firstLine"; ?>

1491. Ni beag an leansa ar Leath Cuinn $
Length: long 39qq
Certainty: 1
Period:
  1. 14th early
  2. 14th mid
Areas:
  1. Connacht
Classes:
  1. Other mp
Manuscripts:
  1. Magauran MS 14th cent.
Prints:
  1. transl. McKenna BM no. xxii
Motifs:
  1. envoi to wife
  2. Envoi to another patron
  3. envoi to saint Patrick
  4. liberality to poets
  5. War with English
  6. fertility under just prince
  7. hostages (q.30)
  8. blasted landscape in absence of ruler
Poet Christian Names:
  1. Maolphadraig (Magauran MS)
Poet Surnames:
  1. MacNaimhin
Patron Christian Names:
  1. Tomas mac Briain
Patron Surnames:
  1. MagShamhradhain d. 1343
Meter Vars:
  1. deibhidhe
Poem:

Poem in printable PDF format

Ní beag an léan-sa ar Leath Cuinn


[McKenna, L.: The book of Magauran, Dublin, 1947, poem 22]


Maol Pádraig Mac Naimhin fós


1 Ní beag an léansa ar Leath Cuinn

a dhíoth d’áiriumh ní fhéadfuinn;

léan ag fóbra chuir d’íbh Céin

do chuir an Fhódla i n-aimhréidh.

2 Léan do loigh ar lacht a chruidh,

léan nach leig cnuas tre chraobhuibh,

léan dá dtarrla cor do chách,

nach tarbha crodh ná conách.

3 Léan ar bronnudh bhó agus each,

léan dar heasgradh an t-eineach,

léan ba sgéal ar fianaibh Fáil,

léan ar chliaraibh dho chongbháil.

4 Léan do fhás i gciomhsaibh críoch,

léan do leig fhás don eissíoth,

léan mór ar teacht an toraidh

le gcleacht gach slógh síorfhoghail.

5 Gabháil mheic Bhriain gá mbí sinn

cúis an leoinse as léan d’Éirinn;

gor gabhadh gríobh fhuinn Uladh

gan shíol Cuinn do chumhsgughadh.

6 Gidh mór n-oilbhéim uair Éire

re ngabháil chinn Choirrshléibhe,

ioth Banbha ní béad [ro] bháidh

acht géag Gabhra do ghabháil.

7 Tráigh gach lacha is lán tuile

do ghabháil chinn Challmhuighe;

do thart ma n-uair ní fhaghar

acht lacht buair do bheagaghadh.

8 Tomás Mág Shamhradhán Sháigh,

nírbh iongnadh Goill dá ghabháil;

mór dhamhnas an bhreith do-bhir

a bheith i ngallghlas Ghaoidhil.

9 Gabháil í Chraoidhe is crádh leam,

creach as mhó d’éigsibh Éireann;

creach gach cléire ad-chím i láimh

tre ghríbh nGréine do ghabháil.

10 A bhfuil ar cleith n-Úire d’airc

suaithnidh linn Dia gá dhíoghailt;

iomdha geall re géig n-Eanaigh

nach téid tar ceann cóigeadhaigh.

11 Gan bhuain dh’fhaisgin is gan ar,

gan lá gréine ó ro gabhadh,

- créad nar aisdrigh sgéimh man sgéal ? -

gan ghréin d’fhaisgin i n-a-éar.

12 Gan luadh síodhcháine ag síol Chuinn,

gan treabhadh gan tuar fearainn,

gan bhuing n-arbha gach achaidh

i mBanbha Chuinn Chéadchathaigh.

13 Gan díon ag duine ar dheabhaidh

gan bhac cruidh re caibhdheanaibh,

gan chlódh fionghaile nó fill,

ní sódh ionghaire d’Éirinn.

14 Ag sin n-a ghioll - déachta dháibh ! -

a-tá ag Dia i ngioll re ghabháil;

ó chách ní thoill an torudh

coill n-a bláth do bheannoghudh.

15 Gabháil Méig Shamhradhán sheing

do líon d’urchradhaibh Éirinn,

bheith i láimh do bharr Bhealaigh

tall a ngráin do Ghaoidhealaibh.

16 Tnúdh re maithius mhíleadh Fáil

is é an tnúdh thug a ghabháil,

is ar flaith Almhan i n-idh,

nach maith adhradh an einigh.

17 Tug gabháil fhir an fhuilt truim

an fhéile i n-éinidh iaruinn

gá bhfuil deighfhear Annla i n-idh;

nír gheimheal adhbha an einigh.

18 Ó’d-chiad i n-idh fhear nGaillmhe

do-ní gach cliar comhairle,

tocht ar cuan mar nar lúdh linn

is cúl man-uar re hÉirinn.

19 Do bhí ag éigsibh Inse Fáil

d’éis dreagoin Ghaoil do ghabháil

ag triall tar searbhsháile soir

mian dearmháile ar na dámhoibh.

20 Dámha Fódla láimh do láimh

do-niad chomhairle an chéadáir;

druim re braontaradh chláir Chuinn

rob áil d’aontaghadh aguinn.

21 Gluaistear le fileadhaibh Fáil

imirche aidhbhseach anbháil,

gan rian coinnmhe [sgeanma] ar sgoil,

go ndearna an Coimdhe a gcabhoir.

22 Gach neach uainn ’s a cheann ma choim

ag faisgin an chuain chugoinn,

do fhuair a moludh an mhoir

uainn re homhun an anfoidh.

23 Mar dob áil linn tocht ar tuinn

táinig glaodh cudhnóidh chuguinn;

snaidhm do tháth na dtuath ag teacht,

gairm chuach re cách a chloisdeacht.

24 Éisdmid ann sin suairc an glór

neach gá rádha rinn iompódh;

binne an ghlóir do labhradh leis,

ba cóir adhradh dá aithris.

25 Tugsum beannacht ar a bhéal

ó do innis mar uirsgéal;

teacht a láimh do fhlaith Ghaoidheal

maith bhadh cháir a comhmaoidheamh.

26 Buain a geimhle do ghéig Dhruing

tug sluaigheadh iompóidh aguinn;

teacht d’eighir Theamhra dá thoigh

meanma an einigh do ardoigh.

27 Tug broghudh ar bláth mBanbha

buain a ghlais d’fhior fhionnGhabhra;

sgaoileadh géibhinn do ghéig Cláir

do léig d’Éirinn a hanáil.

28 Ciodh nach badh fháilteach Éire

re teacht chraoibhe Coirrshléibhe,

lionn táith ó gColmáin do chách

do chongbháil cháich i gconách.

29 Taoiseach Theallaigh úir Eachach

beodha coitcheann ceirtbhreathach

ní traothar lé neach gan neart

breath agus é gá héisdeacht.

30 Tomás Mág Shamhradhán sheing

gan ghiall dó is doirbh a [aichill];

geall d’ú Chonnla ar cheann na gcríoch

comhla as fhearr risin eissíoth.

31 Re mac meic Mhóire as mhion troigh

cia as coimhfhial do chloinn Ádhoimh?

ní hiomdha acht cleath fhial Eine

neach nar iarr a oirbheire.

32 A ghille ghabhas do láimh

nós einigh gach fhir d’admháil,

dá n-abra “is fearr [im ní] neach

iná ceann Lí” budh leithbhreath.

33 Ní fhoil ar deighfhear nDala

locht einigh nó heangnamha;

ní thug séad maith do mholadh

ar flaith nGréag a ghrádhoghadh.

34 Cairde im ní ’s gan ní n-a láimh

ní chuinngheann cuingidh Gabhráin;

ní cheis ar crodh cleath Gháille

ar ndol i dteach tromdháimhe.

35 Tomás Mhág Shamhradháin Sháidh

is iomdha cliar n-a chomhdháil,

teacht gan riar nocho dóigh dhí

gach cliar do-chóidh n-a choinne. Ní

36 Ní beag an nós ar Nualaidh

an fhuilt chleachtaigh camdhualaigh;

ar mnaoi Chál nocho léir locht,

is lán do chéill ’s do chunnlocht.

37 Inghean Mhéig Uidhir fhuair bladh,

gnaoi na mná is maith re moladh;

ní thadhaill géag úr Fhinne

tnúdh ná héad ná haininne. Ní.

38 Sitriug mhac Briain bruinne slim,

geall gach fhir dó do dhlighfinn;

neach [nach ceis] ar a gcaith dí,

cá maith as leis nach leinne ? Ní

39 A tigh nimhe as naomhdha clár

cuireadh Phádraig phuirt Ghabhráin

teachta chugam re ndol dí

go dtugam chor don chruinne. Ní