firstLine"; ?>

1682. Seacht dtroighe mo thir duthchais $
Length: long 36qq
Certainty: 5
Period:
  1. 15th ult
Areas:
  1. Connacht
Classes:
  1. religious
Manuscripts:
  1. RIA 1235 (C/ii/2) 15th - 16th cents.
  2. TCD 1340 (H. 3.19) 16th -17th cents.
  3. NLI G 447 “Rossmore MS? ?c. 1738
Prints:
  1. transl. McKenna, PB, pp. 96-9, 185-8 (no. 21)
Motifs:
  1. envoi to Michael
  2. inauguration (slat seilbhe q. 4)
  3. imagery for incarnation q. 7
  4. Mary’s role in man’s salvation
  5. Christ’s Crucifixion
  6. inevitability of death
Poet Christian Names:
  1. Pilib Bocht (implied in “Rossmore MS??)
Poet Surnames:
  1. O hUiginn
Meter Vars:
  1. RannBheag
Poem:

Poem in printable PDF format

Seacht dtroighe mo thír dhúthaigh


[McKenna, Lambert: Philip Bocht Ó hUiginn, Dublin, 1931, poem 21]


1 Seacht dtroighe mo thír dhúthaigh

lem chroidhe ón nídh do níthir

gin gur toil táth rem dhúthaigh

fúthaibh soin go bráth bíthir.


2 Leig a chlí th’uaill ar umhla

creid gurab í an uaidh th’adhbha

leag seol do mheada meanma

bearna an éaga eol th’anma


3 Ní bhí a hoirchill ar m’aire

an toirchim go dtí im ghoire

gearr lá Dé ris an duine

má tá uile a ré roimhe


4 Deirge glac eidhre an athar

ar slat sheilbhe ar a shochar

a leig linn gá mó an maitheamh

dá maitheadh sinn dó a dhochar.


5 Nír bhac grádh d’fhagháil uadha

nar bh’ál gabháil an ghrádha

do bharr ar a bhuain d’Éabha

fuair séana i gcrann na cána.


6 Dá mbeath nach duine an dúileamh

do neath ar Muire ar múnadh

do bhac mo ghníomh é d’iadhadh

dá dtrialladh cíogh Dé dúnadh.


7 Ar m’óidh ní fhuil an crúsa

an fhuil do fhóir mo chássa

do bhí an bhroid do bhaoi ar Íosa

naoi míosa ag goid a ghrása.


8 Teachta ar a hiocht budh éigean

a eachtra fan fhiort lígeal

mé do thaom gé do tréigeadh

éigean do laogh Dé ar ndídean.


9 An bás fhuair nochar airigh

do smuain ar cás a chinidh

a fhearg agus í ar galuibh

gabhaidh sí searg ar slighidh.


10 A fhíoch ar cairde cuirthear

cairde fan síoth ní sirthear

teach Dé is ar bháidh do beirthear

sé ar neimhchion dáibh ni dlighthear.


11 Do roghain rug a oidheadh

go dtug cobhair dá chineadh

bacaidh sé fás na foladh

nach roghabh grás Dé dligheadh.


12 Do bhí a uille ar a fhine

nó gur bh’í a mhuime Muire

gar ar ngaol a-raon roimhe

goire a ghaol damh ná duine.


13 An bhfuigheam cóir ’n-a chneadhaibh

cóir a fhuigheal re a oidhir

dlighthear dhíot cách do chabhair

tabhair tráth íoc [ót] oidhidh.


14 Do ní t’fhearg ar ais d’fhilleadh

an dealg id bhais do barradh

do chuaidh as t’fhíoch a fhuinneamh

dá dtuillear síoth uair annamh.


15 Sé ar mo sgáth do sgaoil tusa

’s gan mé ag táth do thaoibh dheise

gémadh maith mo lucht leasa

t’ucht deassa ní mhaith meise.


16 Saobh is an t-eol gá fhuráil

nach eol dod ghaol a ghabháil

ní luagh i n-aghaidh t’anshóigh

anóir thabhaigh uann d’fhagháil.


17 Do tharadh croinn na cána

nír bhoing acht bhadhadh síodha

do maith tú an aithne d’Éabha

séala an mhaithmhe crú an chíogha.


18 A tonna an tráth bhus bhuirbe

ar cách dá gcroma an meirge

gabhaidh an grás í i n-airde

go mbí cairde ar fhás t’fheirge.


19 Don ulc dá n-ana meise

ní budh fhala th’ucht deassa

an ochtghuin is í as usa

gontair tusa ní as neasa.


20 Dearg san bhráth sliocht na sleighe

t’fhearg re cách san riocht reimhe

cuirfidh tú i n-uaisle ar th’fhine

crú an chridhe an uairse eile.


21 Ní fhuighe táth do thaobha

an tráth bhus ghloine ar ngníomha

díol do budh déanta d’éara

géabha a síodh créachta an chíogha.


22 An bior tarla san troighidh

cion na habhla do fholuigh

do pháis gan cheart dár gcabhair

gabhaidh neart dot áis oraibh.


23 Dá leanta díol a ndearnas

gá deacra an cíogh ná an chorrbhas

ar gcás do chuaidh i ndoilgheas

nach cuibhdheas grás uaith fhoghnas.


24 Do mhaol th’fhearg ris an uile

an dealg maol nar mhaol neimhe

ar fhuil nó ar uisge an chridhe

cuir nighe m’uilcse d’eire.


25 Téid an grás dóibh tar dhligheadh

nach cóir id bhás do bearar

ní bhean don chíogh ar gcuireadh

fuidheal cean díonn má dhleaghar.


26 Gur fhás síodh leis an sanais

a síol na ngrás do gheinis

ar bhfuil gan fháth nír ibhis

ní gnáth milis luibh leighis.


27 Do chuir céadnús cíoch Muire

t’fhíoch i n-éadlús ret fhine

díol id chígh cridhe eile

go cridhe ríogh dhínn dlighe.


28 Ag teacht ar gcúl ón chomhrair

a rún gun fheart ag anmhain

a brú gin gur bh’í th’iomdhaidh

do ionghuir sí tú i dtalmhain.


29 A glún maol d’fhulang th’eire

do shaor ón ubhall th’fhine

do bh’í ar gcosg don chaoi oile

tosd Muire ’n-a chaoi cridhe


30 Cóir a rádh is rádh bagair

ar ndóigh fa lár ná leigidh

fearg th’oidhre an t-am bhus abaidh

agair ann coimhdhe an chreidimh


31 Tráth budh dhú díol a dhoirre

ní síodh gnáth rú do rinne

an dó féin do bhí id bhruinne

rí an chruinne ó nach réidh rinne


32 Do chuaidh a neimh ar neamhghrúig

fan gcneidh ní huain fhionnmaoid

ar teach nDé is beag do bhearmaoid

meallmaoid dá chead é i n-iomlaoid.


33 A bhfuair féin d’ore an othair

mar phéin Moire nír mhothaigh

do bhí ar a láimh é d’fheithimh

teichidh sé i ndáil an dochair.


34 Barr éarca ag Dia ar na daoinibh

a chréachta cia nach núidhigh

guin a thaoibh ni hé as uamhain

daoibh achd nuaghoin Dé dhúiligh.


35 Mian na gcéidchean gum chlíse

a srian mar léigthear léise

a-tá an chlí ag brath a baoise

sgath na haoise is í ar m’éise. Seacht.


36 Ó tharla ar th’iocht mé a Mhichíl

maithfidh Dia dealg na coise

daingean d’fhior taobh red threise

saor mheise ar bhior na boise. Seacht.