Poem in printable PDF format
Mairg as urra re
héacht ríogh
[McKenna,
L.:Aithdioghluim Dána (Irish Texts Society, vols 37, 40,
1939/40), poem 59]
Fearghal Ó Cionga
cct.
1 Mairg as urra
re héacht ríogh;
ní cúis budh
cuirthe i neimbríogh;
a bhás gé do
fhóir oirne
is cás far chóir
comhairle.
2 Tig gan chion i
gclí Mhuire
ceann sluaigh na
sé sochuidhe;
do ghlac ón
athair ’n-a hucht
mac dar fhachain
an umhlucht.
3 Do-ní raon tre
reannaibh bear
Leanbh Dé dar
ndíon tar dligheadh;
sia ná soin uaidh
a fhine
troigh do-chuaidh
’n-ar gcoinneine.
4 Truime ar gcean
as ciontach rinn
dá hól as-teagh
nach téighim;
diongna is fleadh
ann ar ibhe
an teagh thall go
dtréigfidhe.
5 Dóigh oinigh is
déanta dhi
ar dhruim a
ndubhradh uaithe
ceangal síth na
bhfear bhfaladh
cneadh an chích
dá chríochnaghadh.
6 I luach fhola
cneadh gcroidheadh
dar n-agra an
uair thiucfoidhear
ní thiocfadh dhí
cleith ar gcean
an chlí ’s a
beith ’n-a breitheamh.
7 Dá sireadh cóir
chneadh gcroidhe
- ní hí an chóir
ó dtiucfoidhe -
ní beag doilghe
an troighigh thinn,
oighid t’oidhre
ní áirmhim.
8 A breath féin
ní foláir dhi,
dual leanb ar
bhreith a bhuime;
lá as-tigh gun
óigh re a heidhir
ar gcóir mar sin
sínfidhir.
9 Dar gcaomhna
gér chéim doiligh
teacht dá oighidh
aontaighidh;
do-chí an grás
a-nall do nimh
a chlann i gcás a
gcuiridh.
10 Tuigthe dhúinn
ar bhior an bhuinn
nach é an
connradh nar chomhuill
má do bhí d’eacht
ar t’oidhre
teacht i gclí dar
gcobhairne.
11 Ní abruim gur
saoradh sinn
má tá cóir
chneadh ’n-ar n-oirchill;
más [dó] fuair
dul i ndaoinibh
dul i n-uaigh ní
hionmhaoidhimh.
12 Crú an chígh
fa lár do leigeadh
téid dó ar
dhéanamh foighidean;
ar chló an
troighigh tug a throm
go rug a hoidhir
oram.
13 Dá dteagmhadh
nach tiucfadh rinn
a bhfuil
d’fhaltaibh ’n-ar n-oirchill
sinn féin
d’oighidh ar n-athar
céim ren doiligh
dealachadh.
14 [I] luach
altruim a heidhir
fuair an uile
d’fhóiridhin;
rí [an] chruinne
ar a cígh gur chuir
gan duine dhínn
’n-a dúthaigh.
15 Iomdha céim
’n-ar cheannchais sinn
go bás t’oidhir
dá n-áirmhinn;
nír fhás neimh i
gcrú an chroidhe
nar cheil tú le
trócaire.
16 Ní huair
dhaoibh déanamh moille
ó bhfuil
d’fhaltaibh oruinne;
is sinn féin
do-roinne ribh
céim ’n-ar
gcoinne nach cuirthir.
17 Ag agra a
éarca má tá
ní sláine an
chíogh an céadlá;
molaim ar dtáth
an troighigh
sgáth orainn fat
ionnsoighidh.
18 Ar mbreith
as-teagh tiucfa dhi
fad fhleidh
d’fheartaibh a hóighe;
mó ná neimh na
dtrí dtairrnge
do cheil sí dar
saoraidhne.
19 Dá mbeadh nach
leanfaidhe libh
aonghoin dar
fhulaing t-oidhir
ní thig linn díol
a ndlighe
fan gcíogh rinn
má réidhighe.
20 I ndortadh
fhola t’oidhre
má tá cóir far
gcomhoirne
do dhul i gcrois
tar ceann gcáigh
a-nois budh
fhearr a admháil.
21 Cóir i ngoin
troighigh má tá
nír dhoilghe
dhúinn an céadlá;
féach a-nall, a
chrú chroidhe,
a-nú am na
hionmhaine.
22 Ní áirmhim do
chur i gcrois
nó goin oile dá
n-uarais
baoghal t’fhearg
fa chrú an chíogha
tú fa dhealg madh
doidhíola.
23 Ró oinigh
fa-deara dhit
gur fhuilngis
oighidh t’éinmhic;
tú it aighne gun
chneidh chridhe
mar sin fhailghe
m’oirbhire.
24 Mo thoil
as-teagh dá bhfaghainn
fuaras óm fhior
uraghaill;
ní hí neimh an
troighigh thinn
do-bhir t’oidhir
im oirchill.
25 Do chuir i
gcéill dá fheartaibh
bás t’oidhir nach
aitheantair;
cóir Dé go
dtiobhradh dá thigh
dob iongnadh is é
d’oighidh.
26 Go gcoisgfeadh
fíoch beara an bhuinn
do shúil risin
óigh aguinn;
maith an chleith
dhí ar a díoghail
rí do bhreith do
bhainríoghain.
27 Ní hí an
chíogh as ciontach ruinn
a-muigh uaidhe dá
n-anuinn;
náir lé ochtghoin
a hoidhir
dá locthair é
d’ionnsoighidh.
28 D’fhuil
Ádhaimh gidh dáil doiligh
gan a theag thall
d’ionnsoighidh
- bheith a-muigh
ní hé as omhan -
re guin nDé más
dealoghadh.
29 Dá maitheadh
sé bior na mbonn
’s gan chóir
d’iarraidh san ubhall
a-tá ar ndíol
oirne d’fholtaibh
’s gan chíogh
t’oidhre d’fhionnochtain.
30 Bíodh nach
geall re guin dtroighigh
an díol do iarr
t’éanoidhir,
dá ngabhadh an
gclí ’n-a cion
ní faghar í acht
le héigion.
31 Dul dá
iarraidh madh áil linn
an teagh a-tá
’n-ar n-oirchill
ní buan ré
fhaladh t’oidhir
dá bhfaghadh é
d’ionnsoighidh.
32 Ní hiongnadh
go n-uighthear libh
gach ní dá
n-iarrfa ar t’oidhir;
ceiltear neimh
glaice gonta
libh i n-aice
th’óghachta.
33 Ar ngníomh
féin do-rinne rinn
d’fhios an tighe
nach téighim;
iongnadh teagh
gan tráth n-oinigh
sgáth ar fhear fa
a ionnsoighidh.
34 Lá togharma na
dtrí rann
fa chuing chóra
dá ndeacham
doilghe ná bior
na boise
ar gcion oirne
d’fhiadhnoise.
35 D’éis
bhairrthe na dtrí dtairrnge
ní ham dhó dar
n-éaraidhne;
dá séanadh soin
coimhdhe cáigh
goin a hoidhre dá
admháil.
36 Dá dtí d’agra
na gcóig gcneadh
lá saortha na sé
líneadh
[geall] ag óigh
ar a heidhir
cóir as fhearr ar
m’fhóiridhin.
37 Ní fearr
fleadh do na fleadhaibh
sreabh as uaisle
d’fhírshreabhaibh,
fleadh chodail na
gcneadh gcroidhe,
sreabh thobair na
trócaire.
38 Ní hé nar
urasa dhó
a sheachna ar
chrann an chíogha;
nír bhac sé a
thaobh do tholladh,
gaol mar é ní
fhuaromar. Mairg.