firstLine"; ?>

584. Cumha ceathrair do mheasg me $
Length: middling 30qq
Certainty: 1
Period:
  1. 17th mid
Areas:
  1. Scotland
Classes:
  1. elegy mp
Manuscripts:
  1. Red Book of Clanranald 17th & 18th c.
Prints:
  1. transl. Rel.Celt. ii, 232-4
Motifs:
  1. envoi to God
  2. imagery for patrons
  3. generosity to poets
  4. landscape withering, nature mourns
  5. people assemble on grave
  6. poet’s own mourning
  7. poet exposed after patron’s death
  8. patrons’ reward in Heaven assured
  9. Historical comparisons
  10. music
Poet Christian Names:
  1. Cathal (Red Bk Clanranald)
Poet Surnames:
  1. MacMuireadhaigh
Patron Christian Names:
  1. Raghnall, Raghnall Og, Domhnall, Eoin
Patron Surnames:
  1. MacDomhnaill [Clann Raghnaill] d. 1636
Apologue Subclasses:
  1. death of sons of Uisneach
  2. Daghda’s healing balsam
Meter Vars:
  1. RannMhor
Poem:

Poem in printable PDF format

Cumha ceathrair do mheasg mé


[A. Macbain and Rev. J. Kennedy (eds), Reliquiae Celticae II (Inverness, 1894), pp. 232-40]


Cathal mac Muirigh cct.


1 Cumha cethrair do mheasg mé

dom dhercuibh ni ceilt ar chaoi

ga truime chumha dom chlí

sí ag dula a luinn[e] gac laoi.


2 Cum da dheisi ar mbrath búan

is meisi trath ga ttúr

tuar tesda an chumha dom chrádh

mo shlán feasda a cur ar gcúl.


3 Easbhadh na ndeaghaidh ar dhaimh

cethrar nac gabhtha re ngliaidh

d’aithle a ccorp do chor a n-uir

olc dhuinn gan ar ndol na ndiaigh.


4 Meic ríogh do ghabhadh a ngréim

o earrach gan diol don dróing

nior chuir an samhradh lámh linn

ámghar sinn dar ccrádh fan ccloinn.


5 On chethrar do luigh fán lia

na ndeghaidh as olc a-tú

ni linn brosnagh gill na gleó

acht sinn beo gan chosnamh chlú.


6 D’éis dha Raghnall do dol dinn

gan chur re faghluim ag fáidh

ég Dhomhnuill ina linn leoin

sinn tre Eoin fa chomhroinn chraidh.


7 Ceithre seabhaic chrichthe Cuinn

sinte fa chlochaibh san chill

cnúas a mét ni choimhreic coill

ar n-ég don chloinn oirdherc fhinn.


8 Ceithre slata d’fiodhbhadh úir

o Themraigh bhratghloin o Bhoinn

a ndul d’eitnibh Ilé a n-úaigh

sluaigh ar ttire a mbertuibh broin.


9 Ceithre leoghain criche Breagh

budh díon do deoradhibh sgol

croinn caomhfaltach nar choill mhion

coill d’fiodh nar cháomhantach crodh.


10 Linn tar ghréin ar sámhradh sioc

d’ég Raghnaill is rinn dar n-olc

roileir gach aoines ag at

fa mac Ailin chaoines crot.


11 Ar gcuruidh gan tosd a-tád

an chumha ag moigladh a mét

cloch bhuaidhe ar n-armlann fa fhód

tre Raghnall óg uainne d’ég.


12 Nochan fhoghtar cnuas ar choill

gan bhuain re torchar ag tuinn

tre mac Aonghuis do lorg linn

bolg tinn ar gach caolbhois chuir.


13 Eoin mac Ailín ar n-ég uainn

glac raireigh fa tren ar thóir

sgach aoinchéim na dheghaidh duinn

dealbhadh dhluith fa bhaoithréim bróin.


14 Nior fuilgadh thrá hé gan fhios

a n-ég do chach mar do-chlos

tug ar slúaighibh thuaidh tes

treas fan uaigh ar bualadh bos.


15 Teasda na toinech uainn budh dhéin

gan dúas na ndeghaidh ag dáimh

tugsad leo an fheile san uaigh

buaigh gleo is buaigh cheille chaigh.


16 Dera on adhbhra ag tocht om thuinn

denamh marbhna is leasg linn

beg umhla na ndiaigh don droing

ar ccoill chumhra a ccriaidh san chill.


17 D’aithle tuirsi an bhuaidhridh bhuirb

ni luaighter suighe go seilg

mo chíos bhróin rem chois dom chailg

mairg anois do-chóidh rem cheird.


18 Crobhuing charrmogal chloch mbúadh

ni dherrnadar olc fa óir

ar gach taobh d’Albain fá rior

ni laghduigh fion braon dom bhrón.


19 Brón mar sin dar ghabhadh greim

cóir anois a labhairt linn

tonn tuisligh fan mBhanbha ag luing

fa chloinn Uisnigh ámhra fhinn.


20 Marbhais Conchobhair séimh sáor

tre éd anbfosuidh fa ól

mic Uisnech budh damhna dér

sgél dar tuismidh Banbha a brón.


21 Naoisi is Ainnle is Ardán úr

do marbhadh an gabhladh glíadh

tug sin do chréidhím s do chrádh

a lán d’Eirinn soir is síar.


22 Aniodh ar fhedh Innsi Gall

medh don chaoi-si chlair na bFionn

cuirther gach laoi go léir lóm

ar ccaoi thróm céim osa chionn.


23 Gan fáth tét a ccruitibh ceoil

teid an tuirsi a-ta nar ttír

roilein is cumhuin don chléir

céim tar chumhadh oilein Ír.


24 Eg chloinne Raghnuill fa-ríor

orbh anbhann ar ccoinne a ccúan

is gerrún tuile go trágh

crádh a n-élúgh uile uainn.


25 An balsuim tug cod ar chúan

uch nac fuil aguinn fa rior

coill oinidh do aomh an t-éol

sbraon a mbeol gach deighfhir dhiobh.


26 An dágha ar eitill sgach aird

do thairsia leighis le a luirg

ni dhuinn nar chosmhuil gan cheilg

tnuth re ceird an bhosghoin bhuirb.


27 Teasda curadh cloinne Chuinn

roineimh da ccumhuidh far ccóim

na ndeghuidh ni saoghlach sinn

baodhlach linn deaghal on droing.


28 A n-édach nior cheilte ar chleir

a sdéda no [a] n-easgra óir

ar ttreagdagh ac chleit[h] fa chríaidh

bheith na ndiaigh is biodhgadh bróin.


29 O do fholaigh an úir íad

gan dúil re toradh ag tréd

coillte folbha súas mar súd

ni lúb an cnuas gabla gég.


30 Da n-ég ni torchartach traigh

seis le searbhghothaibh ag sín

beg a tarbha ar fhedh a hóil

an fhleadh bhroin tarla nar ttir.


31 Foghar cáoine a srothuibh sliabh

faoidhe gola a ngothibh én

gan socar o linn ag líon

do mhill síon fochann is fer.


32 Nocha fes turadh nar ttir

an chumha dom chur o cheill

caoi na sgol o cheilt do chóidh

o mbeirt bhróin do chur fa chleir.


33 Ar n-aibhne gan iasgach ttróm

gan fhiadhach um ghabhluibh gleann

beg toradh a-ta ar gac fonn

do cná an tonn go bonuibh benn.


34 Umptha ni sguir confadh cuain

gach muir gan torchar na thráigh

fa fhíndigh a n-ám an óil

barr broin ag mílidh (?) ar mhnaibh.


35 Fuacht na n-inbher lor dar lot

gan uain inghealta ag eon mbrioc

is áth gac abhann lan leac

ni lamh ann breac snámh ag sioc.


36 Doimenma a bfuighlibh le fíoch

ni chluinnter ceileabhradh cúach

nert gan cheill do ghabh an gháoth

sreabh os fhraoch ag béin a bruach.


37 Tre chloinn Raghnuill dh’ímthecht uainn

d’fhoghluim ni hinnleanta dhuinn

trath don ollam dul na ndiaig

biaidh bronnadh ga chur a ccúil.


38 Crioch ar ccomhraidh uainn fa fhód

ar n-orgháin is ar n-uaill líag

drong gan chás do cháochludh séd

tréd do fhás a haonphór íad.


39 Uainn ge dheachaidh go Día

ar n-uaithne gaisgidh a ngleo

na deghfir gach tráth fa ttú

mairidh a cclú go brách beó.


40 Grás an Athar on tigh thall

dom thabhairt ar nimh a-nunn

nech is doilghe cor na cheann

ferr toil an Coimhdhe ro-m cúm. Cuma cethrair do measg