Poem in printable PDF format
Rug cobhair ar
chóir Gaoidheal
[NLI G 167,
156]
(see ‘A Poem Book
of the O’Donnells’, Tomás Ó Cléirigh, Éigse 1 (1939) 51-61,
130-42; poem 45)
Mac Con (mac Con
Coigcríche) Ó Cléirigh
[Rannaíocht
Bheag, Dán Díreach down to qt 30; Deibhidhe thereafter? A separate
poem?]
1 Rug cobhair ar
chóir Gaoidheal
lór
do chosnamh a ccánadh
mór
an ní do fhóir aoinfhear
cóir
Ghaoidheal do bhí a mbádhadh.
2 Fiadh Airt fa
ainbhreith ndeóradh
[157]
(a)riamh o aimsir mhac Milidh
buain
di nir dhóigh acht
d’aoinfhear
cóir
Ghaoidheal is sí ar síneadh.
3 Leath
Cuinn gan cóir ’na
n-aghaidh
fa
dhruing deoradh as
doiligh
ni hí
an chreach gan tóir Temhair
dlegha[i]r a leth d’f[h]óir Oiligh.
4 Iath Banbha ar
bhruid da bfóiredh
oidhre Maghnais na maoidhemh
fine
Cuirc fa dháimh ndeoradh
nair
do leomhan ghuirt Gaoidheal.
5 Teid mar sin
tar an senroinn
mar théid an mhuir
meirbhlinns
nar
gheall Conn diol Í
Dhomhnaill
biodh
gur
chomhroinn
fonn Feidhlim.
6 Súil re tréd
fionnchraoi
Oiligh
ni
gheabha a n-iomlaoid d’f[h]earaibh
triath acht an
tAodh rer fhuirigh
d’iath fuinidh ni thaobh Temhair.
7 Ge do bhaoi fa
bhreith Danar
do
ghabh le hAodh go humhal
biaidh ar Bhoinn
’na bharr faladh
madh
anadh thall d’f[h]óir Uladh.
8 Si ar mbuain
céille do chobhair
go
bfuair a ceile cubhaidh
d’egla Gall ni reac roghain
mall
go lobhair leac Lu(i)ghaidh
9 Nir fír tarbha
f[h]uinn
Oiligh
gan
leanmhain luirg a chinidh
beg
nach cóir do chlaon Temhair
dedhail d’Aodh re Boinn mbiligh
10 Sínidh ríu do
réir toile
súil
ar Eirinn ’ga
fhine
do-bheir soin súil ar Dhoire
sa[n]
tshúil eile ar
mha[i]gh Midhe.
11 Ni bhéra cóir
do Chuailgne
do
Bhoinn
gurb f[h]éidir
éirghe
ben
Chuinn ag éd far
nAoidh(i)-ne
cred
acht
aoibh(i)nne
f[h]uinn Éirne.
12 Beg an
t-iongnamh d’f[h]iadh Fuinidh
go
mbiadh d’iomdha ’na n-aghaidh
Eass
Ruaidh mar rug do
roghuin
s(a)oraidh da huaim
tug Temhair.
13 Endamh ag
diall re a damhraidh [158]
nach
géabha on triall sa turbaidh
sé ar
ccar a thoile i tTemhraigh
damh
dealbaigh mhuighe
Murbaigh.
14 Tolcha míne um
iath nOiligh
da
sírbhreith riamh mar roghain
fada
a-tuaidh gan táth
Temhair
Áth
Senaidh uaidh fa fhalaidh.
15 Geall n-áille
as cóir nach ccuirther
le
clár Boinne da
mbeirther
a
fhir an chláir do charthoin
gabhthar libh laimh
le Leithbhior.
16 Cnuic chaomha
mhoighe Murbhaigh
ag
fosdadh Aodha Eangaidh
o
Mhúr Té ni ham d’anmhain
faghlaidh é thall
ar
Themhraigh
17 Cúig rígh fa
Art dob éigen
nir
ghabh gan cíos on
chúigear
magh
Eithne a-bháin do bregadh
na[i]r trégadh
ceithre ccuigeadh.
18 Brath aice ar
(a) ceile cubaidh
a
haithne féin go bfoghair
ben
Neill is í eider
fhearaibh
benaidh sí ceill do chobhuir.
19 Sgél aosta ar
athchor ndeóradh
don
Aodh-sa as cosmail
cceimeadh
gnath
dóich a sgél do sgaoileadh
lén
Gaoidheal do fhóir einfher.
20 D’eis fógra
catha ar chniochtaibh
do
ghasraid Thuathail
Tectmhair
gan
geall re trén ni tigther
sgél
go litribh lem leantar.
21 Tuathal dob
oidhre ar Fhiachaidh
luadhail na fóirne feachaidh
mór
bfáidh ag fógra Tuathail
saith
nuachair Fó[d]lla
ar fhéachain.
22 Sé ar sgrios
Aitheachtuath Eirenn
sliocht Danarthuath
gan dionbhannr
lion
gleo do ghabh aonfhonns
magh
Freumhonn
leo go líonann.
23 Fuair
Tuathal tráth don
mheisnigh (?)
fuaradh (?) le cách
a cluinsin
báidh
le Bóinn buing fan
bfer-soin
do
fhóir easb[h]aidh
fhuinn Uisnigh.
24 Tuathal na
ttachar bfrithir
d’fuagar Danar go
ndeachaidh
doibh
séin fa damhna dochair
gein
shochair ádhbha Eachaidh.
25 Do ghabh
Tuathal fád Fuinidh
dar
fuagradh an dámh
doiligh
do
mhac Fiacha(idh) as
séd samhail
géag
tharaidh iatha Oiligh.
26 Sé ar bfuagra
Danar ndorrdha
Tuathal na
ttachar
bferrdha
fógraidh Aodh fine Fomhra
craobh chomhdha tighe Temhra.
27 Brath nuachair
ag iath Éanna
re
Tuathal tiad a
thaoma
ge
a-tá an t-ainm riamh ’ga rádha
cára
a ghairm ’na iath Aodha.
28 Sealbh
meic
F[h]iachaidh gan
f[h]aire
ar
léigthe ar iathmhuigh Eithne
treabh Thuathail a léim l(u)ighe
slighe nuachair
reidh reimhe.
29 Gairm ’ga cur
ar chath Murbhuidh
a
brath ar ndul dot dhiomdaid[h]
fada
is-tegh a-tá it mhenmain
lá i
tTemhraigh Breagh
’gud bhiodhbhaidh.
30 Da mbeith gan
adhbhar eile
acht Banbha ’gut
fhreimh roimhe
ben
Néill do dhruim a ndlighe
d’fine Cuinn as
leim luighe.
[change of metre here]
31 Ar Choluim ni
cuirthe a suim
fuasgladh geill do
chrú Conuill
giall
Laighneach do bhean a broid
is
fer ainbhreath do fhuasluicc.
32 Aodh O
Domhnuill os dó a-táim
sguirim do sgealaibh Sgannláin
mithidh festa a
breith a broid
ni
cnesta a beith ’na brághoid.
33 Deacra na
réllann do
ríomh
riomh
míorbhal mh[e]ic an Airdriogh
cóir
don ghabhail da ghaol féin
Aodh
do chabhair ’na chaithréim.
34 Do bhen
gabhail Aodha a n-ór
d’éiccsibh Eirenn
da n-urmhór
nir
mhór do Choluim a chur
ar
n-ór oruinn re a
fhuasgladh.
35 Fáth oile far
thriall tar tuinn
mac
Feilim fuair an
doghruing
a
crích Fó[d]lla nar ail lais
an
dáimh d’f[h]ógra fa athais.
36 Nir mhó an
eigen uair eile
dámha
an fhuinn-si
Úghoine
tárr
as fóir a hachrann
Aodh
a
Chathbharr óir na n-ardnáomh.
37 Acc so uair
admhála an ghaoil
a
mh[e]ic Eithne an fhuilt óirchlaoin
ben
ar ngiall a glasaibh Gall
a
niamh mar lasair lóchrann.
38 Tabhair anál
d’f[h]uil Chonuill
sgaoil trath an
glas gnáthgobuing
ben a
glas don Aodh Engach
do
ghaol as ni hoirbhernach. Rucc...