firstLine"; ?>

1113. Iomdha eagnach ag Eirinn $
Length: middling 21qq
Certainty: 5
Period:
  1. 17th early
Areas:
  1. Munster
Classes:
  1. Political
Manuscripts:
  1. NLI G 476 ?17th c. Vellum
  2. RIA 2 (23/F/16) O’Gara MS 1655-9
  3. RIA 17 (23/M/27)E. OCaoimh 1684-1767
  4. NLI G 114 Uill. MacCartnain 1703
  5. RIA 303 (23/L/37) John Stack 1706-9
Prints:
  1. transl. McKenna, AOD, pp. 73-5
Motifs:
  1. envoi to Trinity and BVM
  2. English conquest of Ireland
  3. territory as king’s spouse
  4. historical allusions
  5. Lapse of Gaelic ways
  6. forbidden love
Poet Christian Names:
  1. sname only (RIA 303, 953)
  2. Flann (RIA 2)
Poet Surnames:
  1. MacCraith (anon. G476, RIA17, G114)
  2. O Dalaigh Fionn (F. Mc an Bh. TCD 1281)
Meter Vars:
  1. deibhidhe
Poem:

Poem in printable PDF format

Iomdha éagnach ag Éirinn


[McKenna, L.: Dánta do chum Aonghus Fionn Ó Dálaigh, Dublin 1919, poem 53]


Ar Éirinn


1 Iomdha éagnach ag Éirinn

[ní] as nach [airigh] éin-chréidhim

gan neart mná balbh nó bodhar

a tá marbh gan mhothoghadh.


2 Iomdha cúis maoithe ag mnaoi Chuinn

ní mhairfe ag méad a leath-truim

críoch sgath-bharr-ghlan na dtreabh dte

bean dá hath-mharbhadh Éire.


3 Codhladh le fuaim a fola

do ní bean Bhriain Bhóromha

ar ndul dí i gcrothaibh cumhadh

ní mhothuigh sí a sárughadh.


4 Is truagh Bhanbha an bhean iodhan

gach éin-fhear dá héignioghadh

[gár] bheag a béad-daoire dhí

gan chead éag-caoine aice.


5 Gan truagh ag duine ar domhan

don mhnaoi-se dá masloghadh

gan ghean ag daonnaidhe dhí

bean gach aon-duine Éire.


6 Meas méirdrighe ar mhnaoi Chobhthaigh

a-tá ag gach aon d’allmhurchaibh

bean bhogamh dá déinimh dhí

gan obadh éin-fhir aice.


7 Comh-luath chuice le rúin-neimh

Sagsnaigh Breathnaigh [Burgúinnigh]

’s na [Barbaraigh] gidh beart chuil

Albanaigh feacht is Franncaigh.


8 Truagh mar do thréig a náire

an bhean nar chleacht [corp-tháidhe]

Éire gan chleith re [corbadh]

dá céile ag breith basdar[dadh].


9 Gidh bé clann admhas Éire

ní beag do bharr toibhéime

a léidmhighe a ngairm ’s a [ngoil]

’s ainm méirdrighe ar a máthair.


10 Danair ag [éad] re ’r oile

ag milleadh mná Laoghaire

bean Laoghaire dá lot de

ní loc aon-duine uaithe.


11 Éagnaighthe re Dia a dochar

mar tá sí ar n-a sárochadh

mórdhacht a huaill[-fhear] narbh fhionn

gur truaill[eadh] [óghdhacht] Éireann.


12 Fuair sí a cáineadh ’s a caithimh

ar iasacht ag an-fhlaithibh

[tug] an bhean bhanamhail bhocht

seal d[’anfhalaibh] ar iasacht.


13 Dob iongna dhí dul go holc

lógh na naomh bean na mbeannacht

fríoth don mhnaoi [riamh a rogha]

[fa gnaoi] do Bhrian Bóromha.


14 Críoch Bhanbha an bhean ba ghloine

bean phósda Bhriain Bhóroimhe

diombágh druim re n-a rathaibh

[ag leannán Chuinn] Chéad-chathaigh.


15 [Iomdha éagcaoine] oile

ag mnaoi [ionmhuin] Úghoine

ní mharann mo nuar a neart

’s is truagh nach [aghann] [éisdeacht].


16 Barr [cumgha] reacht gan riaghail

nós nuaidhe gach éin-bhliadhain

ag so an bhoil do bhaoi uirthe

go bhfoil na mnaoi [meathl]uighthe.


17 A fir mhórdha ag mnáibh gallda

a mná saidhbhre saor-chlannda

ag díogha gléire na nGall

Éire dá [díobha] anbhfann.


18 A seabhaic a heich ’s a hór

a hard-choin ionnsa a claochlódh

bean Néill gidh bé darab bean

ní lé féin acht a bhfuidheal.


19 [Feadhbh ón fada] furtocht í

baintreabhach bhocht ar neimhní

do dhall re hathaidh ise

clann gan athair aici-se.


20 Mo thruaighe a Thríonóid neartmhar

breith [feadhbha] ó [dhíon] díleachtadh

tré ainchridhe a ngníomh go ngoimh

i ndíol aithrighe [a n-u]abhair.


21 [Mná ó do chuirsead] cúl rom-sa

[a] siúr [anadh] agamsa

a Mhuire dá mhéad [ar] locht

féag ar do dhuine ó dhuthracht. IOMDHA ÉAGNACH