Poem in printable PDF format
Beir eolas dúinn,
a Dhomhnuill
[Mac Cionnaith,
L. Dioghluim Dána, Dublin, 1938, poem 74]
Gofraidh Fionn Ó
Dalaigh
1 Beir eolas
dúinn, a Dhomhnuill
réidhigheas gach
rodhoghruing;
is ceisd oruinn
eol Banbha;
seol romhuinn, a
ríodhamhna.
2 Ná beir siar,
ná seol bu dheas
an slógh trom-sa
an tráth ghluaisfeas,
a eomhaighre Easa
Ruaidh;
neasa ar
seolaidh-ne sor-thuaidh.
3 Seol inn ar ar
n-aghaidh soir,
a Dhomhnaill
mheic Mhéig Carthaigh,
go faighthe dúin
chorrbhláith Cuirc
gus an ngormráith
n-úir n-orrdhuirc.
4 A mheic Cormuic
an chnis ghil,
beir eol
d’Eoghanacht Caisil
is an tír nach
fuil fúthaibh;
sín soir is an
seandúthaigh.
5 Tighe Gall is
gríosadh dhuid
ar láthair
phobuil Phádraig;
ionnsaigh sluaigh
biodhbhadh ’mun mbrugh
do tiomnadh uain
don éarlamh.
6 Is tú oidhre
Cuirc Chaisil
ler tógbhadh an
teaghdhais-sin;
a eidhre do
thocht is-teagh
níor dheimhne
Corc i gCaiseal.
7 Créad nach
leanfaithea lorg Cuirc?
leasg ón dúthchas
do dhíobuirt;
do roghabh Corc
an ceannphort,
port ór canadh
CaisealChorc.
8 Agaibh fa
dheoidh, a Dhomhnaill,
bhias Caiseal
cleath anfhorlainn;
do bhréagnaghadh
ní huair d’fhior;
uaibh do
chéadghabhadh Caiseal.
9 A-tá i
dtarngaire na naomh,
a Dhomhnaill na
ndearc mongshaor,
gomadh thoir bhós
bhar mbunadh;
a-noir ar tós
thángobhar.
10 Fuair sinn i
Saltair Chaisil
go dtiocfa-sa an
turais-sin
d’fhéachain
fionnphuirt shuairc do shean
ionChuirc do
chuairt go Caiseal.
11 Caiseal Cuirc
mhóir mheic Luighdheach
tángabhair -
toisg mhearchuimhneach -
ón ráith ghil
bhiliodhain bhuig
dar ibhiobhair
digh ndearmaid.
12 Do thréig
t’oireacht orra sin
tuatha tá i
dtimcheall Caisil;
grádh
d’fhiaidhghleanntaibh níor dhíor dháibh
fíon ar
iairleanntaibh d’fhágbháil.
13 A Dhomhnaill
Óig, a ucht bog,
dá chúis
athroighthe agad:
fearr suth na
talmhan tréigthir
’s is guth
adhradh d’fhuairshléibhtibh.
14 Fuinn chaomha
Caisil na ríogh
ní críocha dan
cóir dimbríogh;
na seacht dtuatha
déag do dhol
ar séad uatha do
b’iongnadh.
15 Seol is an
slighidh chéadna
sinn, a
bharrchais bhaisghéagdha,
mór an brad a
seachna sain,
lór fad ar
ndeabhtha ór ndúthaigh.
16 Aigillte
dhuit, a Dhomhnaill,
d’fhóirithin ar
n-anfhorlainn
an chúis-sin go
gcuire i mbrígh
do thúisigh uile
is t’uirrígh.
17 Do
chóirighthibh taoiseach dtrom
is é líon leanfas
Domhnall
a seacht déag do
dhíon Mhumhan
go líon gcéad
gach córughadh.
18 Taosga is
réidhighthe reampa
ná as gluaisde, a
ghnúis naoidheannta,
mearghroigh nó
buar bhar mbrughadh
a gleannmhoigh
fhuar IarMumhan.
19 Ní fhuil as so
go Sliabh gCrot
- Dia [dá]
réidhioghadh romhat! -
achd muir ar
n-éirghe anfaidh,
a thuir Éirne,
d’Allmhurchaibh.
20 Imirce Mhaoise
tar muir
gá tabhairt ’n-a
tír dhúthaigh
dar thráigh an
Mhoir Ruadh rompa
re shluagh soin
ba samhalta.
21 Oireacht
Mhaoise mheic Amhra
i n-éagmhais a
n-athardha
ba cian, a shlat
Bhanbha, i mbroid
mac Amhra nó gur
fhuasluig.
22 Clann Israhél
re headh gcian
i gcrích Éighipte
ar ainrian;
go ceann a mbróin
’s a mbroide
níor ghearr
dhóibh a ndochruide.
23 Dar cabhradh
le Maoise mór
do chumhachtaibh
Dé an deaghshlógh;
rath as mhó ní
fhuair oireacht
a mbuain dó dá
ndeoraidheacht.
24 Meic Israhél
d’fhurtocht dó
Maoise thríd i
dtigh Íosa;
tre bhuain a
ndaoirsine dhíbh
saoirsine fhuair
ón Airdrígh.
25 Sluagh na
hÉighipte ’mun am
rí orra darbh
ainm Forann;
rí nar lean don
chreideamh chóir
ní leigeadh seadh
i seanmóir.
26 Forann mór -
meisde a sgéala -
níor léig go Dia
a dheibhléana;
urramhas nachar
dhluigh dhó
do chuir
d’urradhas orra.
27 Maoise do
bhrígh na beirte
tug d’fhágbháil
na hÉighipte
ar an raMhuir
ríoghdha Ruaidh
aghaidh a dhíorma
dheaghshluaigh.
28 D’fhóirithin
phobuil Dé dhi
slat bhuadha do
bhí ag Maoise;
maith an bhuaidh
do bhí ar an tslait;
na sluaigh is í
do anaic.
29 An mhuir
shriobhuaine shrothach
do thráigh mar
mhuigh míonsgothach
mar fhuair ó
ghlaic bhairrghil béim
do shlait
aingligh an fhíréin.
30 D’fhosdódh
muinntire Maoise
do-chuadar - céim
robhaoise! -
a shlógh is
Forann féine;
fa torann mór
míchéille.
31 Ó’d chonncadar
an ród réidh
tre iomdhomhain
an aigéin
gabhaid rian
Maoise san mhuir;
do budh triall
baoise is baoghail.
32 Do thráigh an
Mhuir Ruadh roimhear
don chuideachta
Críosdoidheadh;
don lucht nar
thuill níor thráigh soin,
do bháidh an
druing ’n-a deaghaidh.
33 Mar do bhuail
Maoise an Muir Ruaidh
don tslait le rug
gach robhuaidh
sdiuir, a
Dhomhnaill, na sluaigh soir
buail do
ghoirmloinn ar Ghallaibh.
34 Neart Gall, a
mheic Mhéig Carthaigh,
ní hinléigthe ar
Eoghanchaibh;
rug Maoise a
mhaicne tar muir,
a-taoi-se ag
aicme Eoghain.
35 Clann Eoghain
[ . . . . . ]
cineadh mar
chloinn Is-raihéil
do ghaois-se a
broid ag a mboing
mar Mhaoise
dhoid, a Dhomhnaill.
36 Ná fuilngidh
[feasda] reamhaibh
ní as fhaide ná
d’fhuilngeabhair
Mumha ag dreim
nachar dhúla
’s bhar gcura i
n-eirr iargcúla.
37 Madh sibh-se
a-nois do-ní an roinn
cuimhnighthe
dhaoibh, a Dhomhnoill,
an Mhumha gan a
roinn ruibh
Goill dá bhar
gcura i gcumhaidh.
38 Ód ghleo, a
Dhomhnaill, is Danair
ní bhia d’eagla
Allmharaigh
neach, a rí
finn[Eithne], fúibh
ar tí imeirche i
n-iargcúil.
39 Cuirfe re
caladh nDairbhre
’s re cuan
mBéirre mbeannghairbhe
’s re Corca
Duibhne do dhruim
’s re porta
Uidhne áluinn.
40 Tréigfe ar
Chaiseal na gcorrphort
íochtar Cua do
chéadlongphort,
cuan arab
neamhfhaghlach neach
’n-a mbual
leabharLoch Luighdheach.
41 Gid ’gun
loch-sain na learg nglan
rugadh thú agus
do tógbhadh,
fada ó bhruach
Lacha Luighdheach
racha is ní
d’fhuath IarMhuimhneach.
42 Do ghabháil
Mumhan móire
sochraide throm
thionóile;
tig dod thairm, a
thuir Luimnigh,
na bu th’ainm
duibh DeasMhuimhnigh.
43 DeasMhumha ’gá
dúthaigh féin
léigthe, a
Dhomhnaill Óig airmghéir;
’s is tréigthe ar
iathaibh as fhearr
sléibhte iathair
na hÉireann.
44 Dream danab
dual do bhunadh
dá Eoghanacht
IarMhumhan
léig dóibh
seandúthaigh a sean;
neamhmúchaidh
ghlóir na nGaoidheal.
45 Magh
gCoinchinn, Corca Dhuibhne,
’ga ndúthaigh
féin fágbhaim-ne;
mó as drumchla a
sáimhríghe sin
tulcha cláirmhíne
Caisil.
46 Léig d’iarthar
innse Banbha
dá gach fhior a
athardha;
sín go
corrmhaoilinn gCaisil
ngormaoibhinn mín
mallghlaisigh.
47 Beir, a
Dhomhnaill Dúin Innbhir,
t’oireacht go n-a
n-imirghibh
san iodhainleirg
bhfleadhaigh bhfinn
n-ealaigh
n-iobhairdheirg n-aoibhinn.
48 Bhar gcuirn
bhláithe is bhar mbrannaimh
cuimhnighthior do
chéadarraibh;
ní ba socht dáibh
i ndún Chuirc
sa mhur mar tháir
a dtabhairt.
49 Tar
Carrthaigh, tar cuan mBeithbhe
cuir aghaidh na
himeirche,
tar cuan Leamhna,
tar Loch Léin,
a sgoth Eamhna,
bhar n-eichréidh.
50 Seach
Ciarraidhe don taoibh theas
tre Mhagh
gCoinchinn na gcraoibhleas,
tar seanLuachair
síl Deadhaidh
mín
ngealbhruachaigh ngoirmshreabhaigh.
51 I gceann Ó
gConaill Gabhra
dod chóirighthibh
cathardha
tar Claonghlais
daoibh ’n-a dheaghaidh
tar Daoil
mbraonghlais mbáinealaigh.
52 Do Dhún ard
Eochair Máighe,
d’imlinn Mumhan
míonáille,
ruag shiobhail
nar cháir do cheilt
tre Mháigh an
Iobhair oirrdheirc.
53 Do Loch Goir
gar do chabhair,
do Shídh áluinn
Eoghabhail,
d’Áine an mhúir
thirmleasaigh thais
dúinn gan
imreasain eolais.
54 Lámh dheas re
hImleach n-Iobhair,
lámh chlé re
Cliaigh bhfóidiodhain,
do sheanChruit
Cliach nocha cam
agus d’iath
ghealchnuic Ghrafann.
55 Seoch Machaire
bhfionn bhFeimhin
don laochraidh
nach lingfidhir
i gceann beoil
brogha Caisil;
rogha an eoil an
t-eolais-sin.
56 Ráith Caisil,
a chraobh Ealla,
budh í ceann bhar
gcoimhleanga;
budh lucht
meanman airde ibh
i ngealbhrugh
chairrge Caisil.
57 Ag carraig
Caisil na ríogh
cuirfe tar ais a
n-imshníomh,
na seacht dtuatha
déag-sain di
uatha ag déagsain
a ndúithche.
58 Cuir gach
taoiseach ’n-a thuaith féin
do thuathaibh
Caisil chlaidhréidh;
ar áitibh treabh
a sean sin
sáithtir teagh
gacha thaoisigh.
59 Suidh féin dá
choimhdhe ar cheanaibh
i ndúin Caisil
choirrshleaghaigh;
dún ris nar
dheala dhún druim
gur mheala an
dún, a Dhomhnaill.
60 Duit as
cuibhdhe cró do shean,
uime nach anta ó
Chaisiol;
tú as cródha i
dtroid ’s i dtealaigh;
doid is córa
creideamhain.
61 Is í tuigse
tuigthear dhamh,
a mheic Mhóire ó
mhúr Cruachan,
gan t’aithghin do
dhúil duine
don úir
thairthigh thalmhuidhe.
62 Mar chubhar
dtuinne do thaobh,
nó mar bhláth
n-abaidh n-órchraobh,
mar smual dá
gcuirthear crithre
do ghruadh
chruithgheal chrithirthe.
63 A-tá cathair
chaolaigh dhuinn
ós do ghruaidh
dheirg, a Dhomhnuill,
rosg ar dhath
gloine guirme,
a sgath Moighe
Modhuirne.
64 Tearc do
chommór, a chinn Bhreagh,
ar sgaoileadh
each nó áirgheadh;
is ceart
choingeobha an dá chuing,
tearc do
choimbeodha i gcoluinn.
65 Ar n-a
coinnmheadh ar do churp
a-tá, a
Domhnuill, an daonnacht;
gan daonnacht ann
nochan fhuil
aonalt ná ball
dod bhallaibh.
66 A mheic na
ríoghna ó Ráith Chuinn,
a Dhomhnaill
mheic mheic Dhomhnuill,
teannaidh as an
tír i-le
ná bídh i
mbeannaibh Béirre. Beir.
67 Beiridh
th’inneach iul do dháimh,
a inghean
shúlghorm Sheaáin,
a bhláth
clúimhfheadha cheiníl
a úireala, a
Aibhilín.
68 A Aibhilín nar
éar sgoil
mar do chosnais
clú an tsaoghail
a bhreath don
bhocht do-bhire
go nach beath ort
oirbhire.
69 Beir dhúinn, a
Dhomhnuill oile,
eol fa Inis
Laoghaire,
a Mhéig Carthaigh
Cláir Ghaillmhe,
cáir carthain do
chonnailbhe.
70 Beir eol dúinn
go dún Caisil
ar taisibh na
tolchai-sin;
líon a táith, a
Bhuadhaigh, bir
gus an ráith
sluaghaigh saidhbhir.
71 Féadthar, a
Thaidhg, gan teacht soir;
thiar a-tá do
thír dhúthaigh;
ní teachta dheit
linn i-le
ar eachtra, a
mheic sheing Shaidhbhe.
72 A-tá ag
éigsibh Innse Cuinn
eolus do dhúin, a
Dhomhnuill;
t’ór, a Í
Chaoimh, ní cheile,
’s is mór dhot
aoibh t’oirbhire.
73 Beir eolus
díreach damh-sa,
a naoimhMíchíl
neamhfhallsa
don chathraigh
óghaigh aingligh
shlóghaigh
rathmhair ríoghshaidhbhir. Beir