Poem in printable PDF format
Céidtreabh
Éireann Inis Saimhéar
[Williams, N. J.
A.: The poems of Giolla Brighde Mac Con Midhe (Irish Texts
Society 51, 1980), poem 5]
1 Céidtreabh
Éireann Inis Saimhéar
ar seilbh díleann
- dia do rús;
an dámh ochtair
do-fhuair Banbha
ar rochtain
thuaidh tarla ar tús.
2 Trí chéad
bliadhan dob é a héinfhear
tar éis díleann
Fionntan fáidh;
innte do fhéagh
treibh ar tosaigh;
ag sein sgéal fa
chosaibh cháigh.
3 Gur ghabh
Parthalán port innte
in éagmhais
Fhionntain a-mháin,
nír shaltair bonn
duine ó dhílinn
ar fonn Mhuighe
finfhinn Fáil.
4 Measán beag do
bhí ag an óglach,
uadha ar dtosach
a-tá an ghairm;
ní shaimhéal re
coin sa chruinne
Saimhéar ó bhfoil
uirre an t-ainm.
5 Iomdha im
imlibh Innse Saimhéar
slata geala ag
gabháil breac
’s cubhar bán ’na
bholgaibh corra
lámh re bordaibh
loma leac.
6 Sál na mara i
measg na hÉirne
fa Inis Saimhéar
’s é a dhearbh:
uisge glan na
hinnse áille,
do ghabh millse
an sáile searbh.
7 Eas Ruaidh asa
ruagthaoi Diarmaid,
doirbh do bhradán
beith ’gá dhréim;
colbha ard na
seinleac sleamhan
dá dtard
geilbhreac leabhar léim.
8 Atá ag sileadh
sreabh ard ainmhín
in Eas Ruaidh an
ruathair ghairbh;
Aodh Ruadh rugadh
leis an mbuinne,
is uadh tugadh
uirre an t-ainm.
9 Fairge a-tá
timchioll a sléibhte,
sléibhte a-tá i
dtimchioll a feadh;
fiodhbhaidh
lonach fhionncholl fhíthe
tiomcholl tholach
síthe sean.
10 Inis Saimhéar
is dó is dúthaigh,
dún Í Dhomhnaill
Droma Riasg;
an port ríogh do
ghabh ó Ghuaire;
gar dó fíon is
uaine is iasg.
11 Dá dhoras ar
dhún na hinnse
ag amharc each
agus shluaigh,
agus an treas
dorus dámhach
ar Eas solus
rámhach Ruaidh.
12 Aoibhinn do
thriath Tíre hAodha
ag ól fhíona ó
phurt do phurt;
Eas Ruaidh ’na
bhuinne ar a bhéalaibh;
uille an chuain
éanaigh ’na ucht.
13 Eas Ruaidh is
radharc d’Ó Dhomhnaill,
dá dhreich
mbaolaigh mar bhláth cnó;
a bhuinne
sneachtaidhe solus
ar ealtmhaire is
dorus dó.
14 I líon
tarraing tig a lomlán;
gach líon breac
is beag nár mhuidh;
in Eas Ruaidh
gabhair ag Gofraidh
cabhair shluaigh
i gcochlaibh cuir.
15 Ní cruaidh
acht gidh cruaidh an aimsear
aigneadh mic
Dhomhnaill na nduas;
cruaidh im ní -
measa sa measa -
gach rí uaidh is
neasa a-nuas.
16 Tánag
a-dtuaidh timcheall Éireann
eidir ainbhfial
agus fial;
is e ceann
fódmhuighe Fánad
ógdhuine is
fhearr ránag riamh.
17 An tóir bheag
nach biadh acht uiread
aca féin, ní
feirrde a rath;
is do shean ríogh
fhréimhe Colaim
Éire ag Síol
Conaill sa chath.
18 Do badh deirge
i ndiaidh a láimhe
láthair an chatha
i gcúl ghliadh
ná dath an
chluidh agar cuireadh
an cath ar Mhuigh
Tuireadh tiar.
19 Dar a éis ní
fhan Ó Domhnaill
ag dáil each is
éadaigh dhuinn,
nó go ndúin an
guaire ag Gofraidh
’mun súil n-uaine
gcochlaigh gcuirr.
20 Is deirge ná
dath na gríse
gruaidh mhic
Dhomhnaill Doire Núis;
fallsa an fíon
nach geabha Gofraidh -
bríogh meadha
gonfaidh a ghnúis.
21 Do bhí i ndán
re deireadh domhain
dáirghe ós cionn
na gcall míon,
barr na gcall
bhfionn agá bhfalach,
call ós cionn
darach ’gá díon.
22 Is iad na
dáirghe na Danair;
doiligh dhóibh a
ndearna siad;
is iad Clann
Chuinn data dhonnchas
na slata cuill
fholchas iad.
23 Domhnall Mór i
ngar do Ghofraidh
Goill muna
gabhdaois a réir;
ag súd a gcradh
re slios Sligigh;
gá fios dhamh? an
bhfidir féin?
24 Gabhaidh bhar
riar ó rígh Conaill,
a Chlann Eoghain
an airm dheis;
Ó Domhnaill is
fhearr san éigean,
ceann an
chomhlainn léigear leis.
25 Gofraidh Éirne
an uair do chosain
a chríoch
dhúthaigh mar is dual,
fuilngidh an rí
uaidh in aisgidh:
gach ni fuair ’s
a fhaigsin uadh.
26 A dhul ar
sliabh siar nír saoileadh
ar shluagh
Oirghiall an uair rug;
ar chéidrígh lán
cródha Colla
dhá ár mhóra
throma tug.
27 Mar dob
ainmheadh d’Fhearaibh Manach
ar Mhaigh Eine na
n-each seang,
re taobh an
Mhóintigh i-mucha
dóirtir craobh
Cnucha ’na gceann.
28 Rí Fhear
Manach, mór an torchar,
torchair le rígh
Rátha Both;
ag sin sgéal ar
ágh a athar -
fa snámh éan
lachan ar loch.
29 Budh biseach
gráinne guirt earraigh -
ar ágh marcach
Maighe Sainbh
ni chuir bréig fa
fhear is óige -
ar ghéig Bhreagh
ní móide a maidhm.
30 Nír ghabh ’na
aois athair Gofraidh
greim dá dtarradh
- trom an rath;
nír chosain tiar
Duibh ná Drobhaois,
nír chuir riamh
’na chomhaois cath.
31 Gofraidh mac
Domhnaill Í Dhomhnaill
dreach leathan dá
leanann dé;
ná samhail fear
ris an bhfionnshlait;
caraidh gach bean
ionnraic é.