firstLine"; ?>

1173. La da rabha os raith Luimnigh $
Length: long c. 34qq
Certainty: 1
Period:
  1. 16th mid
Areas:
  1. Munster
Classes:
  1. ‘inauguration mp’
Manuscripts:
  1. RIA5 (23/D/4) 17th cent. Munster
  2. NLI G 140 M.Troy,R.Tipper 1724-40
  3. RIA 3 (23/L/17) S.OMurch. na R. 1744-5
  4. RIA 257(23/G/24) M. Og OLongain 1795-
Prints:
  1. transl. McKenna, AiD no. 27
Motifs:
  1. patron ‘aithghin’ of illustrious ancestor
  2. Hosting , sluaigheadh
  3. cooperation btn English and Irish
  4. proclamation of king’s name
  5. king as spouse of land
  6. Fertility of land under true ruler
  7. prophecies of ruler
  8. proverb
Poet Christian Names:
  1. Domhnall (RIA 5)
Poet Surnames:
  1. MacBruaideadha
Patron Christian Names:
  1. Conchobhar mac Donnchaidh
Patron Surnames:
  1. O Briain d. 1581 Third Earl of Thomond
Meter Vars:
  1. deibhidhe
Poem:

Poem in printable PDF format

Lá dá rabha ós ráith Luimnigh


[McKenna, L.:Aithdioghluim Dána (Irish Texts Society, vols 37, 40, 1939/40), poem 27]


Domhnall mac Bruaideadha cct.


1 Lá dá rabha ós ráith Luimnigh

láimh re Sionainn sruthfhuinnghil

tugas cuairt - ciallaidh mh’eachtra -

fa cuairt d’iarraidh aigeanta.


2 Nírbh fhada dhamh dá dhéaghuin

Magh Áine an fhóid ghoirmfhéaruigh

gur lán do ghroigh ’s do ghasraidh

gach clár don mhoigh Mhumhansain.


3 Do luaithreadh thirm na [dtulach]

d’anáil na n-each [n-allmhurach]

cuirthear leo an dún i ndorchacht

gur dhún ceo fan gcaladhphort.


4 Ealta caobh a crobhuibh each,

ealta bhéildearg bhadhbh neimhneach,

luaithealta ós cheannuibh cháich

d’eanguibh suaitheanta seanshnáith.


5 Cubhar geal a glomruibh srian

ag greasacht a ngreadh roidhian

ag rioth reampa sa romhagh

re cioth sneachta ag samhloghadh.


6 Fuaras fear dar fhiafroigh sinn,

“cia an sluaghso ór ardaigh m’inntinn,

ón mall síothládh na sreabh nglan

do gheabh tre mhíonchlár Mumhan?”


7 “Iongnadh nach aithneann tusa;

ní fhuil,” ar m’fhear cumthasa

“gné dhealbharsaidh ann ar fhear

mearghasraidh Gall is Gaoidheal.”


8 San magh ós mhacraidh sídhe

do-chiu a-niar néal deighshíne

meirge dheargglas mar ghréin ngil;

do bheadhgas féin dá faicsin.


9 “Cia an sluaghso ag snámh a-noir

eang nach saidhbhre seol eathoir,

bró ghaillfhear gcalma gclisde

[gallgha] ndaingean ndoibhrisde?”


10 “Is iad thig don taobh a-niar

roighne Gaoidheal ghuirt Ghailian,

glac ris nach gabhthar cumha,

fa mhac ndathghlan nDonnchadha


11 “Buidhean laoch ar nar loigh sgís

bhíos fa bhrataigh an ghiuisdís

geabhuid urmhór bheann mBanbha

dream do dhubhshlóg dhanardha.”


12 “Cia an fheadhainse as ard meanma

leanas lorg na céidfheadhna,

nó an bréid suaithnidh sróill bhuidhe

ós bhróin luaithmhir laochruidhe?”


13 “An seol cogaidh ud-chí id dháil

sróll aisdreach Iarla Gabhráin;

lán uadh an fonnmhagh féarach

don tsluagh bhonnghlan Bhuilltéarach.”


14 “Cia na cóirighthe cruinne

ghabhas a dtuaidh thoruinne

nó an bréid dealbhach snáthchaol sróill

nó an lánchaor mheanmnach macshlóigh?”


15 “Ríoghraidh Chonnacht re chois soin

bratach Riocaird ríogh Fhorbhoir,

na Búrcaigh go mbuaidh dhealbhdha,

sluaigh le múchtair mímheanma.”


16 “Cia an tionólso thig a-ndeas,

cosg tathaimh don tí éisdeas,

re fuaim greadh bhfrosghonach bhfear,

osnadhach mear a meirgeadh.”


17 “Fian Luimnigh líon a gcuradh,

ógbhaidh Iarla Deasmhumhan

ann sin gá sluagh as ghloine

’s na fir ó chuan Chorcoidhe.”


18 “An d’iarraidh creach nó cána,

nó créad as cúis tionála

fa Chliaigh ródghloin na sriobh seang

a-niogh ag ógbhoidh Éireann?”


19 “Dá ríoghadh i ráith Luimnigh

ós chionn an chláir Thuadhmhuimhnigh

d’fhuil na mBrian gidh bé dhleaghar

is é as ciall don chruinneaghadh.”


20 “Innis damh tre dhíoghruis n-eoil

- uait fhuaras fhios gach éinsgeoil -

cia do Shíol Táil do toghadh

do dhíon cháigh an gcualobhar?”


21 “Budh leis feasda fonn Adhar,

sóisear Dáil Chais Conchabhar,

géag chumhra do chineadh Táil,

dar dligheadh umhla d’fhagháil.


22 Damhna ríogh rátha Tuathail,

leannán Uisnigh órchuachaigh,

an céile do char Mumha

’s rer an Éire i n-aontumha.


23 Tiocfa sé le séan uaire

do dhíon Banbha bratuaine;

ag Bearchán do bhí a dheimhin,

an rí a gealchlár goirmFheimhin.


24 Tairis ar dtús táinig Fionn,

a theacht do thairngir Aoibhioll,

do bhí ag Séadna sean Gaoidheal

an fear céadna ar comhmaoidheamh.


25 An fionn céillidh ón Chreig Léith,

do gheall naomhCholom neimhthréith;

dlighidh sé saoradh Teamhra

aonDamh Ré na ríghealbha.


26 Mac Í Bhriain nar bhris slána

- dob í críoch na comhdhála -

gur ríoghadh é ar a fhine

sé ar bhfíoradh na fáisdine.


27 Re triath Sionna na sreabh mín

do fháiltigh muir is móirthír;

do budh faoilidh fód Caisil

don aoidhidh óg [amhraisin].


28 Lán gach dos ó dhrúcht meala,

lán d’éignibh na huisgeadha,

go lár do chlaon i gcoillidh

lán gach craobh do chrobhoingibh


29 Lán gach innbhear d’ealta bhinn,

lán do chrodh gach cnoc aoibhinn,

is lomnán fiadh gach fiodhbhaidh

d’fhiadh thonnbhán ó dToirdhealbhaigh


30 Muna bheith diomdha Dáil Cais

ní budh fada d’ua Phiarais

gan ghairm n-aithBhriain thighe Táil

don bhile a glainChliaigh Ghabhráin.


31 Fógra lóin ó Loch Garman

go Muaidh na magh n-abhallghlan

’s ó Chuan Duibhe i nDíbh Duibhne

go sluagh Muighe Modhuirne


32 Ní anfa fós fear dearmuid

im Chruachuin Chláir imealbhuig,

nó im Theamhruigh gan teachta a-noir,

nó a seanMhuigh Ealta Éadoir.


33 Biaidh an tí nach tiocfa linn

do thionól tuaisgeirt d’Éirinn

ó Thoraigh go Tráigh mBaile

lán d’omhain ar n-Iarlaine


34 Is snámh i n-aghaidh easa

dul do dhéanamh coimhmeasa

- d’fhuil Chais is am dá fhógra -

re crann snais na seanFhódla. Lá dá.