firstLine"; ?>

527. Craobh eolais an oinigh Aodh $
Length: long 32qq
Certainty: 1
Period:
  1. 16th mid
Areas:
  1. Leinster
Classes:
  1. eulogy mp
Manuscripts:
  1. NLI G348 Sean O Fearghail 1895
  2. Harvard O’Byrne MS c.1726<1622 ex
  3. TCD 1288 (H.1.14) A. O Dalaigh 1750
Prints:
  1. text LB no. 4
Motifs:
  1. Envoi to patron’s spouse
  2. patron’s irresistible attractions for women
  3. patron’s liberality to poets
  4. fianbotha? q. 2
  5. cattle-raiding (creach)
  6. spartan life of warriors
  7. war with the Foreigners
Poet Christian Names:
  1. Giolla na Naomh (Harvard MS)
Poet Surnames:
  1. MacEochadha
Patron Christian Names:
  1. Aodh mac Seaain mhic Remuinn
Patron Surnames:
  1. O Broin d.1579
Meter Vars:
  1. deibhidhe
Poem:

Poem in printable PDF format

Craobh eoluis an oinigh Aodh


[Mac Airt, Seán, Leabhar Branach, Dublin, 1944, poem 4]


Giolla na Naomh Mac Eochadha .cc.


1 Craobh eóluis an oinigh Aodh,

do-chuaidh an t-eólus d’éntaobh,

rug eól don dáimh ’na dheaghuidh;

don eól is cáir creidiomhain.

2 D’éis fhoghla don fhéin Bhranuigh

gan shuan níor fhéad anamhuin;

caitior fiodhbhadh le boing mboth,

do chloinn biodhbhadh bu bhaoghloch.

3 D’éis go hursain caithmhe a chradh,

mór bhfear [ó] a bhfuigheadh diúltadh;

cá dóigh aoigheadh dob usa?

aoiniodh óir an Aodha-so.

4 Do thnúth ré a ttáinig roimhe,

a gcrích fhóidréidh Iúghaine

má tá cliar béime do bhoing,

riar na cléire ar ó gCriomhthuinn.

5 Béim oile ’na égmuis sin

ní heaguil don fhéin Laighnigh;

bheith a-réir a ttigh tathuimh,

ag sin béim ar Bhranachuibh.

6 Soillsi an laoi mar thig as-teagh,

gairm uaidh ar ógbhaidh Laighion;

lá éigin d’Aodh gan fhoghuil

saobh nárbh fhéidir anamhain.

7 A chóir le Galluibh Ghuirt Fhloinn

ní hinléigthe d’ua Rémuinn;

breith ainbhreath um Bóinn bileadh

lé fóir Laighnioch léigfidhear.

8 Fiú na breatha bheirid sin

ainbhreatha d’fhulang d’éigsibh,

roighne chean chloinne Conla

a gcoinne fhear n-ealadhna.

9 Aoinbheart ar a chlú do chur

ní dheachaidh díobh gan dénamh;

ní clú dob ionchuir d’fhilidh

ar chrú Criomhthuin cuirfidhir.

10 Laoich uallcha gan obadh n-áigh,

faoilidh leó éra d’fhagháil;

díol nách oghthuir d’fhóir Laighion

lé dornchlaibh óir íocfaidhior.

11 A Laighnibh níor dhulta dhí,

scol darbh obair buain béime;

do-ghébhadh riar ó Rosa

cliar gan dénamh dénmhusa.

12 A thoil féin dó gur dáiliodh

ar chrodh níor chuir comháiriomh;

geall re bronnadh ag ó mBroin

do gheall an t-ollamh anmhoin.

13 Lucht eóluis a gclú do chor,

iomdha dhíobh ag díol deóradh

lé crú Luighdheach go leagar

foidhleach clú nár chuireadar.

14 Minic ar cúl a gcolg sean

líon gleóidh nach gabhann filleadh;

roinn Cobhthaigh do Chlár Énna,

tár orthaibh ní aigéra.

15 Fear ’gá bhfuil eól gach insi,

cóir tocht ar na tréidhibh-si,

adhuigh d’Aodh ré taghuil tuir

is adhuigh ré taobh tobair.

16 Laoich dearbhtha gan diúltadh gliadh

d’fhuil Branach na mbreath neimhdhian

ní bheirid Goill d’eól orthuibh

gleódh do roinn re Raghnallchuibh.

17 Cairde am dhíol dá ndeach orthuibh

beag an béim ar Raghnallchuibh;

ní éireóghadh lé crodh cáigh

tol gach éindeóradh d’fhagháil.

18 Gan bronnadh ní dheachaidh de

séd nár dáiliodh riamh roimhe;

do-bhir bronnadh í Bhreasuil

donnadh a fhir imreasuin.

19 Ag túr deabhtha nó ag díol scol

madh fada thú a ttír biodhbhadh,

níor fromhadh lé fear bhfleidhe

a fhleadh d’omhan h'oirbhire.

20 Beag an bhreith bheirios aoighidh

ag dul uaithe a n-iolmhaoinibh;

ní hé donnadh a ghruaidh ghil

a bhfuair t’ollamh ó inghin.

21 Mairidh fós ag fóir Danar

cuimhne ar an treas tugabhar;

seachnuid Goill Teamhra Dá Thí

boing san mbearna ’na mbíthí.

22 Lá éigin dá ttabhair tol

d’éirghe amach fá iath Almhan,

ní léig tégar cleath gcumhra

beach d’fhégadh a athardha.

23 Tar éis gach énchuain oile

do bhrath fá Fhonn Iúghoine,

cuain shealg ní hiontoghaidh d’fhior

ar fhionntolaigh learg Laighion.

24 Gé tá ar ól ag an mbróin mban,

ní fleadh dá bhfaghthur cunnradh,

deoch gráidh ar Aodh do hibheadh

nár shaor ag mnáibh mílidheadh.

25 Oighre Seaáin na sleagh gcorr

re deireadh fiach nach fágbhann,

do ghiall acht a chairt cloidhimh

ar Fhiadh nAirt ní hiarfoidhir.

26 A ghreagh a n-aice gach fhir,

craoithe dá gcur ré coinnlibh,

luadhuil chean ar ó gConnla

re huamhain bhfear n-ealadhna.

27 Táinig d’Aodh do thocht as-teagh

dúnadh deirce mná míleadh,

féghain ar fhear dob usa,

bean ag dénaimh dénmhusa.

28 Ní hé gach aoinfhear d’iath Breagh

fhuilngios dóibh dul tar dligheadh,

scol dá n-éra am dhíol ndoiligh

go síol Énna ionnsoighidh.

29 Fiú a n-inneall ag éirghe a-mach,

Raghnallaigh na ruag bhfaobhrach;

líon gliadh ’na ndál nár dhulta,

dámh do riar ní rodhocra. [Cra.]

30 Clú nach baoghal breath a ghill

tarla ó thús d’inghin Fhéilim;

raighne na mban do bhunadh,

bladh Saidhbhe gan sárughadh.

31 Dóigh aca dá dénamh dhí

tar mnáibh oirdhearca oile,

do dearbhadh é ar an ord scol;

lorg na ndeaghbhan lé leantor.

32 Ua Saidhbhe na ttoirbhiort ttiugh

ní fhuil d’aithne na n-aoigheadh,

damhna gnaoi dá gruaidh chorcra

do mhnaoi a n-uair na hanocra.