firstLine"; ?>

789. Do shlan uaim a Ath Seanaigh $
Length: long 45 qq
Certainty: 1
Period:
  1. 13th mid
Areas:
  1. Ulster
Classes:
  1. elegy mp
Manuscripts:
  1. Rawl. B 514 Poems to O’Donnells 16 c.
Prints:
  1. transl Williams, Poems of GBMCM no. iv
Tracts:
  1. IGT ii 1073
Motifs:
  1. imagery to describe patron (onchu)
  2. poet as patron’s spouse or lover
  3. Patron’s caithreim
  4. war with Foreigners
  5. withering landscape on death of ruler
  6. death of patron signals end to peace
  7. patron beheaded
  8. Keening women at graveside (?)
  9. poet’s own mourning
  10. Historical comparisons
Poet Christian Names:
  1. Giolla Brighde Rawl B 514
Poet Surnames:
  1. MacConmidhe
Patron Christian Names:
  1. Maoilsheachlainn mac Domhnaill
Patron Surnames:
  1. O Domhnaill d. 1247
Meter Vars:
  1. deibhidhe
Poem:

Poem in printable PDF format

Do shlán uaim, a Áth Seanaigh


[Williams, N. J. A.: The poems of Giolla Brighde Mac Con Midhe (Irish Texts Society 51, 1980), poem 4]


1 Do shlán uaim, a Áth Seanaigh;

do-chuaidh cách id chlaoindeabhaidh;

tárras ort meing is meabhail;

olc do ghreim do Ghaoidhealaibh.


2 Do shlán uaim, a Áthsa toir,

ag nár shuaill m’ádhsa an-alloin;

ní guth ort i sanais soin:

olc do ghabhais re Galloibh.


3 A Éirne, is adhbhar gáire,

tred ghlanbhun go ngormfháinne,

fad bhun mar do bhaoi Gráinne;

a-taoi ar gcur do chonghaire.


4 A Éirne Fhathadh Canann,

fár dathadh gach deaghabhall,

do chuan gá long nach lamhann?

trom do shuan, a sheanabhann.


5 A thonn Easa Ruaidh rabháin,

fa measa in uair anfadháigh,

nír léig Gall ort a anáil

an tann fa port Parthaláin.


6 Caol Uisge fa hadhbha long,

nochar ghardha do ghormGholl;

an caol nír chonair do Gholl

ag Maol Doraidh ’s ag Domhnoll.


7 Rom-chuir Áth Seanaigh fa seach,

rom-dheadhail is mo dhuaisbhreath;

go dtí an bráth budh conair creach

tar an áth ndomhain nduaibhseach.


8 Áth Seanaigh feasta go fann;

mo cheasta nocha chabhrann;

sruthán nach gabhann re Gall,

uchán, is abhann anbhfann.


9 A í Chonaill Chláir Eanaigh,

láidh orainn bhar n-aoindeabhaidh;

bhur n-anadh ag Áth Seanaigh

galar gnáth do Ghaoidhealaibh.


10 Dá maireadh onchú an easa

do budh lomthrú an loingeas-sa;

cuid an tsluaigh tall don treas-sa

do budh ball cruaidh coimmeasa.


11 Adhradh a bhfóid díobh do dhligh

ar marbhadh ríogh fhóid Oiligh;

sluaigh na habhannsa ’gun fhior

go bhfuair m’anamsa a oighiodh.


12 Gan Mhaol Seachlainn is saoth leam,

an chraobh ghealchruinn mhaoth mhéirsheang;

ionnsa gáir chosgair fa a cheann;

is do thosgaibh áigh Éireann.


13 Nír thráth ratha béal ar béal -

nocha racha acht do roiléan;

beith go bráth i gceas ní chéal

ar n-áth, ar n-eas, ar n-oiléan.


14 A oiléan is úr trilis,

ar ar gcúl do chuimhnighis;

ionmhain anam, a inis,

is calann do chuibhrighis.


15 Beithear gan mhac nDomhnaill de

ó nár lomlainn lat éirghe;

ionmhain corp do chaith ’ma-lle

do mhaith is t’olc, a Éire.


16 Doiligh liomsa i Leath gealChuinn

gan an droing ’gá ndeaghanfuinn,

gan shúil monghdhuinn Maoil Eachluinn

Í Dhomhnuill chaoimh chlaidheamhchuirr.


17 Mo cheann do-chínn ’gá bhearradh,

do-chím sgín dá sgíthfheannadh;

a Thrí Mhoire dom mealladh -

rí Doire arna dhícheannadh.


18 Mairg do dhícheann an saor seang;

taom do-chífeam gan choingheall -

mar do bhí nó go mbé an ceann,

rí mar é nochan fhoighbheam.


19 Mithigh sgaradh is sgaoileadh

’s an talamh ar tonnfhaoidheadh;

is boing gill do gach Gaoidheal

Goill, a chinn, dod chommaoidheamh.


20 M’anam, mo chorp créad do phoinn

ar n-éag don locht do leanfoinn?

saobh leam mo dhícheall don droing

do dhícheann Maol seang Seachloinn.


21 Ceann an ríogh ó dhóid go dóid

cia líon ris nach budh liachmhóid?

an dream muirneach ris nach móid

ceann í Luighdheach ’na liathróid?


22 Dob oirdhearc Maol Seachluinn seang,

ó gealChuinn nár fhaomh éinfheall;

nó gur dhealaigh re a chlí a cheann,

do bhí ós fhearaibh Éireann.


23 Maol mar Mhaol Eachlainn oile

i Reachrainn na rioghroidhe;

mar budh naomh gach rí roimhe,

do-ní Maol a míorbhoile.


24 Loch Gile is luath do lingeadh,

a dhá bhruach do bhoithmhilleadh;

Loch Éirne is moch do mhilleadh;

Loch Méilghe do mhoichmhilleadh.


25 Mé is mo reacht choidhche fam choim -

is doirche ná gach doghroinn -

beag ar Gall nDealgan mo dhoirr -

dá deargadh ar Ó nDomhnoill.


26 Ádh do Gholl ghlas a glacadh,

bas bhán do bhronn romhatal,

a Dhé, nár thréig a tapadh

is nár léig é d’anacal.


27 Nir mhinic mearbhfaill bhéarla

ar Maol Eachlainn airmshéaghdha;

uch, do budh uair a dhéanmha,

gion gur smuain, guth Gaillbhéarla.


28 Go bhfuair a raghuin do rinn

sluaigh ’na aghuidh nír inghill;

do sáidheadh lear d’fhaobhruibh inn

’s do bhean aonghuin fa a imlinn.


29 Taobh agus clí mo chridhe,

do bhí faon a bhfoistine,

dá nár lean fáidh ná file

ná fear gráidh ná goistidhe.


30 Trí Colla saora sleamhna

um ó nAodha n-ileardha -

triur fial do bhí ar gach mbearna -

nír thriar acht trí thighearna.


31 Trí saoirdhreagain nach sir laoidh

in aoinleabaidh ghil ghéagaoil

’na dtriar churadh taoibh re taoibh;

cian bhus cumhan an Chéadaoin.


32 Trí catha ón dubhaigh daoine,

Ulaidh agá n-éagcaoine:

cath Muighe Rath, cath Craoibhe

agus cath na Céadaoine.


33 Gan sluaigh Gall ina gheimheal

ann an uair do sgainnrigheadh;

na Goill uaidh mar thairm teineadh -

an maidhm tuaidh do tairngireadh.


34 Nír thairngir fáidh ná file

tre thairngire mbáidh mbáistighe

an maidhm thuaidh - crádh lem chridhe -

do shlán uaim, a fháistine.


35 Mo rath do sgaradh rem sglainn;

cath do laadh ar Lochlainn;

do-bhearair filidh i bhfaill

i ndeaghaidh cinidh Cathbhairr.


36 Ón uair nach mar an ghéag glan

ní ragh go m’éag im ionadh;

tugais nuachar, a Dhé, dhamh;

is mé an t-uathadh re hiolar.


37 Ionmhain aghadh in gach am,

rom-sgaradh is rom-sgiothdall;

gi-bé ara mbé eire ann,

mo sgeile is é nach íocann.


38 Mór a dhamhna, a Dhé nimhe,

m’abhra agus é ar sruithnighe;

mó a obadh ’gá fhile

a chogar nach cluinfidhe.


39 Bráighe gheal fa ghruaidh shéaghainn

in uaigh is eadh bhidhgfhéaghaim;

an leaba atá uaim fhéaghaim -

do bhá uair nach imghéabhainn.


40 Duine ar a ghrádh do-ghéanadh

dán duine do neimhéaradh;

muna truagh le Dia a déanamh

a dhuan cia nach ceinnéaghadh?


41 Ní chleachtmaois teacht i dteach nGaill

ná neach is a neart orainn;

mór seol nach deighsheol don droing

is eol do Cheineol Chonoill.


42 Tug bás Maoil Eachluinn uire

gan chraoibh gcleathchuill gcnóbhuidhe;

samhradh ’na dhiaidh is duibhe

ná ar marbhadh Bríain Bhóruimhe.


43 Banbha do brisiodh a druim;

calma an clisiodh a comhruinn;

mithigh do ríoghaibh Clann Chuinn,

am do dhíoghail Í Dhomhnuill.


44 Mac Domhnaill ní dáigh dár leas;

doghraing go Máigh a mhóirthreas;

ar shraon ’s ar mhearbhfaill mé a eas

ní hé Maol Eachlainn fhóirfeas.


45 Gur thuit Maol Eachlainn san ágh

do sheachnainn taobh gach tulán;

budh iomdha inghean bos mbán

a-nos fa Inbhear nDulán.