Poem in printable PDF format
Mór a-tá ar
theagasg flatha
[University
College Oxford, MS 103, 58r-60r and O’Conor Don 302b-303a]
Tadhg (mac Dáire)
Mac Bruaideadha
1 Mor ata ar
theagosg flata
aige a-ta tect
deghratha
cur righe a
n-eagar madh ail
leagadh tire
no[a] togbhail.
2 As [leg. ós] do
reir an neith do-ní
moide as
inteagaisg airdrí
tig leas no
aimhleas in fhuinn
bhes ni
hainbfhios a n-abruim.
3 Tig(h) don righ
radh go bfiadhain
madh é do-ní neimhriaghuil
cur chaich go
leir tar a les
ní he fein
a-mhain mhilleas.
4 Teirce daoirsi
dith ana
plagha cogtha
congala
dimbuaidh ccatha
gairbsion goid
tré ainufior
flatha fasaid(h).
5 Ag lenmhuin
riogh don recht
choir
tig a-ris
rioghdha an édail
sgeith gach
lantora[i]dh re a linn
’s gach leith
d’fantolaigh
Fheilim
6 Ioth a ttalmuin
torchuir cuan
iasg a srothuiph
síon nemhfhuar
aige a-ta agus
tairthe fiodh
lér bflaith-ne
tra go
tuilltior.
7 Lionfaid fos
madh feirde leis
sretha
luchtmhara
luingeis
tracht inbherthe mara mhín
roga as inbherthe
d’airdrigh.
8 Les tuaithe o
tharla ar a
laimh
teagosg flatha ni
fulair
os e a ndingne an
ri do reacht
do-ni
innmhe don
oirecht.
9 Gemadh oirceas
da gach aon
teagusc righ fa recht nemhclaon
as mo is fiach e
ar fhile[idh]
le [a]
triath os é
eisdfidhir.
10 Teagasc flatha
as feidm filedh
fogra
air ’na
aindlighedh
da
sanntuighe ceim
tar ceart
gan mhein
n-anntoile
d’eisdecht.
11 Gach righ
riamh o re na sen
do biodh leis
lendan filedh
ós
cionn fhirfheithmhe
an iuil gloin
sdiúir dirighe da duthaigh.
12 Mar do chuaidh
don rioghraidh
riamh
briathra a
ufhiledh ’sa
faithchiall
go ndeach dar
ndeaghrig-ne a-nos
nach neimhdirge an breath
béres.
13 Mar do chuaidh
teagasg Torna
go ndeach
diogruis m’ealadhna
d’úa na mBrian o
daghchlar Dor [58v]
ar Niall fa
daltan dó-san.
14 Gomadh
chosmuil ’s mar do-chuaidh
teagusc Cormaic in ceduair
do chur
airde ar
fhonn
Eachaidh
ar Cairpri lond
Lifeachair.
15 Rob
ionann greim
gebus sin
is
teagusc fíorglan
Fithil
níorb fhath
mhaoithmenma don mac
a rath
claoinTemra ar
Cormac.
16 Go tti ar
nglor re a gruaidh ndataig
mar tegusc Cuinn Cédcathaigh
’sa gheg úr a
n-uathadh sluagh
a mur Cruacha o
Ciothruadh.
17 Go tti mar
tainic as-deach
don righ do
Lauhraidh Loingseach
ni ag sireadh
neimhriartha neirt
deighbriartha
filedh
Feirceirt.
18 Gomadh
cosmhuil cuid don
rath
fuair Feradhach fionn Fachtnach
’s a lan da
lortreighibh
ruinn
tre glor
morceillidh
Moruind.
19 Buaidh
rioghradh ratha Logha
go mbe ar
mac meic nDonnchadha
drem rer
minighedh mor bfonn
tre glor
righfiledh
romam.
20 D’iarla o
tTail fan toirtheach fiodh
muinfe misi os diom dlighter
grinnberta asa ttilfe tir
slighthe as
inlenta d’airdrigh.
21 Biodh nabudh
dalta damh-sa
an ti as
ardfhlaith
oram-sa
ar ttriathoighre o a-ta ar ar ccosg
dar bfiachaibh-ne tra a teagusc.
22 O
fuair
cennus
chlann Modha
Donnchadh úa Briain Bórama
na biodh an[a]
[i]omaithbir air
ag síol
fhionndaithgheal
Eogain.
23
Tuilledh doib re
fior flatha
buaidh ngliadh
nert is nemhtacha
rogha síon
murchuirthe meas
tuirchuirthe
siogh is suaimhneas.
24 Mo glor riot a
ri Loimhnigh
tar gach ní na
nemhcuimhnigh
narab dail
dermuidfe ar
ndail
a lamh
dearluigthi in domnáin.
25 Tuig a
chomhachta os do
cionn
follamhnaigh dó fad
dithchioll
biodh ad
croidhe giodhbe
bheas
an te o bfhuile a
bflaitheas.
26 Na treig
choidhce ceachtar
diobh [59r]
serc is oman an
airdriogh
tús gach fíregna
as [s]e sin
fíor eagla Dhé
arna daoinibh
27 Cuir do dail
gach laoi ’na leith
aigill go
diocra an
dicleith
im gach ni
bhus eigion ort
an ri lerb
eider
t’furtocht.
28 Na rioth do
reir do thoile
biodh gach laoi a
flaith Boroimhe
cuis an pobil
uile ar h’aoidh
ni hobuir duine
dimhaoin.
29 Na bí reidh fa
chuisibh caich
os daoibh
dlighther iatt d’ettráin
a gnuis reidh
nach reidh ttabach
’s fad chuis fen
go friochnamach.
30 Na tuc
d’imheirt na dh’ol fledh
d’fonn ceoil na caidream maighden
sín doiberta
caich re cert
fo dail
th’oirechta d’eisdecht.
31 Ar
gradh ar omhan no
ar fhuath
na beir bí ad
breithemh nemhluaith
breith nách coir
a Donnchadh
deit
ar chomhtaibh óir
no airgeitt.
32 Biodh umad
eist a bfuighle
lucht sgagtha chas ccomuirle
gan egla a
saruighthe sin
lanfhoirbthe
d’egna is d’aim(h)sir.
33 Gomadh lionmur
lucht do dhuin
gomadh huathadh
h’aos fiorruin
mor do
lucht gach
gealmhuir ghlain
nach lucht deghruin do dhenamh.
34 Biodh
th’ailgine re t’oirecht
caith onóir re
t’foluigheacht
do t’shiol
merChais-[s]i on maith troid
caith neimhthaisi
red namhuid.
35 Do
charuid da ccuirid
ort
bith tren go
techt a
n-umhlacht
ar taithlidh da
tti biodhba
bi go maithfeach
muinnterrtha.
36 Biodh gnuis
dorrdha ac dol a nglia[i]dh
lat a
cognaidh
clann
saoirBhriain
is gnuis
nemhdorrdha ar fedh
n-oil
re
ndeghronnfa
air fer h’onoir.
37 Bi fraochdha
re fer ffoghla
’s go tais
d’feruibh ealadhna
biodh do
nuadhreach thiugh tromdha
go
suaimnech d’fhior th’agallma.
38 Ard a
ngniom iosioll
n-uaille
fosaidh re hucht n-anbhuaine
biodh do menma a
meic ionmuin
[59v]
ferrdha a ngleic
’s a nguaisiorgail.
39 Srían réd toil
na tair co dian
fulaing ar
uairibh
h’aimhríar
budh goiride tir
do[t] toil
sín th’foighide
rett t’uabhar.
40 Na
taircc fós ma taoi
ar mo thol
dol gan fior
catha a ccogeadh
na maith coir a
ccomha siodh
madh ail gan dol
a nemhbrigh [leg. ndimbríogh?].
41 Na fill
faobhar do
rechta
o neach
d’uaislibh h’oireachta
do crich
gegFodhla as e a am
go mbe an
cettfogra
ar comhall.
42 Comhall
breithre briathar mhall
turnamh
diomsach dion
anfann
smacht ar
choibdenuibh car
síoth
as bladh
d’airdenaibh airdricch.
43 Gemadh lía na
ar labhair sinn
tegusc agam at
oirchill
biaidh lem an
t-aithceall tar
mh’eis
aithgearr is
fearr an aisneis.
44 Ni mholamh a
meic
mh’ochta
thusa ge taoi
inmholta
dott dheirc
goirmiolla a-tú im
thocht [leg.
thost?]
co
g[c]omliona tu
ar tegusc
45 Ni
molabh co tti ar mo
thol
gecca an chnis no
in cnes tonnglan
niamhcrainn
as nemhcumhga fiodh
d’fhialchoill
gealcumhra
Ghaoideal.
46 No an
gruaidh
mar crithir
ccearta
no an relta ruisc
coinnealta
no an bel
deattbhan ar snuadh sugh
gar búan in cedglar chantur.
47 Leicfed
diom gan
techt tairis
co g[c]omhliona a
ccanuim(h)-si
núabraighe ’sa
niamh mar lil
rían
fhuarmhaille re
h’imhlibh.
48 No an
t-ucht blaith
brises d’airmrinn
no an taobh seda
socairslim
no an glun dathghlan
chonchair chorr
no an chorrtroigh atlamh ettrom.
49 Molfami-si ’s
ni mé a-mháin
sibh a
gruaidhchorcra
gnuisnáir
da nderna a nduramur ribh
d’fonnrannibh leabhra a
laoidh(th)ibh.
50 Biaidh dortt
beach os barraibh fhiodh
biaidh luth breac
ar fud(h) inber
gott
chomhmoladh a[g]
chur lem(h)
is tromfhogur dhamh ndileantt.
51 Biaidh an ri
da radha ribh [60r]
biaidh an filedh
’sa[n] feindigh
nach bfuighthi a
ri dáoineach Dór
aoineach a ccli nargdomar. Mor... [read áoineach budh
cuirthe ad comhar with O’Conor Don]
The following
additional four quatrains will be found on p. 302b of the Book of
O’Conor Don (numbered 52-55 here but not appearing as such in
O’Conor Don), and qt 56 below appears after the closure in O’Conor
Don on p. 303a.
52 Na caill ar
th’iocht na hob do
riar
ná leig th’oifig
d’fior ainmhian
tig do righ
d’aimriar idir
do thír d’ainmían
oifigigh.
53 Ni mhollfa me
ga mo geall
deghghlaca is
deirge foireann
meoir
loinnergheal ag
breith
bharr
tar sreith doiningneth ndioghonn.
54 Na an mheanma
chobhsaidh
chaithmeach
neimhtreigh esgaid
ionnsaightech
soirbh
merlaochda
ar mhein o
mBloid
reidh
nemhfraochda re namhoid.
55
Molfaidh
grianlaithe is glor
en
molfaidh úir uiscce is aier
deghmholfaidh gach
duil fa nimh
do shuil
nemhdhochraidh
nairigh.
56 Aingil nimhe
naoimh thalmhan
drong óghesbal n-iodhanghlan
an ri dan
saoroirecht so
go tti
d’aodhoirecht
m’anma. Mor