Poem in printable PDF format
Lóchrann soillse
ag síol Ádhaimh
[McKenna, L.:
Dán Dé: The poems of Donnchadh Mór Ó Dálaigh, and the religious
poems in the duanaire of the Yellow Book of Lecan, Dublin,
1922, poem 28]
1 Lóchrann
soillse ag síol Ádhaimh
nach léir dá
lucht míochrábhaidh
nochan théid ar
neamh a-nonn
an mhéid nach
lean an lóchrann.
2 Ríochoinneal an
bheatha bhí
Mac Dé Athar an
tAirdrí
cúis toirrse na
dtrí Muire
Rí na soillse
suthuine.
3 Slánuightheoir
na sé líne
aonmharcach na
hairdríghe
na naoi míosa do
bhí i mbroinn
do badh Rí Íosa
oruinn.
4 Do bhaoi ’n-a
chionn cúis omhain
an rí don fhréimh
Iodhalaigh
gur aguill Dia na
daoine
cia aguinn do
b’iontaoibhe.
5 Tiocfa an
Breitheamh do bhaisd Eoin
lá coinne Sléibhe
Sí-eoin
sluagh nimhe
gurab díobh dhamh
dá fhine díon dá
ndearntar.
6 Síol Ádhaimh
d’éis a chéile
leanaid lorg na
céidfhréimhe
gé a-táid a
bhfréamha ar bhfeall air
níor bh’fhearr
Éabha re hAthair.
7 A-tá créachta
ar a chíogh ndeis
nach faghthar
liaigh a leighis
i leith fheirge
is eadh a-tá
nach deirge an
cneadh an chéadlá.
8 Bheith umhal ní
hionmhuin libh
a chlann
uaibhreach Dé dhúiligh
san Cháisg níor
mhó bhar meanma
ná i ló tháisg
bhar dTighearna.
9 A criaidh ar
tús tháinig sinn
an úir chéadna is
lé luighim
mo chur fan lia
an lá bhus áil
ag Dia a-tá agus
mo thógbháil.
10 A Mhuire ógh
nar aomh cion
Mac díleas duit
an Dúileamh
ní mac tabhartha
dheit Dia
a bhanaltra Mheic
Mhairia.
11 Fagháil mná do
mhuin suirghe
trom d’fhior más
í a comhairle
cor gan
chomhairle ’n-a chionn
rodhoilghe an col
[ar] choinghioll.
12 Leigheas air
ní haithnidh dhamh
acht ceachtar
dhíobh do dhéanamh
cuir an bhean
chuil do cheannach
nó [coir] don
fhear d’aithearrach.
13 Do chluin Íosa
a n-abraim ris
tuigsin cáigh ní
théid thairis
fearr do chí ná
do chím féin
gach ní do ním dá
neimhréir.
I4 Más éigin damh
a Dhúilimh
faicsin Ifrinn
iomthnúidhigh
gan uamhain ní
bhear san bhrugh
teagh an uabhair
teagh talmhan.
15 An teagh ard i
bhfuile féin
múin dhamh
céimeanna an chaisléin
ní soiléir le
fear bhfallsa
teagh soiléim an
saoghal-sa.
16 Mo chean théid
don tigh neamhdha
mairg thréigeas a
Thighearna
mairg a-tá le
teagh gcoirigh
do fhleadh an lá
locfuidhir.
17 Ón ló do
cailleadh do cháin
cúis dod réir a
Rí an domhnáin
do bhean ceart
díot an duine
do theacht tríot
don trócuire.
18 Níor
bh’iongnadh d’éis do ghonta
sibh d’éagcaoine
th’umhlochta
ar mbuain re
gonaibh géara
do bhuail oraibh
aithmhéala.
19 Silfid do
chréachta a Dhé dhuinn
biaidh an Chros
dearg id dhearnainn
biaidh ’n-a sgáth
ar Mhuire mhóir
do ghuidhe i
dtráth an tionóil.
20 Laibheoraidh
Íosa ann soin
éisdfid cách is
cúis omhain
Dia linn san Luan
ag labhra
nach truagh inn
gan urlabhra.
21 Ná léig orm
aithbhear do chneadh
a chros
chréachtach an Choimdheadh
a Dhé dar [chros
an] choimdhe
mé a chros ar do
chomairghe.
22 Go
dtí mh’itche ’n-a hionadh
lá
díbheirge an Dúiliomhan
dod
chuid ranna go rua sinn
a Ua
Anna agus Iaichim.
23 Ar
chairdeas ná ar luach leasa
mairg
neach do ní an t-aighneas-sa
tagra
as a n-ucht is ónna
lucht
agra na héagcóra.
24
A-tá an chruinne dá cur dhí
mar
théid bláth do bharr craoibhe
is im
rioth a-tám tríthe
an
bioth as clár coigcríche.
25
Bheith i n-ainbhios Mheic Mhuire
olc
an fagháil trócuire
dul i
dtuigsin nar dhual damh
truagh an chuidsin dom chrábhadh.
26
[Teagaidh chugaibh] céim tar ais
a-déara Rí Phuirt Pharrthais
bhar
lochta do chara ar gcúl
docra
[ná a fhala] d’iompúdh.
27
Rath d’éignibh an mhara mhoill
a-nuas thig dá dtí ar abhoinn
ní
thoir a-níos acht do nimh
a
bhfoil thíos do na toirthibh.
28
Gaol na ndaoine dia do mhóid
maith
do chomhaill tú a Thríonóid
cuimhne a ngaoil a Rí rut-sa
ní
bhí ag do chaoir charad-sa.
29
Tugais tar ceann do chloinne
fuil
croidhe is clár ndearnainne
ceannach a n-anma a Dhé dheit
gá
tarbha is é dá aithreic.
30 Do
bhaoi oruibh d’éis th’fholaigh
coimhéad don fhéin Iodhalaigh
an
leac far bh’éigin dheit dul
fan
leic níor bh’fhéidir th’fhosdadh
31
Dod rochtain a Rí neamhdha
dá
mbeinn fa chuing gcreideamhna
tríd
an sgéal ba losgadh linn
trosgadh ná déar ní dhlighfinn.
32
Cuir ionnainn inntinn síodha
tabhair fúinn fuath míghníomha
seachain mé ar chol a Choimdhe
logh
a Dhé dá ndéanaim-ne
33
Congnamh do chosg a nimhe
cuing
urnuighthe is aithrighe
cú
chonfaidh an chalann chuil
gabham orthain ’n-a haghaidh.
34
Ionmhus do Dhia a dhaoine féin
díoth
leis a lucht míréire
éag
buidhne nach bia dá réir
duilghe le Dia ná a dheibhléin.
35 Do
dhlighfeadh gach neach fa nimh
d’éis
a éadála d’áirimh
gach
deachmhadh do Rígh na ríogh
acht
deachmhadh mír na míghníomh.
36
Féach a dhuine an déine ar chill
i
n-am fhaghála an Aifrinn
má do
ní cionnta ar cheallaibh
ní
bhí ionnta ag Aifreannaibh.
37 Ná
léig uait am na guidhe
do
ghrádh suain ná sádhaile
móide
do luagh ann éirghe
madh
fuar am na hIairmhéirghe.
38 Dá
dhúil gan diall ré chéile
do ní
Dia ar áit éinfhréimhe
do ní
deilbh fa dheilbh chumais
do ní
dá fheidhm ionannais.
39 Do
ní tráigh do thuinn leabhair
do ní
aigéan d’innseadhaibh
do ní
an Rí úir dá gach fhior
do ní
gach ndúil fa dheiriodh.
40
Ionann tig is téid uain
maith
bhréige an bheatha dhiombuain
nochan bhí acht cioth san chruinne
gach
ní ’n-a rioth romhuinne.
41 Ní
tugadh d’aithne ar Íosa
i
n-éiric a airdchíosa
cnuas
na habhla d’aithne dhó
damhna caithmhe don chéadló.
42
Muire máthair na soillse
baincheann ban an domhuin-se
mé ar
ionchuibh uain a hochta
truaill iomchuir na hóghachta.
43
Abhall bheannuighthe an bhláith ghil
cathaoir dheargóir an Dúilimh
folt
cas ’n-a dhoire dhualach
Moire
as níor bh’anualach.
44
Soillse é ná gach aingeal
Míchéal aingeal árchaingeal
mairg
as fhaghluidh a Dhé dhó
dom
anmuin is é as ullmha.
45 Do
cheannuigh sé an soillse síor
’s a
chuid d’impidhe an Airdríogh
bheith do réir Eoin go heolach
is
céim eoil don aineolach.
46 Go
bhfaghar dul i n-a dáil
soillse an ríthighe robháin
beir
sinn ó ghéarghoin an gha
a
éarlaimh do linn Lothra.