Poem in printable PDF format
Trí uaithne ar
inis Gaoidheal
[RIA 2 (23/F/16),
‘O’Gara’, 69]
{Fearghal Óg Mac
an Bhaird}
[Deibhidhe, Dán
Díreach]
1 Trí uaithne
ar inis
Gáoidheal
dhúinne as cóir a
ccraoibhsgáoileadh
trí
mic Mhilidh na múr
sean
ríghfhir na nglún or geineadh.
2 Tri mic
Mhilidh fa mór
neart
gaphthar leó Éire
oirdearc
mic
riogh teigheadh na ttíonol
Ior
Eibhear is Eiriomhon.
3 Brisid cath re
cruas a lámh
ar Thúaith Dé
Danann
dreachnár
gur
hionnarbadh
d’f[h]onn a
sean
an
droncc fhionnardghlan fheinnead[h].
4 D’éis gach
dibearta fa dheóigh
clann
Gholaimh nar ghlac
míthreóir
roinnid Banbha na
mbrucc ccorr
ar sgur fhaghla 7
eachtrand.
5 An leath theas
o thuinn go
tuinn
d’Éibhear ba ceart
an chomhroinn
an
leath thuaidh as
teann tionol
an
eancc do f[h]úair
Éirimhon.
6 Fásaidh
coccaidh fa cíall mhear
idir
chloinn
mhearrdha
Mhílead[h]
fa
thrí druimnibh nár díol graidh
d’fhuighlibh na
ríogh bá rónair.
7
Marphthar Eibhior
da éis sin
a
ccath Geisille an ghaisccigh
ealt(h)a shluaigh
narbh
fann fleadhol
fa
bhúaidh ann ag
Eiriomhon.
8 Sccuirim do
sccélaibh na
bfhear
tuccam
treas d’Ior
mac Míleadh
fios
gach díne dar
fhár (leg. fhás)
air
do
ghnás gach line a
leabhraibh.
9 Íór
mac Mileadh láoch gan locht
fúair bás re bél a
cumhocht
cúis
toirrsi do Theamhraigh Breagh
’s
don chloinn-si
meanmnaigh
Mileadh.
10 Faccbhais
mac ba mór
deaghrath
Íor
mac Míleadh mórmeanmnac[h]
do
fúair gáirm
fhe(a)innedh da
éis
Eibhear a ainm re a
aisnéis.
11 Ceathrar
ar fhithid
d’fhearaibh
’s
áoinbhean go ngníomh ngaisccedhaigh
do
dheighshliocht
Eibhir o Íor
lér
eirigh
eighriocht
airdríogh.
12 Ag so ainm
gach einfhir dhíbh
dar ghabh Éire an
fhúinn
fhé(a)oirmhín
cuirfead stiuir léir rem labhra
do
réir iúil na healadhna.
13 Cearmna
Sobharce seang
comhfhlaith íad ar
iath nEirend
tolcha breaccorra
tháoiph ttiodh
eatorra ar-áon dá n-áiriomh.
14 Seatna
7 Dúach ’na deaghaidh
riomhthar
ar fhonn bFhuineadhaigh
fir
ba teann a
ttreighibh
ríogh
dream
lér eirigh
an t-eissiodh.
15 Ollamh Fódla
fúair
deaghbhlad[h]
rí
Éirionn
gan
oirbhearnadh
a
túaidh do tarrngireadh soin
úaidh
do hainmnigheadh
Ulltaigh.
16 Do
ordaigh
gan fhíoch gan
fhéill
feis
Teámhra ar tús a
nEirinn
Ollamh Fodla
nach
bfhúair
mairg
fogra úaidh in gach
éanaird.
17 Ar
Theamhraigh fós fa
fearr cairt
mur
ollamain
ainm
orrdhairc
don
righfhear
gan rún meabhla
do-ríneadh dún deaghdhealbha.
18
Fíanochta is
Slanall fa seach
Géigi
ollgothach uaibhreach
na
caomhthaigh do chin
o Íor
an
láochraidh
nar dhligh
dimbrigh.
19 Fiacha
7 Bearnghal búadhach
is
Oilill Fionn
fíorbhuadhach
na
leomain as crúaidhe
a ccath
cúaine d’f[h]eolfhuil na nUlltac[h].
20 Síorlámh
Aircceadmhar Áodh
Rúadh
dream rioghdha go
reacht
mbiothbhúan
freamha fineamhna gan ceilt
righealbha tréana an túaiscceairt.
21 Diothorba is
Ciombháoth na ccath
is
Macha ba mór deaghrath
as
dún as dior a ndeaghail
is
ríomh a nglún ngeinealaigh.
22
Rudhraighe Breasail
go mbrígh
Congal (?)
fúair flaitheas
airdrigh
ar
Bhanbha Chuinn go
calma
do
dhruim fhaghla allmhard[h]a.
23 Fachtna Fathach fúair gach fonn
Eilim
fúair fíoch is
forlann
Mál
teamhra is
Cáolbadh na
ccath
ba
healbha gáolmur
gradhach.
24 Gach ainm dá
n-airmhim
ann soin
do
rioghraidh
Éirionn
d’Ulltaibh
mur as léir da
lúadh a-nos
do
réir na súadh san seanchos.
25
Conchuphar
airdrí
Uladh
do
réir iúil na healadhan
mac samhla na
sluagh dob
fhearr
dár
dúal Banbha na mbeimeand.
26 Leanam lorg
Chonaill Chearnaigh
mur fúair sinn a se(a)inleabhraiph
sgaram re
gach n-áon oile
gabham ráon go Rudhroidhe.
27 Conall
mac Aimhirghin
fhéil [70]
mac Cais mic
Fachtna
áirmghéir
mac Caip
mac Cionga
corcra
giolla lerbh ait adhmolta.
28 Mac
Rudhraighe ba ri
ar chách
da
chinel nir chúis neamhgnath
fear nár mhall
sluagh ar siobal
a
chlann uadh
ar
n-ainmnioghadh.
29
Clann Chonaill
Chearnaigh gan
chleith
Iríal
Láoisech gan
leithbhreith
fios
na foirne is goire a ngáoil
da
oighre oile ó eanchraoibh.
30 Síol Mordha ro
ba mór slógh
do
chin o Láoiseach leannmhór
ó
Laoidhis nach
fann feadhan
sgáoilis and ar
n-áithioghadh.
31
Sliocht Íriail
Ghlúnmhair na
nghreadh
í
Eacach nar ér áoinfhear
fir
nar éirigh
d’fhonn Ulltach
an
drong chéillidh
chosantach.
32 Gi bé a-ta acc
teacht a
maghaibh
’ga
bfuil iúl a
n-ealadhain
í
Eachac[h] ’s na
fréamha o bfuil
fégha
a ndeachaidh on
duthaigh.
33 Tarla oighre núaidhe a-nois
d’íbh
Eachach do
druim duthchais
óg
ráth a n-urláimh an fhuinn
do
chách acc congmáil
chothruim.
34 Mag Aongusa
urra an fhuinn
fonn Uladh ní hiúl mearbhuill
dá
ttí ar ais a
neart a-niodh
as
lais ó cheart an
cúigiodh.
35 Gach
ceart da raibhe
roimhe
leanaidh lorcc na láochroidhe
cuireadh Art
ar gach áon
ann
smacht ar gach táobh id thiomchall.
36
Liubhair
Éirionn féc
ar fad
as
cairt nach dúal do dhearmad
acc
sin fiaghain as fearr air
diallaidh
gach dream ré a ndutaigh.
37 Tús ealadhna
acc sliocht a
sean
ó
úaislibh fola
Gáoidheal
tús
gach molta as dóibh dleaghair
sompla as cóir do chreideamain.
38 Fuil úasal
Eachach Cobha
fuil
einigh is eangnomha
cia
an eanfhuil an uair-si as fearr
do
fhréamhaibh úaisli Eireann.
39 A Mheagh
Aonghusa as ard céim
mor bfhath fa
bfaghthar
oilbhéim
deana
an fál le
bfhoghar síodh
gradh is
oman an
Airdríogh.
40 Í Eachach na
n-aibhneadh ngeal
cosain í d’áis no d’éig(h)ean
or as
ort as cóir a chion
[nó]
olc cháigh muna ccoisccthear.
41 Bí go
seasmhach ar son
ccirt
bí
umal don áos
aimhnirt
congaimh srían reat meanmain mhir
meabhraidh
gach cíall as
cuimhnidh.
42
Tabhair onoir
d’eaglais Dé
mor a lúach a ló an
fhínné
ag so
an t-ór as f[h]earr
d’ionnmhas
gearr an lón do
fhlaithiomhnas.
43 An
chlíar léghas
gach leaphair
d’eaglais 7 d’fhileadhaibh
an
me(a)id-si bús foirfi a bfhios
na
tréicc-si coidhchi
a ccairdios.
44 Deich
n-aitheanta áoinMhic Dé
comhaill íad in gach aoingné
na
comhairle
ar a-tú acc
teacht
dú na
(f)horfhuighle d’eisdeacht. Tri...