firstLine"; ?>

780. Do mothuigheadh meadhair Gaoidheal $
Length: long 34 qq
Certainty: 1
Period:
  1. 15th mid
Areas:
  1. Ulster
Classes:
  1. elegy mp
Manuscripts:
  1. RIA 1076 (24/P/33) L. Cl. Aodha B. 1680
Prints:
  1. text LCAB no. vi
Motifs:
  1. Envoi to another patron
  2. comparison of patron with family
  3. feast for poets
  4. War with English
  5. Highkingship of Ireland
  6. death of patron signals end to peace
  7. general grief for patron
  8. poet’s own mourning
  9. poet’s vigil on patron’s grave
  10. poet exposed to attack by patron’s death
Poet Christian Names:
  1. Amhlaoibh RIA 1076
Poet Surnames:
  1. O hEachaidhein
Patron Christian Names:
  1. Aodh (Buidhe mac Briain Bhallaigh)
Patron Surnames:
  1. O Neill d. 1444
Meter Vars:
  1. seadhna
Poem:

Poem in printable PDF format

Do mothoigheadh meadhair Gaoidheal


[Ó Donnchadha, T. Leabhar Cloinne Aodha Buidhe, Dublin, 1931, poem 6]


Amhlaoibh Ó hEachaidhéin .cc.


1 Do mothoigheadh meadhair Gaoidheal;

gerr atáthar ag techt ruinn;

meiste dháibh a nert analluin,

terc ’s a bháidh re clannaibh Cuinn.


2 Dh’éis an ríogh ’ga raibhe meisi

re maicne Cuinn ní cóir súil;

an tan do budh mór ar meadhair

fa gar brón ’na dheaghaidh dhúin.


3 Iomdha cúis fán cóir doilghe

i ndiaidh onchon Átha Truim

bhaoi trén i ngoire do ghalloibh,

lén oile do chlannoibh Cuinn.


4 Atá ar uaislibh chinidh Cobhthoigh

cumha an ríogh lé raibhe a ngaol

a súil féin ní fhuil re heighre,

fuil Néill, muna n-eirghe Aodh.


5 Méud a thoirbhiort atá ar marthoin

do mhac Áine fa hard nós,

dá measda gach maith dá nderna

níor theasda flaith Bearbha bhós.


6 Dá maireadh rí rátha Temhrach

re tuathoibh Breagh do bhí ar súil

fada triall a bhfoil ’ga fóbra

do bhiadh ó shoin Fódla fúinn.


7 Ar bhean d’uaislibh innsi Banbha

do bhí i ndán a dhol tar ais,

a raibhe d’oighre Bhriain Bhallaigh

’na dhiaidh oirne ag clannaibh Cais.


8 Do shaoil cách go gclos a oidhidh

Aodh Buidhe do bheith ’na rígh;

saoilid féin nach bhfuil ’na mbeathaidh

d’fhuil Néill acht a ndeachaidh dhíbh.


9 A dtárraidh mé d’onóir Aodha

ar n-ég dó ní dheachaidh liom;

spéis anocht ní fhuil im onóir

olc do chuir an rodhóigh riom.


10 A fhaighthe longphoirt laoich Uisnigh,

dob annamh thú i dteirce sluaigh;

ní racha mé ort, a fhaighthe,

’s gurab é m’olc h’aithne uaim.


11 Ní fheadar tar éis mo chuarta

cia do leanfainn don leith thall;

ní don bhaile do bhí m’álgus;

caidhe an rí do fhágbhus ann?


12 Don chineadh dar chóir an ríghe

i rígh eile ní fhuil spéis

ní fhuil acht a ngéill do ghabháil

ar fhuil Néill d’anáir dá éis.


13 Adeura mé re mac Áine

aithreach liom leanmhuin dod ghaol;

do chuaidh sé uainn acht a fhagháil

a bhfuair mé d’anáir ó Aodh.


14 Ar lucht cumainn caithfe sinne

a seachna ar t’éis, a fholt fann;

mise ané i bhfochair na bhfearsoin

do mhothaigh mé h’easbhoigh ann.


15 Bheith at éugmuis ní fhéd mise;

measa bhím ó bheith red thaobh;

a deor fhuighill do fher m’abhra

mur chluinim fer h’anma, a Aodh.


16 Bheith i gcomhnuidhe os cionn t’fherta

ós éigin damh, dia do sgís,

fán bhfert i gcobhair mo chridhe

recht nach bhfoghair slighe sís.


17 I n-íoc mo threise atá agum

uirrim bróin ó a mbí rem thaobh;

ní mhair dom anáir acht an uainsi

d’fhagháil damh ar th’uaighsi, a Aodh.


18 Lór a threise atáid a mbliadhna,

gér bheg anuraidh nert gall;

olc don tí dar usa h’oidhidh

gan tusa a rí Oiligh ann.


19 Tuigim nach dtiucfa do leithéid

do Leith Cuinn, a chruth mur ghéis;

caithfid t’fhilidh troigh re taca,

ní fhoil slighidh aca ar th’éis.


20 Ní geubhthur mur do ghabh tusa

an treisi chéudna i gcrích gall;

gidh cia danab aithnidh Ulltoigh,

ní bhia h’aithghin d’Ulltoibh ann.


21 Teacht leis an gcroidhe úair oile

is éigin damh ar ndul uaibh;

deor bhenta do bhí fán abhra

ar dtechta a rí annla ar th’uaigh.


22 Do bhí fán uaigh, dh’éis mo dhiúlta

deifir agum nír bhé a thráth;

aithreach liom gan techt ar tosaigh;

an fhert riom do chosuin cách.


23 Atá agum adhbhur tuirrsi,

táinic dhíom gan dul budh thúaidh;

do bhí fám thuinn taisgidh umhal

do fhaigsin fhuinn Uladh úaim.


24 Do chuir Aodh, dob adhbhur glóire,

gairm ar éigsibh innsi Grég;

ní hí [ná] an mhí aoibhill oinigh

chaoinim acht rí Oiligh d’ég.


25 I ndiaidh na dtoirbhert tug dúinne

i nduasoibh cáigh ní cóír spéis

ní thuill sin i soidheach eile

oineach fhir Eine dha éis.


26 Goill i dtimchioll Temhra Midhe,

mairg tárraidh mur táid ’na dhiaidh,

ní hiongnadh don Lia gan labhra

cia da dtiobhradh Banbha Bhriain?


27 Re Muna bheith a aire

Aodh Buidhe ní bhiadh d’ar ndíoth



28 Atá cennus críche Gaoidheal

ag gallaibh Banbha, is breath chlaon;

truagh sgan ar gcuid ina chéile

nár dhual duid Éire a Aodh.


29 Mac Briain Bhallaigh, beg an t-iongnadh,

an úair testa tángus ruinn;

ní fhoil muirnn, acht muirnn do sineadh;

ó shoin oirnn ag cineadh Cuinn.


30 Atáthar ar tí mo dhiúlta

a dhol d’ég ón uair do clas;

isiad sin do-chím san chogar

na fir do-nínn d’obadh as.


31 Ar beanadh dhínn is de tárruigh

Temhair Bhregh do bheith fá chiaigh;

do bhen an t-aongha dhí an damhna

do bhí ag caomhna Banbha Briain.


32 Ní fhuil agam adhbhur meisnigh;

is mé an abhall dh’éis a bairr;

muna bhfeughthar don té teasda

do gheubhthar mé festa ar faill.


33 Tar éis Aodha meic Briain Bhallaigh

ní bhíu im bheathaidh gibé rabh;

ní thuigid féin, dia do dhímheas,

cia d’íbh Néill nach díleas damh.


34 Go Feidhlimidh feirrde m’aithne

ní fhuair misi, móide a bhladh,

damhna ’gar anus d’fhéin Banbha

do thaghus féin damhna damh.