Poem in printable PDF format
Suirgheach
Cruacha re clú Taidhg
[RIA 743 (A / iv
/ 3), 868]
[Rannaíocht Mhór,
Dán Díreach]
1 Suirgheach
Crúacha ré clú
Taidhg
a
rún ag
Crúachain gan
cheilg
a
líon (?) a-nois ar tí Thaidhg
ré
cois ar thaighd sí dá seilg.
2 Ní b(h)ean nár
daingnigh a dáil
do
bhean dá caingnibh a cíaigh
feis
re Crúachain uaidh
’gá húaim
búaidh núachoir as dúal ’na díaigh.
3 A mbladh ní
foghthar ar faill
ní
fhan a torchor ag tuinn
gach
fear féine ag cor a chroinn
ag
roinn cléire ar
chrodh ó
gCuinn.
4 Fán
loinn ttana
mur thug láimh
an
mhadain as moch do mháoidh
lá an
tochoir nír fheich le húain
ar
mbúain chrothaidh a cleith cháoil.
5 Nárb ferr
féinnidh ar cúl
chuilg
a
chlú do éirigh ós aird
meallaidh
fer
comhlainn ar
cheird
ó
fhoghluim leinb a tteagh Thaidhg.
6 Tig rigbhean
’na cheann a
gcúan
leis
nárb fearr
fínfhledh a hór
fledh ar ar oil
inghion ríogh
a
toil do chíodh inbhior d(o)’ól.
7 Náoi
ngúaisseabhaic ar sén sealg
do
ghluaisiodair sa
chléith cholg
léigthior sleagh fán tóir ó Thadhg
tré
bhróin chalg do
lean a lorg.
8 Slán Danar fa
thecht a ttír
a
longa ’gá n-amharc úaidh
gibé
fá ttarla an fheilm óir
do-chóidh a seilbh cabhra an chuain.
9 Ré
mac Taidhg na
ttachar ndoirbh
gabhthar in gach
aird don fhe[i]dhm
ní
fhuair san iorghail
an t-ainm
gairm úaidh ar
bhiodhbaidh a
mbeirn.
10 Ar
sioladh
d’Eachdair ón
ágh
beanfaidh do
ríoghnaibh a
rún
mur sin thaighle a
ngrinniol ghlíadh
maighre ós grían
linnedh
ar lúdh.
11 Túar
búaidhridh do
thocht[a]
is-teagh
donnadh dá
ngrúaidhibh
as gar
each
foibh ar báoithleim a mbrugh
’gá
cur d’aoinchéim go bróin mban.
12 [.]íall [a?]
nderna d’foghail
uaidh
íath
Medhbha a
moglaibh (?) do
lín
[iomdha ar?] echtra
áoidhe sgeóil
nach
máoidhe a ndeóigh techta i ttír.
13 Do-chuaidh
comha ar fíadh na bFionn [869]
a
ttobhach ní bú tríall mall
máoir
na gcóiggedach ad
cheann
fearr dáoibh an
óigealach ann.
14 Ní lamh cách
an bhearna a
mbía
gnáth
lé seabhcuibh cor a gclú
cía
an aird nach imgidhi a ngleo
ní
heó minshreibhi a
Thaidg thú.
15 Sín
réd mhogal
suaithnidh
slúaigh
tír
Connacht fad búannuibh bíaidh
do
toghadh
d’eigribh fhóid
Néill
cóig
géill ad gheimhlibh
ón ghlíaidh.
16 Líon glíadh
dán cáomhthaigh a gcuilg
íad
d’aontoil ó fhíon lét f[h]e[i]rg
giodhbé fledh do
thighi a Thaidhg
fer ’s gach aird a
lighi ós leirg.
17
Th’airm dháibh do
dáileadh ’na
gcioth
mar
[budh] dháilimh ag dáil dheoch
fedh do lúidh sa
choradh chleath
leath
a cúil nírbh omhan d’eoch.
18 Serc ríoghan do-chóidh a
gcion
ag
líonadh a ttráth
dhá tol
sgíath na suirghi do bhúail bean
do
chnedh úaidh a
nduilghi ag dol.
19 Mar lingi a
Thaidhg tre ghort
ngáidh
th’airm ag cor chrithre smú[ail?]s
sleagh cháol ré a ttanuighthir tóir
fá
tháobh shlóigh anaithnigh [uaidh?].
20
Taisgedh
treabh
Crúachan a
cuirm
dá
cead do chua(d)bhair ’na seilbh
créd as f[h]áth
d’aisdior an chairn
baisder th’ai[r]m
(?) san áth ót f[h]e[i]dhm.
21 Ní
fhéd sibh deaghail
ré dáimh
tig
én ara ealtain féin
do
badh sgarthain con ré a cúan
marthain úadh gá[n]
cor lé cléir.
22 Mó as lúath do
adhain a fherg
nár
lón d’úa Cathail a cholg
caithmhioch gabha ar fháobraibh ord
colg
tana dho tháobh(s)oid[h Tadhg?].
23 Líon
seirce d’ainlíonadh
úaidh
ar
bainnrioghain berti sróill
rug
ar bhanndáil baire rúin
lé
camán chúil fháinne
n-óir.
24 Tú Césair
Gáoideal a
nglíaidh
ní
máoidhti go mberair
búaidh
go
mbí[.........] lé a thaoibh
do
shaoil fer dá
fhoide [uaibh?].
25 [Fir.?]renta
ag dáileadh (?)
ndrúcht [870]
do
thaighd tóir ré bélaibh bárc
[dó
chon?]áoidh ós aird an t-écht
a
gcomáoin chrecht
Thaidhg a ttrácht.
26 Fir gan lúadh
ar leaptaibh
súain
lúath
’na ndeagaidh ar
gach dáimh
toil
(?) fhine Cuinn ris
an gcléir
slighi ré[i]dh ag
tuinn i
ttráigh.
27 [L?]uath orra
go horlar
nglíadh
tromdhámh as
docair do dhíol
gabhaid uallchu d’foclaibh drúagh
slúagh Crúachna nár
fholtaigh (?)
d’f[h]íon.
28 Té[i]d i ttachar a ttós láoi
um nóin ’na
bla[gh](d)adh (?)
go mbí
sgiath chorcra re a
siobhladh sé
búdh
re ghonta ón iorghal í.
29 Comha ghuirt
Thuathail gur
thaighd
ar
Crúachain mar do c[h]u[i]r sheilg
do
chuir go Bóinn
buidhne ós aird
surghi Thaidhg
do-chóidh ó cheilg.
30 Sgél do bhean
a banntracht bedhg
do
ghabh a chrannghal
’sa cholg
bíaidh sin ’na
Bruighin Dá
Bhearg
ferg
chuiridh a ttigh ré
Tadg.
31 Siobhlach ar
fher leanta
luirg
do
lean a heasgur ’s
gach aird
snámh
ag ealltoin a ndigh
de[i]rg
lé
mealltur leinb a
ttigh Thaidhg.
32 Do líon
tromchumaidh
an tóir
ó
shiol gConchubair a
gcéin
na
hiolgháirthi ar f[h]edh an áir
ag
mnáibh ionnráithni
a bfer
féin.
33 Luach aisdir
an aoidhidh
chon
ré a
fhaicsin do
fháoiltigh
bhean
súil
da gach
aird ag
bróin bhan
mar do-choidh sagh
Thaidhg is-te[agh?].
34 D’éis a
filleadh dá léim
lúidh
le
filidh a gcéin
do-chóidh
a
ndiaigh Thaidhg dá chor le cléir
sagh
ag léim ara haird
oi[..?].
35 [...]
thachair fánab
baoghlach búain
ag
tabairt aoltar go
húir
[a
bh?]iodhg do ttentaigh tré thóir
dóigh
sealg ag seabcaibh
a Súir. Suir...