firstLine"; ?>

1281. Mairg nach isligheann e fein $
Length: long 40qq
Certainty: 4
Period:
  1. 15th ult
Areas:
  1. Connacht
Classes:
  1. religious
Manuscripts:
  1. RIA 1235 (C/ii/2) 15th -16th cent.
  2. TCD 1340 (H.3.19) 16th -17th cent.
Prints:
  1. transl. McKenna, PB pp. 67-71, 169-71 (no.14)
Motifs:
  1. Envoi to Michael & another (Francis?)
  2. description of clothes
  3. subject decapitated
  4. imagery for saint (qq. 8, 26 etc.)
  5. poverty a virtue
  6. legal terminology (q. 15 eineachlann)
  7. companach
Poet Christian Names:
  1. Pilib Bocht (TCD 1340)
Poet Surnames:
  1. O hUiginn
Patron Christian Names:
  1. Caiterfhiona
Patron Surnames:
  1. saint
Apologue Subclasses:
  1. Caiterfhiona: her martyrdom
Meter Vars:
  1. deibhidhe
Poem:

Poem in printable PDF format

Mairg nach ísligheann é féin


[McKenna, Lambert: Philip Bocht Ó hUiginn, Dublin, 1931, poem 14]


1 Mairg nach ísligheann é féin

tuigthe do thaobh an tsoisgéil

a bháidh go mbia ’n-a ionadh

do Dhia madh áil mh’íslioghadh


2 A chompán do chur a-mach

eagail don duine dhíomsach

do gheibh dísle ón uile fhear

an duine as ísle aigneadh


3 Don umhla is adhbhar grádha

ar n-innmhe ar éis teastála

is é a laghdachadh linne

mé d’ardachadh m’inntinne


4 A-tá luadh ag an leabhar

is cúis m’aignidh d’ísleaghadh

ar bhanóigh do bhí umhal

do ní an anóir d’fhuathughadh.


5 Do chuir ar meisge a meanma

do ghrádh thé fan tighearna

Caitir fhíona an ógh sgagtha

d’ól fhíona na humlachta


6 Do rinneadh mairtír Dé dhí

’n-a banóigh do bhí ar ghloine

ráinig gnaoi í san umhlacht

’s do bhí ’n-a mnaoi ar mheasardhacht.


7 A síoda ’s a sróll corcra

tuigthe ar theas a dúthrachta

riamh nar mhéadaigh a meanmain

niamh an éadaigh ildealbhaigh,


8 Do shíoth na n-aingeal eile

do bhaoi ar fheadh a haimsire

géag abhla d’fhiodhbhaidh na ríogh

ré biodhbhaidh anma i n-eissíodh.


9 A sgéala d’aithris uirthe

gabhaidh uaim mar urnuighthe

Caitir fhíona is é a guidhe

dá síola mé a míorbhuile.


10 Mian a theagaisg tugadh dhí

impir i n-aghaidh creidmhe

re a comhairle nír chaith modh

flaith ler rodhoilghe a riaghladh.


11 An dia coimhitheach dár chreid

ar labhair ós leis táinig

nír bh’uaimhneach an ógh iodhan

fan nglór uaibhreach d’éilioghadh.


12 Rug go léir a lucht feasa

chuige ar chionn an aighneasa

gur bh’éasgaidh iad ’n-a haighidh

’s iad d’éansdair dá hionnsaighidh.


13 Na deich gcúigir do chlaoi sin

do chuir i gcúirt an impir

a heagla ortha uile

toghtha an eagna éanduine


14 Re héinfhear dá fhearaibh gráidh

ar son a n-ainbhis d’admháil

an flaith ar bhfás a ghoimhe

nír chaith tlás ná trócoire


15 ’N-a mbás do budh breath leathtrom

ní thug íoc ná eineaclann

an lucht feasa fhuair oidhidh

budh measa an uair íocfoidhir.


16 A Dia féin ní fhágaibh air

roth do cumadh fa a comhair

le a mhéad do maoladh a neimh

faobhar do fhéad a hoidhidh.


17 Duine do mhéad a mheanma

do lucht tighe an tighearna

neart a lámh ní rug ón roth

ár go dtug ar an teaghlach.


18 A ndearna an roth do dhíoth dhóibh

[gér] sgiursadh í ’n-a onóir

barr do fhás ar an uabhar

a bás ann do b’ionnfhuaradh.


19 Dá brághaid ar mbuain a cinn

gur seinneadh fa séis roibhinn

ceol aingeal ós chionn a cuirp

is daingean liom a labhairt.


20 Ón teaghlach táinig do nimh

nír lamh námha dá náimhdibh

a haimhleas i n-uair an bháis

le bhfuair do shaidhbhreas shóláis.


21 An t-anam nir bh’éasgaidh lais

achd do ghrádh glóire Parthais

tocht as an leabhaidh ar loigh

corp nar bh’eagail don anmain.


22 Dá ndeachadh meas ar gach mnaoi

Caitir fhíona is é a-déarthaoi

nach rug ógh ar ghloine a geall

Moire ógh nó go n-áirmheam.


23 Ní bhíodh do chruas a chroidhe

dí nach déanadh trócoire

a bás do chuaidh ’n-a chridhe

go bhfuair grás dá guaillidhe


24 Leat achd munab lór a fuil

a mhic Dé i ndíol mo pheacaidh

cuirse ar a deoraibh a díol

cuisle d’fheolfhuil an airdríogh.


25 Dá mbeath nach aigeorainn ort

a hóighe agus a humlocht

dlighe ar a bochtacht bheith linn

m’fhortacht ós ’n-a leith leigim.


26 Go héag is doaimsear damh

d’éis an bháis bhias mo shamhradh

Caitir fhíona nar fhaomh locht

mo chraobh dhíona san dubhlocht


27 Feadh a beathadh gur iarr air

ní léighthear ins na leabhraibh

bronnadh far éar an t-anam

béal do b’ollamh uraghall.


28 Ar sgríobhadh uirthe dá héis

re a linn nír leig a fhaisnéis

fá gníomha ó mbraithir a bladh

Caitir fhíona ní admhadh.


29 Dá n-abrainn nach éarthar neach

it onóir le Dia ndúileach

an é ná budh daingean damh

is aingeal Dé ar n-a dhearbhadh


30 Druim ó chroidhe do chur ris

tabhair orm ar th’aithris

a Chaitir fhíona a ógh ghlan

nar mhór sníomha san saoghal.


31 Ag tomhas meidhe an mheasa

cuimhnigh dom fhior aimhleasa

dul tar mo cheann madh cruaidh dhaid

an ceann do bhuain dod bhrághaid.


32 Ceann ler tréigeadh a thoil féin

ceann do lean lorg an tsoisgéil

ní chluinim gur mheall a mhian

ceann do fhuiling a aimhriar.


33 Ceann ler mhilis a mhartra

ceann oilte na humhlachta

ceann óighe do b’fhearr meabhair

ceann na hóighe d’oileamhain.


34 Dá gcuirthe a Chaitir fhiona

do maithfidhe ar míghníomha

an ceann d’aighneas as ar n-ucht

nar mheall saidhbhreas ná sochrocht


35 An bhrágha gheal do gearradh

fuarais Dia ar a dícheannadh

a bheith claon nochar chás duid

do bhás ós dá thaobh tánaig.


36 Go raibh an láthair fúinn féin

ar mbiodhbha bíom dá mhíréir

don ghort dá ngabhaimne roinn

mar bhanaighne ’s ort anaim.


37 An corp ar ar cheannchais neamh

creidim ó táid ’n-a thimcheal

nach ragha ar nduaisne gan díol

fala uaisle na n-airdriogh.


38 Cuimhnigh a Chaitir fhíona

nach fuighe is fáth imshníomha

uain ar an rígh uair eile

bídh uair ag an impidhe.


39 Lucht na sé n-aimsear uile

a gcuirp gá mó míorbhuile

a rún falaigh ann ós aird

raghaidh an tann fa dtiomairg. Mairg.


40 Do Mhíchéal ós é ar n-aighne

as cungnamh fa ar gcomairghe

naomh gan ní ’n-a ainbhios air

do ní aighneas caol cumair . Mairg.