firstLine"; ?>

1901. Tuar feirge foighide De [al. Is tuar feirge... $
Length: very long 49qq
Certainty: 2
Period:
  1. 15th ult
Areas:
  1. Connacht
Classes:
  1. religious
Manuscripts:
  1. TCD 1340 (H.3.19) 16th -17th
  2. Book of O’Conor Don c. 1631
  3. NLS Adv. 72/2/14 ? cent.
  4. Stoneyhurst A/II/20ii C. O Corbain 1701
  5. TCD1382(H.5.10)S.OSuilleamhain1703
Prints:
  1. transl. McKenna, PB pp. 114-18 194-9 no. 25
Motifs:
  1. envoi to Michael & Francis
  2. king’s officer: maor
  3. Judgement Day
  4. the Devil
  5. the Joys of Heaven
  6. six works of mercy q. 38
  7. almsgiving
  8. Legal terminology qq. 1, 20-1
  9. companach q. 29
  10. Proverbs qq. 2?,4
Poet Christian Names:
  1. Maoileachlainn na nUirsgeal (BOCD)
  2. Pilib Bocht mac Cuinn Crosaigh (G 447)
Poet Surnames:
  1. O hUiginn (Broadsheet 1571 72/1/14)
  2. O hUiginn
Apologue Subclasses:
  1. Judgment Day: its wonders
Meter Vars:
  1. deibhidhe
Poem:

Poem in printable PDF format

Tuar feirge foighide Dé


[McKenna, Lambert: Philip Bocht Ó hUiginn, Dublin, 1931, poem 25]


1 Tuar feirge foighide Dé

bíom i n-oirchill an fhínné

a dhiomdha ag fás re gach fear

grás nach diongna fa dheireadh.


2 Is í an fhearg mhall as mheasa

a chiall is cúis fhaitcheasa

tiocfa rú gan tocht fa a thoil

olc nocha dú gan díoghuil.


3 An ceannsacht chaitheas rinne

is grian i ngar dílinne

leanfaidh sé fós na folta

i dtós ní hé as ionmholta.


4 An éagcóir leis dá locadh

do bhréagnuigh sé an seanfhocal

gé tá neart Dé ar gach duine

a cheart is é as eaglaighe


5 Fogus dá fheirg a hadhaint

dúinn ní cuirthe i gcontabhairt

lá na togharma do theacht

a chomhardha a-tá ag toigheacht.


6 Deireadh na n-aimsear más fhíor

do b’fhaide ó fheirg an airdríogh

an domhan a-né iná a-niodh

robhadh don té do thuigfeadh


7 Tiocfaid na síona saobha

nach budh haimsear iontaobha

bheith d’fholtaibh Dé ’n-ar ndeaghaidh

nochtair é le hairdheanaibh.


8 Sneachta nach éidir d’fhulang

gaoth as ghairbhe urughall

cioth teineadh ’n-a dhiaidh dá dháil

biaidh i ndeireadh an domhnáin.


9 Beid na croinn agus an chré

ar lasadh i ló an fhínné

géabhaid cumha na clocha

nach budh lugha a lasracha.


10 Achd gidh mór ngábhadh do gheibh

ó fhuacht thall is ó theinidh

go buain a gabhal ón ngréin

an talamh ní fhuair oilbhéim.


11 Fearfaid luibhe gach leirge

deora fola foirdheirge

fachain na fola duinne

fola ón Athair oruinne.


12 Is faide iná feadh radhairc

rachas uainn san fhiormamhaint

an fhairge as a falaidh féin

raghaidh i n-airde d’fhoiléim.


13 A lucht tuillte na teineadh

ar bhar gcionn do chífidhear

sgéal as cruaidhe dá gcluinte

béal gach uaidhe osluigthe.


14 Gach anam is é a bhunadh

tiocfa is tráth dá mhothughadh

lá an tobhaigh ar ceann a chuirp

gearr ón fholaidh a hadhuint.


15 Ní fhúigfe i n-am na deaghla

Míchéal maor an tighearna

a síol uile agus Éabha

duine dhíobh nach duiséagha.


16 Suidhfidh i néallaibh nimhe

ós chionn na n-ord n-ainglidhe

gairm shluaghaidh ar chách cuiridh

fáth uamhain a ionnsuidhidh.


17 Foghnamh na gceathra ndúl dóibh

ní racha leo lá an tionóil

an tráth díoltair na daoine

íocfaidh cách a gcomaoine.


18 An tuile grás do ní a-niogh

géabhaidh cóir Dé fa dheireadh

is gearr go dtuitfe an tuile

geall tuitmhe ar an trócuire.


19 Cneadha báis na mbas dtana

fearfaid frasa donnfhala

sreabha ainmheara an ochta

budh airdheana ionganta.


20 An ghoin do bhi ’n-a bhonnaibh

’s a héaraic nar íocamair

teilgfidh an ghoinse i ló an luain

nach budh mhó a cuisle an chéaduair.


21 Ní fhéadfadh an uile naomh

dom dhíon dá ndeachdaois d’éantaobh

san bhráth ar an mbreitheamh gcóir

m’fheitheamh i dtráth an tionóil.


22 Breath Dé muna dheacha leam

ní shaorfadh inn ó Ifreann

sí do ghuidhe an dúilimh dhamh

ar glúinibh Muire máthar.


23 Do ghéabha gach duine a dhuais

ón rígh do réir a choguais

ar cairde nocha chuirfe

a chairde ná a chomhuighthe.


24 Measfaidh ar tús teacht i gcorp

measfaidh fhós bheith i mbochtacht

athadh dár ndéanaimhne dhó

éanoidhre an athar Íoso.


25 Gach comaoin dár chuir oirne

a pháis is ar bpeacaidhne

aigeoraidh ag breith na mbreath

aideomhaidh gan bheith buidheach.


26 Leanfaidh Íosa ’s ní hé a-mháin

gan bhiadh gan éadach d’fhagháil

móide leanas é d’obadh

feabhas Dé fa dhearlagadh.


27 Do bhreith gach eolaigh orra

deithbhir ní fhuil eatorra

réir gach dhuine dá mbí bocht

is rí na n-uile d’fhurtocht.


28 A-déara an coimdhe re a chloinn

ní fhuaras óm aos chumoinn

gidh mór dá bhfolaidh fuair mé

cobhair i n-uair na héigne.


29 Mé an bhráighe ar a mbíadh árach

nar cobhradh ó chompánach

nír faomhadh le fear pháirte

mo thaobhadh eadh m’easláinte,


30 An cumhgach ar cuireadh mé

méad mo tharta uair eile

íocaidh thall is an teinidh

gan m’íotain ann d’fhóiridhin.


31 An lucht do chonghaibh mé a-muigh

gach uair dá n-iarrainn leabaidh

anfaid a-muigh uair oile

uaim ó thoigh na trócoire


32 Ni fhuighe sibh ó só a-mach

fód dá bhar bhfearann chartach

teacht leamsa nocha dú dhaoibh

a dhreamsa tú do thathaoir.


33 A bhriathra troma tearca

leigfidh lucht a n-éisteachta

ar n-ionráithne na n-anam

iolgháirthe mun uraghall


34 Dealóghaid re Dia athar

d’éis an mhic dá meadhachadh

lá seanaidh na dtrí dteaghlach

budh hí an deaghail doimheanmnach


35 A mhallacht cuirfidh re a gcois

rachaidh do réir a n-eolais

sealbh Dé as a láimh an lása

ni hé a-mháin a mhioghrása


36 Biaidh aca i n-ionadh an ríogh

Lúicifear nar loc míghníomh

a lucht cumtha gá dám dhó

budh lán d’urchra agus d’iarghnó.


37 Sgarthar le deidhbhléanaibh Dé

ar chách mar chuirthear fínné

na pobuil do choill a gceart

mar bhoing choguil a cruithneacht


38 Na sé taoimsin do thaidhleas

ni cosmhail ’s an chéadaighneas

re a ghaol béaraidh a bhuidhe

déanaimh na dtaom dtrócuire.


39 A-rís rachaidh dá slonnadh

a-déara go ndearnamar

oibreacha Dé ceann i gceann

sé toibreacha nach tráigheann,


40 Do chuabhair fa bhreith na mbocht

budh libh a lucht na mbeannacht

do chionn bhar dtoirbheart mór mion

oidhreacht na n-ógh ’s na n-aingeal.


41 Duibh do bheirim beannacht lais

ionadh aingil an díomais

a chlann dán cóir a ionadh

an ghlóir thall do thuilleabhar.


42 Biaidh ar mosgladh a meanma

i dtimcheall an tighearna

re dtriall do tigh an chuiridh

mian gach fhir dá ionnsuighidh.


43 Oirfideadh a aingil féin

binn le hanam gach fhíréin

budh ceol cluaise agus cridhe

an duaisse ón eon ainglidhe.


44 A ndéanmaid d’fhoghnamh uile

do iocfa re héanduine

is tocht don anam tar ais

a thadhal i bport Parthais.


45 Deoch mhilis an mhúir neamhdha

dúinn is damhna soimheanma

grádh síor ag gach dhuine dhí

’s go bhfuighe a dhíol don dighse.


46 Do bhiadh i ngach dhuine dhíbh

gé tá a ndíol aca d’éintír

mac ríogh na ríghe neamdha

díol tíre do thighearna.


47 Ar chionn an bhráith bíom ullamh

cairde go fóill fuaramar

an athchairde ní fhuigheam

an athghairde ionnsuigheam.


48 Do thuair Ádhamh is Éabha

fearg Críost is cúis aithmhéala

go lá togha na dtrí sluagh

ní bhí an fhola acht gá hathtuar.


49 Dá mbeidis dom breith ar neamh

bráthair umhal is aingeal

uadh ní budh fheirrde ar dteibe

is tuar feirge foighide. Is tuar