Poem in printable PDF format
Iongaibh thú orm,
a Iarla
[Mac Cionnaith,
L. Dioghluim Dána, Dublin, 1938, poem 101]
Gofraidh Fionn Ó
Dalaigh
1 Iongaibh thú
orm, a Iarla,
mór mh’fhearg ret
fholt ngéigniamhdha;
ná tabhair fheirg
ar th’fhilidh;
teilg i n-aghaidh
th’aindlighidh.
2 Sul thuileas mo
thonn fheirge
do ghríosadh do
ghruaidhleirge
do-bhéar robhadh
romham féin
gidh foghal oram
ei-séin.
3 Na foghla as a
bhfás pudhar
orm, a Iarla
DeasMhumhan,
tú do-ní iad ó
fhuilnge,
a rí Liag dá
leanfuim-ne.
4 Ní racha sinn
seachad féin
dot éagnach, a
ucht mínréidh;
red ghnúis mbuig
is dú a dhéanamh,
dhuid a-tú dá
thaisbéanadh.
5 Is ort as cóir
a chumhal
d’agra, a Iarla
DheasMhumhan,
lucht faghla nach
rosgar ruibh
do losgadh
mh’arbha ar th’ionchuibh.
6 Gé tharmairt a
thoidheacht de
goradh do ghnúise
háille
ar son ghairthe
gráin leargan
ní cáir aighthe
d’imdheargadh.
7 Óglách dhuit
do-rinne riom
adhbhar móide
nach maithfiom;
gníomh té dá
dtíosadh don mhóid
mé dod ghríosadh,
a Ghearóid.
8 Dá ndearnainn,
a dhreach mar bhláth,
gríosadh
th’aighthe tret óglách
mó a chionta don
tí dá dtig
gach ní dá
dtiocfa treimhid.
9 Ar ulc riot-sa
agus rum-sa
tángas d’fhoghail
oram-sa,
a ghéag shúlchar
Shíotha Truim,
do rúnchar
fhíocha eadruinn.
10 Feall orm do
chaibhdhin charraigh
ní leanabh é ar
easurraidh;
’ma íoc ná
déanaidh-se doirr;
m’éaraic-se is
díot do dhleasoinn.
11 Ar mbiodhbha
d’eadráin oruinn
tar éis meabhla
’s míochomhuill,
a leomhan
dearccorr fionn Fáil,
leattrom is gan
ionn d’eadráin.
12 Uirre sin gidh
saor thu-sa,
éagcóir d’éis na
meabhla-sa
lucht a déanmha i
dtreise id thoigh
- gé théarna
mei-se ón mheabhail.
13 Gion gur
thuiteas leo is leanta
dhaoibh-se drong
an aineachta
mar do dáilte crú
mo chuirp;
im shláinte is dú
mo dhíoghuilt.
14 Feall orm, is
gan é ar séana,
cuin dhíolfa nó
dhíghéala?
dlighidh tú a
dhíol nó a dhíoghail
síodh mása dhú i
ndoighníomhaibh
15 Suidheochaidh
mé do mhuin cheirt,
clú
th’fhéicheamhnais gidh oirrdheirc,
an gníomh doluigh
nach dearnais
oruibh do bhríogh
breitheamhnais.
16 Créad fhuil
agaibh ’n-a aghaidh
gan a íoc ret
ollamhain?
lucht cogair
fhaghla mh’fhine
agaibh tarla i
dtuinidhe.
17 Cuma gá conair
raghas
an fear re bhfuil
mh’fhaltanas
ní bhiú ag cleith
dola ar a dhruim;
a fhala is id
leith leanaim.
18 An uair badh
chóir dhuit druim ris
nó a mhilleadh, a
mheic Mhuiris,
is gníomh dod
dhreich mar dheargfhuil
bheith ag díon do
dhíbheargaigh.
19 Mar nach
fuigheadh fear dom chloinn
bheith tar
th’oirbhire againn
bheith agaibh
ciodh ’ma badh cáir
dom fhior
chagaidh gá chongbháil.
20 A Ghearóid,
gidh doirbh dhamh-sa
druim do chur red
chumann-sa
ceadh ’ma badh
ionpháirte inn
is fear
mh’iomcháinte ar th’uillinn.
21 Gé táim ort ag
iarraidh ceirt,
gidh ullamh thú
dá thoirbheirt,
leasg gan t’agra,
a fhleasg Leamhna,
leasg tagra re
tighearna.
22 Tú d’agra gan
t’aithghin linn
mo dháil is mó do
mhaithfinn;
gidh ionam linn
dod leanmhain
ní hionann inn
d’fhéicheamhnaibh.
23 Gidh mé as
dírghe cuid don cháir
dá n-agrar thú, a
thuir Iomdháin,
budh beag
dtaraidh an tulchóir
it aghaidh don
agarthóir.
24 It aghaidh, a
fhabhra mall,
gé tá an fhírinne
agam
ní íocfa, a ghéag
Thoighe Tháil,
acht oile dhéag
do dhíoghbháil.
25 Déantar síodh
nó bearar breath
eadrainn, a earla
fáinneach;
lór dhúinn a
ndobhramair air,
a ghormlannaigh
úir éachtaigh.
26 Nó bíoth
cairde leath ar leath
’n-ar ndáil gidh
fada an fuireach
nó go dteagmha, a
dhaithghil duinn,
dod fhreagra
th’aithghin aguinn.
27 Tuigim is mar
thuar faladh,
gidh iongnadh an
t-ordaghadh,
móid agad dhreich
raghloin ruinn
ar mbeith a
hadhbhair aguinn.
28 Rum do
rinneadh an bine
fa bhfuil oram
th’oirbhire;
do-ghéan uime
mh’oirbheirt féin;
an buille
oirrdheirc ei-séin?
29 Baramhail
do-bhéarar dhi
urchor i
n-aghaidh ruaige
dá dtógbha
fhalaidh eile
i n-aghaidh ar
n-oirbhire.
30 Má do
chiontuigheas rut riamh
i gcúis fa madh
cóir mh’aimhriar,
a fholt na
bhfinnearladh bhfann,
nocht an
t-indearbhadh oram.
31 Achmhusán nach
eagail damh,
gé tú ar thoradh
mo theangadh,
gríosadh neich fa
a ní féine
ná bheith ar tí
toibhéime.
32 Aimhleas ar
Ghaoidheal ná ar Ghall
do mhuin diomdha
ní dhearnsam;
is díleas inn dá
gach fhior;
sinn fa dhímheas
níor dligheadh.
33 Do-ní mé - ní
dá mhaoidheamh -
i n-aghaidh bhar
n-iolmhaoineadh
dot fhéin
dhaoinigh druim ar druim
réir gach
aoinfhir fam acmhuinn.
34 Aithreach a
fhad do leanas
díbh gidh maith
bhar muintearas
más é as tuar
dímhiadha dhamh,
a sduadh
mhínfhiadha Mhumhan.
35 Trem dhiomdha
ar do dhreich rachaoin
ní fhuighbhe
uainn éantathaoir;
nochan fhuighbhe
uaim itghe;
is cuibhdhe uaibh
imirce.
36 Imirce nach
áil linne
do-ghéan
d’aimhdheoin mh’intinne
tre fheirg ret
aighidh nuaidhe,
a dheirg raighil
rosguaine.
37 Ceileabhradh
dhuit - dia do mhóid;
mei-se ag
gluasacht, a Ghearóid;
do sheachna ar
neach níor dhú dhamh
muna bheath tú
dom thréagadh.
38 Fear aithne na
n-uile cheard
dom thréagadh
truagh an díbhearg;
gá dú acht ní
aithnighe inn
gidh tú as
aithnighe i nÉirinn.
39 Feabhas
th’aithne, a fhir Theamhra,
córaide dhamh
doimheanma
th’anáir faoi ó
nach fuighinn;
fagháil gnaoi do
ghnáthuighinn.
40 Dar leat nocha
rabha riamh
id bhrugh, a
bharr na bhfinnchiabh,
is ná faca sibh
sinne,
a fhir dhathta
Dhuibhlinne.
41 Dá dteagmhainn
duid ar druim róid
seocham do
ghéabhtha, a Ghearóid,
gan mé ná thú
rinn do rádh
agus rinn chlú ar
mo chomhrádh.
42 Beag má
do-bheirim aithne
ort gidh adhbhar
machtnuighthe
mar do-chuaidh
th’aigneadh tar ais
uainn ar
gcaidreamh bhar gcádhais.
43 Ní chongbha
th’aghaidh mhóir mhoill
feadh a haithinte
oruinn;
deacair dhamh
aithne uirre
gan char aighthe
oruinn-ne.
44 Dar leat ní
tu-sa a-tá ann
gér dhlúith dá
chéile ar gcumann,
nó no ní mei-se
mé féin
gidh bé dan
treise a thoibhéim.
45 Baramhail
aithne agam
a-tá, a chraobh
fhial fhabhradhdonn,
ar do ghlár ’s ar
ghné th’aighthe
gidh lán mé dod
mhearaithne.
46 Gé aithnim
th’aghaidh gcorcra
is th’ucht solus
somholta
t’aigneadh ní
aithnim a bheag
aithghreim dod
chaidreamh caithfead.
47 Ní hé a ghuth
as ghabhtha orm
mo bhiodhbha, a
bharr na bhfiarchorn;
do mhealladh, a
bhionnshlat Bhreagh,
d’iomlat teangadh
ná tigeadh.
48 Is faoi leis
an bhfear do chum
dhuit sgéal
aimhleasa oram
gion go ndéine
inn d’ionnlach
sinn dá chéile
coimhdhiomdhach.
49 Ní hé ná badh
éidir lat
a chosg, a chiabh
na bhfionnshlat;
a mbí im cheann
gion go gcoisge
[do-sní] dream as
díochoisge.
50 Gion go
gcoisge an gcaibhdhin mbig
do-ní orm cion
nach ceilid,
cogadh na gcuradh
coisge,
pobal Mumhan
míonfhoisde.
51 Do choisgis
cogadh chlann Luirc,
do cheartuighis
chloinn shaorChuirc;
ceadh fa gcoisge
na ríogha
’s nach coisge
mh’fhear eissíodha?
52 Eadram agus
mh’fhear cionadh
libh gion go
reich réidhioghadh
réidh uaibh
UrMhumha is Éile,
sluaigh urlamha
aigmhéile.
53 Laighnigh i
leith do dhroma
fraoch mar
éirgheas eatorra
tú don chéadghuth
ga gcosg soin
do bhrosd ar
n-éagnach oruibh.
54 Do réidhigh do
neart a-niar
snaidhm cogaidh
Chloinne Uilliam;
truagh ar
réidhigh do rosg glan
’s gan chosg ar
n-éinfhir fhaladh.
55 Mar sin dámadh
loinn libh-se
do choisgfidhe an
gcaibhdhin-se;
tig dhíbh Í
Chairbre do chosg
is airge an tír
le a dteagosg.
56 Ní chluinim
cogadh dá mhéad,
a Iarla Inse
finnGhréag,
nach coisge ó
nach ceile
gion go gcoisge
ar gcoillidhe. Iong.
57 Saor, a
Eilionór, ar mh’fheirg
th’aghaidh
leathain mhóir mhíndeirg;
gé tá míndeirge
id ghnúis ghloin
ní i gcúis
díbheirge deargthair.
58 A Chondaois
Cóigidh Mumhan
nar luigh ar
lucht ealadhan
gidh tuar mo
dhoirre a-dire
ní thoille uam
oirbhire. Iongaibh.