Poem in printable PDF format
Do-chím gach fear
acht Fiacha
[Mac Airt, Seán,
Leabhar Branach, Dublin, 1944, poem 45]
Fearghal Mhac
Lughaidh
1 Do-chím gach
fear acht Fiacha
eidir uaisle is
airdtriatha,
’s daoine gan
bhéim ar a mbloidh
’s a ndraoidhe
féin ’na bhfochoir.
2 Do-chím a
theaghlach tromdha
’s a ghaol ’s a
lucht leanamhna,
’s ní fhaicim
céile na gcliar
dá bhfaicinn
gléire Ghailian.
3 Do-chím
ollamhuin fhóid Breagh,
do-chím cliara na
gcóigeadh,
feadh comhóil in
gach caithir
fá onóir ’gá
n-ardfhlaithibh.
4 A lucht do-chí
nó do-chluin,
an truagh libh
draoithe an domhain
fá threisi ’gá
ttriathaibh féin
’s meisi gan
Fhiachaidh ainnséin?
5 Nó an truagh
libh, a lucht comtha,
do dhíoth cinn mo
chobhartha
a mbí do thár
oirn d’éigin
’s moirn ’ga lán
dom leithéidibh?
6 Nó an truagh
libh mo dhán gan díol
’s mo chion ag
dul a ndimbríogh?
d’éis an tseisi
ór slonnadh sinn
meisi an t-ollamh
gan uirrim.
7 Ionann
bhraithim go nua a-nois
an té as treise ó
taoi am égmhuis,
is an tí as
éidtreise iocht
ar tí m’éignei-si
a n-aoinfhiocht.
8 Ní sheachnann
sluagh dá mhéad mé,
guais leam gach
lucht dá loige;
am chádhos
do-chuaidh caithiomh,
tárras uair nách
íocfaithear.
9 Créd an
diamhair-si ar ndul air?
nó an truagh nách
faicim Fiachaidh
ós é do fhédfadh
m’fhurtacht
is do fhégfadh
m’anocracht.
10 Ní fhaicim é
lé treimhsi,
a chomhrádh ní
chluineim-si,
a-muigh ar
tolaigh ná as-toigh;
cá conair a
bhfuil Fiachaidh?
11 Créd nach
faicim flaith Laighion
a measg druadh ná
deóraidheadh,
ag deaghthuar
teasd ná troimneirt
a measg
creachshluagh gcreachoirdheirc?
12 Ná a measg
bandál ná brughadh,
ná mac ríogh ná
ríoghcuradh
ag buain teasd a
ndoibheart díobh,
a measg oireacht
ná uirríogh?
13 Smacht flatha
ré feadh síodha,
glés airm lé
hucht móirghníomha,
uch nách cluinim
far-íor uaidh
gníomh dá
gcluininn an chéduair!
14 Créd nách
cluinim mar do chleacht
Fiacha ag
geimhleadh giall n-oirdhearc,
ná a ttús
coinneadh crú deaghBhroin
ag toilleamh clú
a gcaithbhearnain?
15 Ag sreathadh
con ar chionn sealg,
ag deilbh chean
ná ag cosg díbhearg,
ag cosg doirre
sgol gan scíoth,
ná ag dol a
gcoinne coigcríoch?
16 Do bhíodh
againn, gach aoinfhear
do lucht dénta
duanlaoidheadh,
luagh ar a nós
a-nallain;
truagh nách ’na
thós tárramair.
17 A chomairce ’s
a chosnamh,
a thionnlagadh
tarbhach-san,
a rún ’s a
chomhrádh ré chois,
a roghrádh dún ’s
a dhíoghruis.
18 Ionann fa
m’fhachain scíthe
a chomthaigh ’s a
choigcríche,
’s a mair don
laochruidh Laighnigh,
a chaomhthaigh ’s
a chomhairligh.
19 A mbí ag
éagnach dá aithle
eidir chairde is
chomhaighthe,
damh féin as
foide leam-sa
féil broide na
mbuidhean-sa.
20 Beag an chúis
lúthghára leam
gach lá féile dá
bhfaiceam;
mór bhflaith ’s
gan eision orra,
sgaith ar
seiseadh saoghalda.
21 Ní mó as cúis
lúthghára leam
ól fleadh ná
imirt fhithcheall,
ná rith
deighfheadhach sadh seang
a ndeidheanach
damh ndíleann.
22 Beag thógbhuid
ceó dom chroidhe,
gníomh each ná
lúth laochruidhe
ar maghucht ná ar
maoilinn ghloin,
ná amharc
aoibhinn aonaigh.
23 Ar cheól, ar
laoidh ná ar leabhar
ní fhuil m’aire
ag oibriughadh,
ar ghroigh
mhuirnigh ná ar cuan con,
ar fuighlibh
suadh ná seanchadh.
24 Gan fhaigsin
Fhiacha ní fhuil
séd dá áille ar
druim domhain,
ceól sídh ná
seanchos feasa,
bheanfas dínn an
doilgheas-sa.
25 Ní fhéduim, an
uair do-chím,
gan chor gach ní
a neimbrígh;
grádh na
n-aoigheadh ós gach fhear,
gach aoinfhear
slán acht seisean.
26 Truagh nách
cluin mo chuid cridhe
mur táim lé headh
n-aimsire,
d’éis loighe dom
aigneadh air
gan chaidreamh
oile d’iarraidh.
27 D’iath
Laighion as dúthchus damh,
dó san chaill-sin
do-chuamar,
lé neach dhíbh
níor threabh mo thoil;
do-chím gach fear
acht Fiachaidh.