Poem in printable PDF format
Mór antrom inse
Banbha
[Eoin
Cathmhaolach Mac Giolla Eáin, Dánta Amhráin is Caointe Seathrúin
Céitinn, p. 62-7]
Marbhnadh Thomáis
agus Seagháin Buitléir, .i. dias mhac tighearna Dúin Bhóinne, do
marbadh i gcogadh na hÉireann, ins an mbliadhain 1642.
1 Mór antrom inse
Banbha,
truagh éagcruth
na hathardha,
críoch
ghéig-fhillte bhocht an bhróin,
éigcinnte a-nocht
a neamh-ghlóir.
2 Fada an
tréimhse atá sise
i n-anchruth fán
aindeise
gan fóirithin i
ndán di,
rói-rithin dál na
daoirsi.
3 Clár
sein-tsleachta Míleadh móir,
Éire oirear an
anshóigh,
mairg dan dú
oighreacht ar fhonn,
i ndiú tré
fhoirneart eachtronn.
4 Iomdha
buaidhreadh is bruide,
mór ndonas is
ndochruide,
tarla i gcrích
chreat-chuirr Chonla,
leath-truim, díth
is dionn-fhoghla.
5 Iomdha
cinneamhuin chorrach
tarla is teidhm
leath-tromach
do chrích Bhreagh
ghliaidh iomdha glas,
ar feadh Banbha
an conncas.
6 Tig na
Sean-ghoill tar sáile,
go maicne Míle
Easpáine,
táin fhír-bheach,
ór bh’ionnlúith inn,
ós mínleach
fhionn-mhuir Fheidhlim.
7 Na Fionn-ghoill
seo ar dtús do threabh
Fearann cairte
clann Míleadh,
tig siad an t-am
so ’n-ár dtreas,
do ghníd ’s an
chlann so cairdeas.
8 Báidh
cleamhnais is cuisleann gaoil,
combáidh creidimh
do aon-taoibh,
air-mheas gach
oirir ortha,
cairdeas oinigh
eatortha.
9 Tig dá n-éis ar
feadh Banbha
saoithe ain-teann
allmurdha
gan bháidh ris an
gcéad-dhroing gcóir,
do shéan-roinn
chláir an chomhóil.
10 Na nua-ghoill
seo, gidh nós grod,
do nochtsad fíoch
is formad,
don dá dhroing
chalma chruadha,
do chloinn
Bhanbha bhláth-bhuadha.
11 Iomdha gleo go
ngrís nimhe,
tugsad ar dtreas
tintidhe,
mór n-iorghail
fearta dá bhfeirg,
síorthain
deabhtha dá ndí-bhfeirg.
12 Iomdha
deigh-fhear, ní díth mion,
d’fhóir
Fhionn-ghall is d’fhuil Ghaedhiol,
ro-s-taoth i
dteangmháil Bhanbha,
baoth eadráin na
hathardha.
13 Fóirne
Dubh-ghall, ní díth dhamh,
ón dtroid seo
atáid i mbaoghal,
gráin ghéir-reann
ós gach aoin-ing,
Pláigh na
hÉireann éagcaoinim.
14 Mór dúinn tré
ar neamh-ágh a-nois,
dá mhac feardha
Mic Phiarais,
a marbhadh tré
bháidh Bhanbha,
d’amhgar an áil
athardha.
15 Tomás Buitléir
brath ar bhfuinn,
Seaghán mac
maordha Éamuinn,
dá theann ba
thorchairthe gail,
dá gheall
cothuighthe cogaidh.
16 Dá onchoin i
n-am an ghleo,
dá dhraig nár
dhóith dá n-aimhdheoin,
dá éigne báineasa
Breagh,
téigle áineasa
inghean.
17 Dá dhóigh
díoghraise deoraidh,
cuileáin cuaine
cath-leomhain,
dá theandáil ’nar
threise ár mbaidh,
leannáin mo
chneis-se ár gcompáin.
18 Lámha i
ndeabhthaibh ba dhoichte,
croidhthe gan
chruas ndearlaicthe,
port oinigh ón
Annúir bhinn,
do ghall-úir
oirir Fheidhlim.
19 Do
chailleamar, cruaidh an cor,
roighne ár n-óg
is ár n-anradh,
dá theinn-bhile
do thúir báidh,
do dheirbh-fhine
Dhúin Drongáin.
20 Torchair Tomás
i ruaig Rois,
ag so dí-ghean ár
ndonois,
do aithbhris
sean-dáir a suim
ó ghleo
Chaith-lis Cearbhuill.
21 Tuitim
Sheagháin i Múr Mis,
móide ár gcumha
teacht tairis,
mo dhearc tré
dholás ro-s-shil,
Tomás ’san leacht
i Laighnibh.
22 Dá chúis
doilghe na dáimhe,
dá ádhbhar ár
n-ur-ghráine,
dá chréacht ár
gcíorrbhuighthe sin,
dá éacht
iomdhuighthe ár n-imnidh.
23 Dá theidhm
leonaidh dár láthar,
bás na deise
dearbhráthar,
ár dhá
chneas-doigh chridhe cháis,
dá dheascair
dighe doláis.
24 Dá fháth
maoidhthe don Mhumhain,
dár dúscadh ár
ndochumail,
dá bhéad is
treise rem theasc,
éag na deise
ro-m-dhoimheasc.
25 Mo dhá mhac
áilne ochta,
dá bhranán an
bhantrochta,
dá réaltuinn iuil
an einigh,
dá stiuir
éacht-fhuinn fhinn-Fheimhin.
26 Crobhaing do
chraobhaibh turra,
cuaine déadla
dathamhail,
mic ríogh is
ríoghna nár locht,
díorma dár fhíor
a n-annacht.
27 Ní heasbaidh
lúith ná láthair,
ní díoth sluaigh
ná soláthair,
tug oidhidh na
mbranán mbinn,
acht an-ágh oirir
Fheidhlim.
28 Beag do
mhío-rath mhúir Bhanbha,
d’foghlaibh an
áil allmhurdha,
sciath ar an
oineach i n-ár
díoth ár
n-aithreach ’s ár n-ógán.
29 I n-eadráin
Fhódla na n-olc,
do thuitsead,
truagh an mhalart,
dá throm-fhás ba
threise i n-ágh,
Tomás ’s ár seise
Seaghán.
30 Doiligh
díobhadh na géige,
Tomás mín mac
Mairghréige,
stuagh
neamh-chorrach an ghlúin ghlain,
ó Dhún
each-longach Iascaigh.
31 Cuileán
dragáin Dúin Bhúinne
Seaghán socrach
seang-Siúire,
ro-s-taoth le
gruam-anraidh Gall,
laoch ba
chruadh-arnaidh comhlann.
32 Muna truaighe
a dtuitim sin
tar chionn
coinbhliocht cláir fhuinidh,
mic ghníomhradh,
dár ghnáth geallta,
bláith ríoghradh
na ríoghachta.
33 Dá mbadh deoin
le Dia athair
foghail cniocht
do chríochnaghadh,
na hairigh nár
bh’fhann re ár linn.
níorbh bh’am dá
n-oighidh d’Éirinn.
34 Fán dá mhac so
is móide ár gcás
a bhfuair sinn-ne
dá sólás,
tuilleadh bróin
riom do rannadh,
’mun nglóir
ngiorr do ghlacamar. MÓR ANTROM.