firstLine"; ?>

726. Dlighthear deachmadh asan dan $
Length: long 39qq
Certainty: 5
Period:
  1. 15th ult
Areas:
  1. Connacht
Classes:
  1. religious
Manuscripts:
  1. TCD 1340 (H.3.19) 16th c., 17thc. add
Prints:
  1. transl. McKenna, PB, pp. 28-31, 146-9 (no. vii)
Motifs:
  1. Envoi to Catherine, Michael, Francis, BVM
  2. imagery for God (ri, aoghaire)
  3. God as Creator
  4. Christ’s Crucifixion
  5. death inevitable
  6. Tithes
  7. poet a friar
  8. poetry offered to God
  9. agriculture
  10. Old age
Poet Christian Names:
  1. Pilib Bocht (cf. dedications in final verses)
Poet Surnames:
  1. O hUiginn
Apologue Subclasses:
  1. Adam and Eve: the Tithe Tree
  2. Vines produced only 1/10, offered as tithe
Meter Vars:
  1. RannMhor
Poem:

Poem in printable PDF format

Dlighthear deachmhadh as an dán


[McKenna, Lambert: Philip Bocht Ó hUiginn, Dublin, 1931, poem 7]


1 Dlighthear deachmhadh as an dán,

ní deachmhadh nach dlighthear díom

mac Muire leanfaidh a lógh

mór n-oire i ndeachmhaidh gan díol.


2 Ní [dhlé] a-bhos treabhadh [an] tnúidh

gá treabhadh a-bhos gé bhím

tall ní treabhthar acht a ndóigh

cóir an deachmhadh rann don rígh.


3 Nó go bhféagha cia ór chin

[a] Dhia [ní dhéana] achd a thoil

[gér chuir] tú éan [insan] uibh

féagh nach fuil do chnú ar na cnoibh.


4 .........................go trom

séala an chroinnsin i n-ar gcionn

dá taobh nó go dtreabhthar thall

ón deachmhadh crann ní saor sionn.


5 [Is] cára a ndeachmhadh do Dhia

a dtreabhthar ’s na tána bó

gabháil a dheachmhaidhe is dú

tú ar bhfagháil ceathraimhe cnó.


6 ......................leas na lúb

nar mheas romham an dá ród

an bhuainbhreath acht gidh é an t-éag

féag agus mé uaibhreach óg.


7 Ná creid gomadh cairde bhuan

ar cairde ná leag do lón

tuig fan deachmhaidh cnó agus caor

nach ró saor th’eachraidh ná th’ór.


8 Iomdha anáir iongnadh uaibh

dob iongnadh an fhagháil sídh

a Dhé gémadh dall an dáil

nach mé do sháidh crann id chígh.


9 [Im] iar nocha gabhaim guais

ina n-iarr ní fhaghaim sbéis

mo chiall gé do chuir i mbaos

dá dtrian dom aois fhuil ar m’éis.


10 Ná bíoth a diomdha ’nar ndiaidh

ó nach diongna an cíoch an chóir

sguireadh feasda cneadh an chígh

go mín is cneasda bean bhróin.


11 Gut fhoghail is iomdha iad

biodhbha romhaibh ar gach ród

ná héirigh mar sin ar séad

a fhir na dtréad réidhigh ród.


12 Is ceannach ar nar chóir dhlaoi

dar gceannach mar do chóidh sé

féagh leat gur rígheadh an rí

ná glac ní do díleadh dhé.


13 A-nos is é am an iuil

[ré] thall agus a-bhos bídh

is é fa dhó dhuid a réir

a chuid féin dá ró don rígh.


14 [Má thag]ra tú a rí na ríogh

ní dú d’agra acht ní nach nár

mása laoidh treabhthar gan tuar

an deachmhadh duan daoibh dom dhán.


15 Dá mbeath gan eachraidh gan ór

neach as a dheachmhaidh do dhíol

mímheanma ní dhligh mar déar

sgéal fir na fíneamhna is fíor.


16 ...............fíneamhna féin

’s na fíneamhna [fo]ghtha [is] tír

an tann far bhreathnaigh a mbuain

ní fhuair barr ón deachmhaidh dhíbh.


17 [Cia hé a] dhuine uainn lér bh’ál

gach a bhfuair uile don fhíon

go dtug sé do Dhia na ndúl

a thnúdh gidh cia ara mbé bíodh.


18 [A síol ar an] bhfearsain féach

an deasgaidh do dhíol go luath

gá dám achd nír chumtha i gcríoch

fríoth na tulcha lán [dá] luach.


19 Táinig dó grás Dé na ndúl

nír bh’é cás ina chás bhuan

[gar díon] do chleathaibh a chraobh

[is] sreathaibh caor go bhfíon bhfuar.


20 [Ar dteacht toraidh] ar an ród

do ba tearc a samhail súd

trom do mhíleadhaibh dá mhéad

drong géag don fhíneamhain úd.


21 An fear thug a thoil don rígh

mar thug a thoil ’n-a toil bhuain

gur bh’fhíriomdha agus cuid cháigh

tuig fan tráigh fhíneamhna fhuair.


22 Ná [gad déis] dod dheoin fa dhlaoi

tar éis an sgeoil do sgag mé

tairg gan a neamthal fa ní

mairg ar a mbí deachmhadh Dé.


23 A Dhé dámadh daidhbhior d’fhior

nó madh saidhbhior gach re seal

do dhíol is déanta ar dá chor

gach modh dhíobh dá bhféadfa fear.


24 Ní leat an [t-arbhar] ná an t-ór

dar leat is damnadh a dhíol

ní leat féin an chnú ná an chaor

fa nar fhaomh tú réir an ríogh.


25 Gidh roibheag ní dú fa dhlaoi

mása chnú nó a hoiread é

ná breathnaigh ar bheith gan ní

go mbí ar leith [ó] dheachmhaidh Dhé.


26 Dlighthear gach deachmhadh do Dhia

mar dhlighthear deachmhadh na gcnó

a neamhchuimhne is ní nar dhú

más í an chnú ar ndeachmhaidhne dhó.


27 Ná breathnuigh gan íoc san uibh

íoc an deachmhaidh mar a-dir

a dtéid duid do na deich gcnoibh

tuig soin san leith ina libh.


28 Don uile dheachmhaidh gá dám

ná breathnaigh uile nach iarr

leat a naoi dá gach ní uadh

gidh fuar a-taoi fan tí as triar.


29 Ní mar do ní an saoghal suas

ní maoladh do ní bhar nós

gidh fíriomdha gné dod ghrás

’s é ar fás na fíneamhna fós.


30 Crann na haithne ar a bhfríoth faill

’n-a fhíoch as a haithle rinn

do leathnadh brón as a bhoing

deachmhadh an chroinn mór do mhill.


31 Beag a-nos do chíd n-a gcionn

a-bhos achd gé bhíd go teann

cách fan deachmhaidh ní budh dall

tall an tráth gheabhthair a ngeall.


32 [Mása lead] as luaithe a-nonn

mud luaithe budh beag an barr

mar as dú an comharsa id cheann

budh gearr romhamsa thú thall


33 Glóir nach carann ós a cionn

do ghlóir ag an anam ann

taobh re a ndligh dá ndeach a-nonn

nír chom mar sin an teach thall.


34 Cneadh an ochta is í rom fhóir

docra iná gach ní do ním

fuair bean san deachmhaidh do dhúil

nar sheachmhaidh dhúinn cneadh an chígh


35 Gidh bé do cuireadh im cheann

achd é as a [dtuighear] an tonn

is droichbhreath [munab] réidh riom

más liom féin an troightheach toll.


36 Dá bhféaghainn ar Dhia na ndúl

a ndéanaim ar Dhia nír dhual

re haithneadhaibh Dé gá dám

achd sé lán d’aithchneadhaibh uam


37 Caitir Íona mh’fhírfhréamh eoil

[agus Míchéal] míolla ar m úidh

mo sheise d’aingeal is d’óigh

glóir na deise is daingean dúinn.


38 Mé taobh re Froinséis na bhfeart

Froinséis is sé saor ar locht

mar táthair a Dhé gá dulc

mé as a ucht im bráthair bhocht.


39 An saoghal as ghar dod ghuin

na car an saoghal mar sin

lia a chabhair iná gach coir

tabhair ó thoil do Dhia a ndligh. Dlighthear.