firstLine"; ?>

72. A fhir shealbhas duit an dan $
Length: middling 30qq
Certainty: 3
Period:
  1. 17th early
Areas:
  1. Ulster
Classes:
  1. bardiccon
Manuscripts:
  1. RIA3 S. O Murchadha na R. 1744-5
  2. Mayn. M56 M. mc P O Longain 18th c
  3. Mayn. B3b ? late 18th c.
  4. RIA1029 (23/E/15) M.Og OLongain1797-
  5. Mayn M 2 M. Og O Longain 1818 Cork
Prints:
  1. transl. Studies 40, 217
Motifs:
  1. poet as one of several learned classes
  2. education of poets
  3. criticism of another poet
  4. decay of old poetic learning
  5. craftsmen (weaving, fulling)
  6. female occupation (cook)
  7. gaming
  8. proverb q. 2
Poet Christian Names:
  1. Gofraidh RIA3
Poet Surnames:
  1. Mac an Bhaird
Patron Christian Names:
  1. Fearfeasa
Patron Surnames:
  1. O’n Chainte
Meter Vars:
  1. deibhidhe
Poem:

Poem in printable PDF format

A fhir shealbhas duit an dán


[McKenna, L.: Studies 40 (1951) 217-222]


Gofraidh Mac an Bhaird


1 A fhir shealbhas duit an dán

coimseach re cách do bhéalrádh

a dhuine maith más maith sibh

do mhaith ní maith gan mhaoidhimh.


2 Níor thógbhais má tharla rot

seanrann do-róineadh reamhat

neach féin go mór dá mholadh

céim as lór dá lochtughadh.


3 Do thiomsaighthe teasd molta

ad dhán d’fhoclaibh arrachta

dá ccor a n-eagar ort féin

eagal a thocht ’na toibhéim.


4 Bheith duitse ad bheitheamh bhalach

’s ad chroinicidh comhramhach

an t-ainmsin dá rádha ribh

’s ad thairsigh Dhána Dírigh


5 ’Sé dá rádh go riacht tusa

go finit a bhforusa

seacht ngráidh na bhfileadh ar fad

sighean do-cháidh tar chumhag.


6 Go rángabhar roighne a cceard

na trí tighe a dtá an Ghaoidhealg

gan fhocal is lugha libh

docar do thugha thairsibh.


7 Ná fill ó fhocal éidigh

fríoth leatsa ’s led leithéidibh

áth ar an aimsir a-nos

faillsigh do chách do chumus.


8 Aduimh marbhtha míle fear

lá an mhórchatha ar Mhuigh Thuireadh

mar admhus sibhse seacht ngráidh

do cheart irse an dá admháil.


9 Do-chuaidh sgaoileadh fa sgolaibh

díosg ar ndul fan ealodhain

a-tá do theannfhacal libh

neambacadh trá ar do thuislibh.


10 Teidhm ar chách ag cur asteagh

ionnlach suadh soidhealbh mhaoidhmheadh

t’eagla ar an gcarsain dod chur

freagra arsaidh gan ughdar.


11 Teanga líomhtha gan lorg sgol

sruth maoidhmheach fa mhian tuathadh

mar taoi go ttuile as do ghion

saoi do dhuine ní dhingniodh.


12 Bíd daoine ag ná bíd bearta

chanfas caint na himearta

ná brath ar a mbéalaibh sain

féaghaidh le cath an chearrbhaigh.


13 Na daoine ar ndul at aithne

liaide lucht do bhreathnuighthe

fear slimbearta dá rádh ruibh

glár na himearta aguibh.


14 Do thaidhbhse dána dalbhuigh

t’iarraidh anma a n-ealadhnuibh

súr ceana is meisde do mhodh

meisge fa-deara a dhéanamh.


15 Ní d’abhras saor na seacht ngrádh

snáth t’oige ar aba iomrádh

a shnas ar a shníomh ní fhuil

gach gníomh dar chas fád chrobhuibh.


16 Níor leanais a ló a bhfighthe

roinn mholta, modh oibrighthe,

an mhaoloige do mhaoidh sibh

daoroide dhaoibh do dhéichsin.


17 Ar na hocht n-iairmbéarla déag

deimhin nach dearnais coimhéad

lá a ndealbhtha cheana cé chuin

beara dealbhtha tar dréachtuibh.


18 Innsgne a n-ionad a chéile

ainm a n-ionad tuilréime

réim sunna a n-ionad anma

cuma iodhan t’ealadhna.


19 Snáithe gearr ad ghréas slámach

snáithe meallach meangánach

rer oile d’fhighe go glan

file oile ní fhéadfadh.


20 A n-áitibh ar-oile soin

ciall chomhnuidhe ciall shiubhoil

maoithe is maoile an bhur ndán

caoiche claoine agus cleathrámh.


21 Neimhtheacht céille, cúis fhollas,

gnás ann agus ionannas

seirbhe ráidh, gnúise garbha,

táin nach cúise ceanamhla.


22 Dearbh go n-uair th’oige dhána

meath a muileann t’ucála

d’éis chara ad dháinghréassa dheit

láinléasa tana treimheit.


23 Duitse nach léir do lochta

do theisd ní teisd ionmholta

t’uaill ag adhnadh asuibh féin

lasuir gan adhbhar eiséin.


24 Sguir feasda do labhra lán

doirbh dod bhéal bheith ag síorrádh

gan ghabháil re glór ar bioth

mór dot anáil nach dlighthioch.


25 Dámadh éidir eisdeacht dait

masa bhinn gach ní neamhait

as orghrán bhur n-ionad feas

’s do lonnán ionnad d’ainbhios.


26 Adhbhar sbéise do sbroigeacht

cúis aithis bhar n-ardoideacht

gidh do bhéilshlighe bhalg bhfis

is dréimire ard ainbhis.


27 Gidh glórach ghabhthaoi ret ais

asgnamh na n-aigéan n-iomhais

iul eisde go bhfaghadh sibh

meisde gan anadh idir.


28 Uirre má taoise treorach

feidhm ós niort é d’fhíreolach

an mhuir mhaoidhe do thomhas

saoidhe fhuil ’na hamharas.


29 Gidh diongmhála a-deir tusa

a sealbhadh d’fhior eolasa

mór an feidhm deilbh an dána

do dhealbh ní deilbh dhiongmhála.


30 Ar dhlúth ar inneach t’oige

tarla tacha banchoige

a deilbh gan déanamh go se

meirbh le a féaghadh a fighe. A fhir