firstLine"; ?>

103. A mhic gur meala t’arma $
Length: long 42qq
Certainty: 2
Period:
  1. 16th ult
Areas:
  1. Connacht
Classes:
  1. eulogy mp
Manuscripts:
  1. Franc. A19 Brian MagNiallghuis 1608
  2. RIA2 (23/F/16) O’Gara MS 1655-9
  3. BL Eg 111 F. OScannail 1818 trnsc RIA2
Prints:
  1. Extracts in O’Grady & Flower, Cat. i,376-7
Motifs:
  1. imagery for patron (crann)
  2. description of armour & weapons
  3. nobility of patron’s ancestry
  4. poet giving blessing
  5. hosting, sluaigheadh
  6. cooperation btn Irish & Anglo-Irish
  7. prophecies of ruler
  8. historical precedents
  9. education /fosterage
Poet Christian Names:
  1. Domhnall (mac Daire) RIA2
Poet Surnames:
  1. MacBruaideadha
Patron Christian Names:
  1. Seaan mac [Riocaird] mhic Uillig
Patron Surnames:
  1. [a Burc] son of Earl of Clanrickard d. 1583
Apologue Subclasses:
  1. Lugh Lamhfhada kills Balor
Meter Vars:
  1. deibhidhe
Poem:

Poem in printable PDF format

A mheic, gur mheala t’arma

[RIA 2 (23/F/16), ‘O’Gara’, 110]

Domhnall mac Daire [Mac Bruaideadha] cecinit

[Deibhidhe, Dán Díreach]


1 A mic gur meala t’árma

dua(i)l duit díon t’athardas

a lámh trén gan tacha neairt

rob sén catha dod ceadbeairt.

2 Ar sean deaghuaire is dearbh linn

a meic riogh ratha hOillill

red chlu(dh) is eadmhar gach arsaigh

do ceadgabh tú in trealamh-soin.

3 Gur meala a meic an íarla

t’iorradh daingean dluithniamdha

nach eaitter aondhorus air

d’eaitteadh taobhsolus treabhraidh.

4 Do mhionn cumhdaidh nar chailg rinn

do lann thana a ttoigh gaibhnind

do caoilshleadh go gceó nimhe

ler sráoineadh gle[o] Gairidhe.

5 Dul at armaibh is am dhuit

go madh í an toisg o ttainicc

a-níar do nuasgoil iomtha

Brian do fuaisgail Eirionncha.

6 Go madh é so an sén da bhfuair [111]

Conaire ceann an morshluaidh

an la do marbh Nuadha Neacht

arm do-chuala a ceidfheacht.

7 Go madh é so an sén dar gabh

mac Deitcin daltan Uladh

gég abla caoimshluaidh Codail

arma a gcraobhruaidh Concubhair.

8 Sen da ttug Midhir meabhlach

an t-arm d’Aongus ildealbach

toisg dar fogradh Ealcmar uadh

a mbreacbrugh fhodglan fionnfhuar.

9 Go madh é so an [sén] dar chinn

ar Cathaoir mor mac Feailim

fa ri an fear ar fhonn Banba

dar geabh Conn a ceadarma.

10 Go madh í an bhuaidh bearthar libh

dar bean Chormac clair Uisnigh

múr Teamhrach na bfreamhslat bfíar

do trenmac meanmnach Macníadh.

11 A Seaain meic meic Uillig

a gribh corcra an Cruachainuid

cosain Magh sreabhaobdha Sreing

gabh t’iolfaobhra da n-aighleainn.

12 Bíaidh gair máoidte acc macraidh fiodh [leg. s-?]

gair bhróin a mbailtibh eisiodh

gair badhbh is brainean gcorrach

fad th’arm roighear realtonnach.

13 Do gealladh cráobh da ccoill féin

do sgrios Gaoidheal guirt saoirNéil

a geg cnuais nach cnu falamh

guais mas tú do tiorcanadh.

14 Lugh mac Cein na ccreach rot[h]rom

mur sin fúair fiann dubLochlann

fir threana le teachta a ttroid

sgela a teachta sul tanicc.

15 Máoir Bhalair na mbriathar tteann

ar gcur cana ar chrich Eireann

fa lán d’osnaidh a n-ainbreath

gach clár cobsaidh ciúnaibneach.

16 La n-áon dar fiarfraigh Balar

da lucht fis “an bféadabar

an bfhuil cláochladh coidhce am chionn

fa saorchlár foirfe Eairiond?”

17 “Ni ticc re trean do cineadh”

ar an draoi is do cinnfidhear

acht oighre t’ingine fein

finnbhile coimhghe a cineil.”

18 “Bearaid Eithne an fuilt clannaigh

mac bus meisdi Lochlannaigh

d’fior a siothbhrugh braonghlas Breagh

rioghLu(i)gh caomhnas gach coigedh.”

19 “Gearr do go dul a n-ármaibh

tall a gCruachain chráobhablaigh

sioth na mbrugh nglanfallain ngeal

Lugh Manannain na mileadh.”

20 Do fioradh faisdine in druagh

(do) geinter Lugh na lann n-ionfhuar

blath fionn na freimhe ferdha

Eire a ngioll a geineamhna.

21 Ticc fan macamh mogal ndluith

do lucht comháoisi is comhluith

sluadh sídh ler ceangladh commbaidh

a gealbrugh min Manannain.

22 Iadaid ar tteacht go Teamhraigh

fan stuaidh gcruithgil gcaoindealbaigh

fir dearcmalla Droma Caoin

deagclanna donna Dealbaoidh.

23 Dob é a crioch gur cosain Lugh

Fodla re fine a matha(i)r

guais cur dar-iribh orra

gur minigh Lugh Lochlanna.

24 Ticc don blath blodh na ngeag [leg. géige?]

tu as dothcha a mic Margrege

do cur Gaoidhiol fa Ghallaibh

d’aoinfiodh Lugh is Lochlannaidh.

25 Tu leitheid an leinbh roimhe

fada a-táoi ’god tarrngaire

tu bus ursa do crú Cuinn

don Lugh-sa is tu bús tuairim.

26 Tu tainicc mur tainicc Lugh

d’eis t’foghlama a n-iath Saxan

d’furtacht tolcha na ttri riogh

do bhi a n-orchra ’s a n-imsniomh.

27 Do bháoi Cruacha an ba[i]rr leabaira

red bheth a mbeirt gaisgeadhaigh

sruth Búille is glanMuaidh ad gheall

ni sáoirer d’anbúain E[i]r[e]ann.

28 A-táoi ag eirge tre t’armaibh

mur thig cronn [leg. crann?] tre clochadhbuidh

ad cruaidhfiodhbaidh fan cas buing

ag fas tre fhuairiomdaidh iaroinn.

29 A-ta fiodhbadh ag fas libh

d’ogbaidh Cruachna an clair linnghil

suas acc easgar tre a n-armaibh

measdar cruas da gceadtamhnaibh.

30 A-ta libh don leth eile

lucht muinte na macroidhe

laoich gealcorcra is daingne a gcath

sailge ferconta Francach.

31 A-ta libh don leth-si a-níar

slan cogaidh fa clainn Uilliam

sluaigh míndhealba caomha o gCais

cráoba fíneamhna Foirgais.

32 Red lucht cogaidh cia gebhus

a-ta libh lucht choisenas

clar seanabhlach fódglan Fáil

ógbhadh gealarmach Gabhrain.

33 Nior dhealaigh lamh re loinn déud

ag síol gCeallaig[h] dod coimhed

dorncladh socra sioll gColla

corcra diobh a ndearnonna.

34 Beid ar bur sluagh sliocht Dha Thí

siol gCéin ni curtha a neifní

fa barr foirne a laochra learcc

caomhtaigh is doilge dibfearcc.

35 Bíaid red chois cía nach fidir [112]

sluagh Cruachna is cath seainSligidh

fir láimhdhearga na lann tte

rann bainlearga Breifne.

36 Biaid iarthar Connocht fad chuing

sluagh aisdreach iarthar Umhaill

garbshluaidh o gleanntaibh Iorrais

d’ealtoin armhrúaidh eigiontais.

37 Do-dena tu a thuir Cruacan

diobh a ndiaigh do creachruathar

na saorGhoill o guirt Ghaillme

lucht aonroinn is aoncainge.

38 O bhéid linn líon ar seilge

d’uaislibh Fodla finnleirge

ar fhiadh n-eignioch neamhgann Neil

derbam ceadrioth ar gcoilein.

39 A-taid fir na learcc im Loch Riachs

rath Meadhba múr na morsgiath

fuinn tsheimhe na ngriangort nglan

le ceile is íarlocht Uladh.

40 Cia he an fer le bfrith reamhaibh

suas ar súr do geinealaigh

dar gabh righe ar caomhchlár Cuinn

le claochladh sine samhluim.

41 Se cuigfhir do cloinn Eimhir

umad ní hiul doidheinimh

tu[i]g nach dingne an tir-si thort

innme is isle na iarlocht.

42 Neach dob isle na iad sin

nir fhás roimh acht righ coigidh

no íarla don féin Gallda

a grianga seimh saorclannda. A mic...