firstLine"; ?>

1632. Rioghacht ghaisgidh oighreacht Eoin $
Length: middling 23qq
Certainty: 1
Period:
  1. 16th early
Areas:
  1. Scotland
Classes:
  1. eulogy mp
Manuscripts:
  1. NLS Adv 72/1/37 Bk Dean Lismore 16c
Prints:
  1. transl. Watson, SV no. xxvii
Motifs:
  1. envoi to Christ
  2. imagery for patron
  3. qualities of patron’s character
  4. attractions for women
  5. liberality to poets
  6. War with ‘Foreigners’
  7. allusion to Fiannaiocht
  8. Hunting
Poet Christian Names:
  1. Dubhghall mac an Ghiolla Ghlais
Poet Surnames:
  1. [Tailliuir ?] (Bk Dean)
Patron Christian Names:
  1. Eoin mac Padraig mhic Mhaoil Choluim
Patron Surnames:
  1. MacGriogoir d. 1519
Apologue Subclasses:
  1. Three vows of Fionn mac Cumhaill
Meter Vars:
  1. RannMhor
Poem:

Poem in printable PDF format

Ríoghacht ghaisgidh oighreacht Eoin


[Watson, W. J. Scottish Verse from the Book of the Dean of Lismore (Scottish Gaelic Texts Society, Volume 1, Edinburgh 1937), poem 27, p. 204]


A ughdar so Dubhghall Mac an Ghiolla Ghlais


1 Ríoghacht ghaisgidh oighreacht Eoin,

is aistreach dá dheoin a ghníomh,

ní nach fhuil ’na bhriocht do chách,

fuair iona riocht a sáth ríogh.


2 Mac Griogóir na gcraoiseach ngéar,

taoiseach as tréan ar gach tír:

idir thóir agus creich Ghall

is dóigh a bheith go mall mín.


3 Éinrinn ghaisgidh Gaoidheal nGréag,

leis nár maoidheadh méad a chlú;

fear as fearr ágh agus iocht,

an lámh a tír sliocht an rú.


4 Seabhag déidgheal na dtrí ngleann

leis an léigthear geall gach gníomh;

lámh as cródha i gcathaibh cniocht,

flath as córa don t-sliocht ríogh.


5 Ar mhac Phádraig na ngruaidh ndearg

’n uair ásas fearg i n-uair éacht,

na h-álaidh do-bheir ’na diaidh

nocha slánuigh an liaigh Céacht.


6 Ua Mhaoil Choluim na dearc gcorr,

ní sgaradh ré ór gan díth;

giolla dámhach sochrach seang,

an lámh as fearr um gach ní.


7 Aicme Ghriogóir timchioll Eoin,

ní mír ceilte a bhfeoil ’s a bhfíon;

drong bhreathach ar nach léir locht:

badh greathach gort mar a mbíodh.


8 Clann Ghriogóir an dream nach tréith,

’n-am nach beidís réidh ré rígh;

Goill, giodh fuileachtach na fir,

ní chuireadh siad sin i mbrígh.


9 Ní mó leó Gaoidhil ná Goill,

na saoirfhir ó chloinn an ríogh;

aicme Ghriogóir na gcolg gcruaidh

ó bhorb shluagh ní ghabhadh sníomh.


10 Branán foirne na bhfear bhfial

oighre Ghriogóir na srian n-óir;

olc do dhuine ara ndéin creach:

meisde do neach théid ’na thóir.


11 Flath Ghlinne Líomhunn na lann,

sgiath bhríoghmhor nach gann ré cléir;

lámh mar Osgar is gach cath:

os dá as comhail an flath féin.


12 Urraim einigh dá ghruaidh dheirg

do fhuair gan cheilg mar as cóir,

ar dhíolmhanacht do gach neach,

ar thiodhlacadh each s óir.


13 Mac Griogóir an teaghlaigh ghrinn,

ní h-iongnadh linn ’na chúirt cliar;

ní fhoil coimmeas dá ucht geal

acht an fear ’gá roibh an Fhian.


14 Ag sin trí freiteacha Finn:

breith an ghill ní facas riamh;

lámh badh mhath iorghail i ngreis;

dob ionmhain leis fuileach fiadh.


15 Cosmhail a mhín a mhodh

ris an rígh ’gá robh an Fhian;

ré h-ádh Mheic Ghriogóir na gcreach

do-bheir rádh gach neach a mhian.


16 Math as cubhaidh a rosg gorm

ré mac Cumhaill na gcorn bhfiar;

ionann a n-uabhar fá fhíon (?)

agus a rún ag díol chliar.


17 Ionann a suirghe is a sealg,

riú is cuibhdhe ceard na bhFian:

atá an rath ar sliocht an rú,

is math a gclú is a gciall.


18 Eineach is eangnamh is iocht

do ceangladh ar a sliocht riamh;

fíon agus ciar agus mil,

a mian sin le sealgaibh fiadh.


19 Fine Eoin as gasta gníomh,

iad mar mhacaibh ríogh na bhFian;

agus Eoin mar an Fion fáidh,

’na chionn ar gach dáimh dá riar.


20 Giodh ordhearc libh flaitheas Finn,

do caitheadh ré linn na bhFian;

’s ar mhac Phádraig atá an rath:

do sháruigh sé gach math riamh.


21 Mac Griogóir na dtochar dteann,

ceann sochar ceall agus cliar;

taobh seang ara mbraitheadh bean,

ó Ghleann Sraithe na bhfear bhfial.


22 Córaide dhúinn breith le Eoin,

is neithe dá dheoin do-ní,

ag tiodhlacadh each is óir,

fá seach, mar as cóir i rígh.


23 Rí nimhe Mac Muire Óigh

dlighidh mar as dóigh mo dhíon;

mo bhreith sa chathair gan cheilt,

i bhfeil Athair Mheic an Ríogh. Ríoghacht ghaisgidh.