firstLine"; ?>

121. A shaith d’oighre i n-ionadh Bhriain $
Length: long 38qq
Certainty: 1
Period:
  1. 14th early
Areas:
  1. Connacht
Classes:
  1. eulogy mp
Manuscripts:
  1. Magauran MS 14th c.
Prints:
  1. transl. Bk Magauran no. xxix
Motifs:
  1. Envoi to patron’s spouse
  2. eulogy of personal appearance
  3. patron’s irresistible attractions for women
  4. Patron’s generosity to poets
  5. Patron’s prowess in battle
  6. cattle-raiding (creach)
  7. Submission, tuarastal, coimirce
  8. church’s immunity observed by patron
Poet Christian Names:
  1. Maoilin Og (Bk Magauran)
Poet Surnames:
  1. cname only
Patron Christian Names:
  1. Tomas mac Briain
Patron Surnames:
  1. MagShamhradhain (d. 1343)
Meter Vars:
  1. RannMhor
Poem:

Poem in printable PDF format

A sháith d’oighre i n-ionadh Bhriain


[McKenna, L.: The book of Magauran, Dublin, 1947, poem 29]


Maoilín Óg cc


1 A sháith d’oighre i n-ionadh Bhriain

[coimhdhe] san ionadh a n-uair;

do-ní a leas is a leas féin

ní dá gach cléir teas is tuaidh.

2 Aithris mhaith ar Brian do-bheir

gach flaith gá riar nó go raibh;

is le cliaraibh cáin an fhir

gérbh áil libh a hiarraidh air.

3 Mág Shamhradháin re bhfill fóir

rinn gach armagháidh rob [áil];

cá tarbha breith ar na buaibh

buain re cleith n-Annla ó nach áil.

4 Tomás mhac Briain bhronnas sgor

biaidh ar a chomas a chrodh;

ní sgítheach bhfaghla barr Breagh,

cá tarbha seadh ann i n-or ?

5 Craoiseach croinn leabhair n-a láimh

do bhoing tre chneadhaibh i gcriaidh;

druim an fháinne sa gcrann cruaidh

do-chuaidh ó bharr Gháille i ngliaidh.


6 Leomhan conchar ó Chreit Rabh

gleic re chonfadh ro badh cion;

ar ndol tre chairthe ó bharr Bhreagh

do bhean lann dá aithle d’fhior.

7 Gabh an rannso dhó dom dhán,

gan chradh damhsa ní dó as dual;

áirmhid gach maith do bhí ar Brian

gach cliar, a fhlaith Lí, god luadh.

8 A shlógh fhir na n-abhra ndubh,

gé tharla ibh ag ól fhleadh,

is romhaibh budh chóir a chur

[a] ndul [thoraibh] go Bóinn mBreagh.


9 A chath marcaigh Mhoighe Réin

[gan n-a chartaigh] shloighe shluaigh;

créacht nocha dtabhair an tóir

ná róigh éacht n-a aghaidh uaibh.

10 Binn an comhrádh do chan mé

re hó gColmán do ghabh gnaoi:

“Ar glór do shuirghe, a fhlaith Lí,

do bhí cuimhne mhaith ag mnaoi.”

11 Cá hoireacht nar loisg go léir

do choisg a toigheacht dod thóir

ag teacht do ghéig Theamhra i dtír

bídh a meanma [n-a] méid mhóir.

12 Creach a fhaghlaidh ag an fhior

dar fhalmhaigh teach agus tor;

dá dhíon dá éise do an

mar do ghabh gríobh Chéise crodh.

13 Doirbh a leanmhain ar mbreith bhuair

ar mbeith a theaghlaigh re thaoibh;

a n-aghaibh cleath Eine d’fhóir

nach dóigh creach eile ar a aoidh.


14 Lucht foladh nach [dóigh] do dhul

ar a omhan do-chóidh car;

inar thugsad aithne ar barr mBreagh

fear n-a aithle ann nír an.

15 Leathar leis gach breath ma mbia;

cá neach ar nach ceis a clú ?

gidh mór an síoth dó cleith chró,

ro bo mó a dhíoth bheith gan bhú.

16 A throigh í Cholmáin a Cliaigh,

do roghráin i dToigh an Trír;

beag nach creach slighe bhur sluaigh,

ní fhuair a leath tighe i dtír.


17 Fatha a gcagair do-chluin sé,

gach a n-abair a bhfuil faoi;

budh iad do sgéala, a fhlaith Lí,

gach ní maith a-déara an draoi.

18 Glór slóigh re hó gCuinn a Cult:

“Dá dhruim is dóigh [doid] clódh cniocht;

aince an duine do fheall ort

ar dtocht [i gceann uidhe] ar t’iocht.”

19 Glór a bhiodhbhadh re hó mBriain

ar n-a gclódh, gidh [diombladh] dáibh:

“Ní har an arm do bhí buaidh

acht buain, a bhadhbh Lí, red láimh.”

20 Mac meic Dhonnchaidh dreach mar shuibh,

ni toghthair acht breath dá mbeir;

gach fear fial tarla i n-a thigh

[do riar] fhir Bhanbha do-bheir.

21 Nocho lamhair dol n-a dháil,

ní tabhrair crodh acht i gcéin,

ní iompá cleath Eine ón fhóir,

go róigh a chreach reimhe ní réidh.


22 Arm trom do bhuille do bhlagh

don chronn rob uille san fhiodh;

is iad ro fhill ag baidhbh Bhreagh

na hairm do bhean inn ó fhior.

23 Mairg duine ná dearna rioth

re n-ó Meadhbha Muighe Rath;

ní thug dá úidh san uair each,

nír smuain leath a chúil re cath.

24 Mág Shamhradhán ro shaor sgoil

raon tre bhadhthraghádh do-bhir;

bídh neimh ar fadhbhaibh ó bhfuil

[fan] ghuin sin d’armaibh an fhir.

25 Mac Maoile Meadha is maith linn

dan deala [caoine] a raith rinn;

gach conair do chreach ó Cuinn

ní bhuing cleath Chodhail re cill.


26 Ní ghrádhaigh ó Cuinn an cradh

gan bhuing a chrábhaidh [re cion];

nocho tabhair i séad seadh

géag Bhreagh acht dá fhaghail d’fhior.

27 Tomás mhac Briain, barr na lúb,

ní mall acht [ón] ghliaidh an ghéag;

flaith Taoidhean gé do fhóir iad

slóigh Liag [ní maoidhear a mhéad].

28 Craobh dhruimneach ós a dhreich mhín,

a bhruinnleath gá cleith do chlúimh;

taise nó gur chlaon an gcéibh

ní léir re taobh caise an chúil.


29 Lón gach cléire i ngroigheach geal;

oineach í Chréidhe is mór mion;

[gon] tí gar adhair géag Gamh

séad dá rabh aghaidh gon fhior.

30 Airgfidh gach neach ná fuil faoi

n-a theach acht muna thoir sé;

ag feitheamh gach neich fa ní

[a mbí] ag teicheadh re cleith gCé.

31 Mairg as bhiodhbha dá bharr thiugh

[nochan] iomdha a chlann ón chion;

ní mairg dan cara ceann Breagh,

teann do lean a fhala d’fhior.

32 Gach ionbhaidh ro ghabh a ghreim

an cradh dá bhiodhbhaidh gur bhuing;

ó nach é bhus urra inn

ar mhill sé is cuma d’ú Chuinn.

33 Ní meinic bhíos aghadh air

an talamh fa chíos ro chuir;

moltar aisdear each an fhir

ba sir cleath Mhaisdean dá muin.


34 Tomás mhac Briain barr mar chnú

biaidh a chlann ós mhac gach mná;

léim a fhoghla ó rígh ní ria,

go gcongbha Dia a thír mar tá.

35 A sháith do mhnaoi ag oighre an fhir,

a gnaoi nocho coimhdhe chruidh;

an chraobh ní ghéabha fa ghroigh,

éara as-toigh ar aon ní fhuil.

36 Nualaith riamh ní docht re duain

gach cliar ag tocht tar an treoir;

ní reich a diomdha ar a dáimh

gidh iomdha dháibh go gcleith gceoil.


37 Inghean Méig Uidhir ucht nua

n-a bruidhin a lucht re lá;

gidh iomdha flaith im chraoibh gCró

is mó do shaoil maith na mná. A sháith

38 An rannso dhó ar a dhuain féin

feirrde a-chách Tomás mar tá;

iomdha giall n-a thigh ón treas

riar an fhir a leas re lá.