firstLine"; ?>

1084. Grian tsamhraidh teisd Tomhaltaigh $
Length: long c. 35 1/2 qq
Certainty: 2
Period:
  1. 15th mid
Areas:
  1. Connacht
Classes:
  1. eulogy mp
Manuscripts:
  1. TCD 1363 (H.4.22) 16th c.
Motifs:
  1. imagery for patron (maighre)
  2. nobility of ancestry
  3. comparison with all others
  4. patron’s feasts
  5. liberality to poets
  6. prowess in war
  7. fertility under just king
  8. symptoms of law & order
  9. Historical comparisons
  10. patron’s house
  11. shooting birds
Poet Christian Names:
  1. Seifin Mor (TCD 1363)
Poet Surnames:
  1. cname only
Patron Christian Names:
  1. Tomaltach mac Conchobhair mhic Aoidh
Patron Surnames:
  1. MacDiarmada d. 1458
Meter Vars:
  1. Casbhairdne
Poem:

Poem in printable PDF format

Grian shamhraidh teist Tomaltaigh

[TCD 1363 (H.4.22), The ’Seithfín’ Duanaire, 132]

Seithfín Mór

[Casbhairdne, Brúilingeacht]


1 Grían tsamraidh teist Tomaltaigh

anmain fan teist togartur

teist o Neill a-nallamain

ni theid tar theist Tomaltaig.

2 Suil anus clu in curadh-sin

ni fadar [leg. -gh-] clu a comcosmail

na cuic cuigidh cuirfider

fan clui-sin an Chonnachtaigh. [133]

3 Caidhi in clu ar nar chinnestur

clu thair-si nir thoghumar

do-ro s[e]in a Saxanaib

ni lor le teist Tomaltaigh.

4 Rug si buaidh o Bretnachaib[h]

cuairt ’na tir do thogrostair

mar sin d’Albain echlongaig[h]

far ghablaigh teist Tomaltaig[h].

5 Ni clu a n-esbaigh urradhuis

do lethnaigh fa Lochlannaib[h]

teid os aird in t-allad[h]-sin

ceim san Fhraingc do rothogair.

6 Tic ruaig don reim siubail-sin

san Greig ’na cuairt chonusaigh

ac sur na n-iath n-anaithnigh

can srian re clu in Connachtaig.

7 Mac Diarmada a dheghshamail

in Cliabghlas-[s]a a comcosmuil

le hua nEchach adaimter

is ecluch re n-ollam[h]ain.

8 A tonn duasbog deighenigh

ar uaman an fhochogair

a crodh-san mar cruinnighter

’ga brondadh ’na boctonnaib.

9 Modha a maicne medhaighidh

modha maithi Tomaltaig

is do modaib Muiredhaigh

Muillethain na modha-sin.

10 Mac Conqubair certbrethaig[h]

comchobair do Connachtaib

ni terc im grib nghelUisnigh

thech Da Ti do togradair.

11 Finfhola da fregairter

fichmura na fola-sin

fuil s[e]in gan fhuath d’ealadain

fuil Duach fa dderc mongshocraidh.

12 Cru an Chrobhdhuinn mun curudh-sin

tus comluinn do cosnaduir

fuil uasal an Echach-sin

can cnuasach a comchosmuil.

13 Caer do mianach Muiredhaigh

ni mianach nar molumar

fuil Mael Ruanaig roneartmair

sa caeir uasail fhola-sin.

14 Crú in chúiger do chanamair

in crúi-sin an Connachtaigh

mac Saidhbi gnuiss genamail

in maigre o Buill bogsrothaig[h].

15 Med oili ní hintomhuis

re a croidhi acht teg Tomaltaig

mur Crúachain ’su[n] chaithir-sin

do-chúala gur comcosmuil.

16 Secht ndhoirrsi ar an dhaingen-sin

do ben coinnme ar comharsain

Rath Bregh is í a hindamail

munab i treb Thomaltaig.

17 Tech ’na gairdi gemaghaid[h]

treb na Cairgi a comcosmail

gres d’aibhnes in istaidh-sin

maeidhfed ar thegh Tomaltaig.

18 Loch Ce ’mun cuirt midhabaig[h]

’na téid cluim a colcachaib[h]

coimling bad on bruigin-sin

co tragh tonnbinn toburghloin.

19 In lethanrath luchtmur-sin

ethurbaid(h) ’na horsannaib

tegluch righ sa rachathraig[h]

in sith cernach comshocair.

20 Bro eges in istaid[h]-sin

ac ol trenfledh Tomaltaigh

cuirm grísderg sa[n] ghelchathraig.

a ndhíbenn cuirn clocharsaigh.

21 Fa fleidh ’con ua Eachach-sin

a sreith cuach ar Condachtaib

ol tar fer ní faicfidher

acht fledh d’ól co horsannaib.

22 Rucc toir ar dhigh ndrithlennaigh

im noin a tigh Tomaltaig

fras blaes[c] isin bruighin-sin

fá lacht caer gur (cor) chodladur.

23 Rug lá ar in digh nderenuigh

suil tic cach ’na colcachaib

on fhleidh fhoghnus d’aiffrinnaib

a corrbrudh in Connachtaigh.

24 Mac mic Aedha enechbhuig

in t-Aedh-sin a forcosmuil

Magh Luirg na fedh foithremail

ar techt fa chuing cosantaig.

23 Tir is feitmech d’fhil[eda]ib[h]

tír da creided comarsain [134]

tír nach beg ar brughadhuib[h]

terc do tid [leg. do-chíd?] a comchosmail.

24 Tír can cruas ’na cunnartaib[h]

tír na suan tir Tom[altaigh]

as e a n-aithnim d’uiresbaid[h]

ar an fairsing fochlocaigh.

25 A fuil d’i[sle] a n-uisged[h]aib[h]

isin tir-si Tomaltaig[h]

ara muillib mothaig[h]ter

a cuidigh nir cognaduir.

26 Don triath o Moigh Muredhaig[h]

grian ac goid gach lochthobair

mac Diarmada in deighfer-sin

slat ríaghalta rosgshochraigh.

27 Fer orruma d’fhiled[h]aibh

fer cosanta a comfhocuis

fer can orruim d’escaraid

fer comaill a com[fh]ossaid[h].

28 Lámh do cheis ar cathshleghaib[h]

do-ber bás do bogadhaib[h]

mac Concobair cnessholuis

gormlachain do gonustur.

30 Eóin créchtacha ar calad[h]aib[h]

ó trénbogha Tomaltaig[h]

easbaid[h] ar na heltadhuib[h]

suil bentair don bogha-sin

31 Ua hEchach bas barramail

spregus cath re Connachtaib[h]

ar ndhail in croinn cuirfider

laim ar [loinn?] an Lochlannaigh.

32 Do-ni in lann a lethcumaidh

si ’sa crann fa comfalaid[h]

fráech [leg. fíoch?] catha ar an coingir-sin

fala righ do fhromadur.

33 Is terc bias can bithainimh

da ria o thres Tomaltaig[h]

lamh ass mó assa muinighter

mór do cách do comartaig[h].

34 Cossa croind fa curadhaib[h]

o loind corcra in Connachtaigh

aighedh ar gleo in gilli-sin

aithrech leo nar locadur.

35 Sceith lethna ’na lethscoiltibh

tar eis tresa Tomaltaig. Tar éis tresa Tomaltaigh.