Poem in printable PDF format
Do thuit meirge
catha Cuinn
[Mac Cionnaith,
L. Dioghluim Dána, Dublin, 1938, poem 86]
1 Do thuit meirge
catha Cuinn
a-rís - ní rádh
gan fhochuinn -
gé fuair soin a
rádh roimhe
san ágh ar Mhoigh
Mucroimhe.
2 Cóir a-rís a
fhriotal sin
a ndubhairt draoi
Airt Éinfhir
comhrádh truagh a
haithle Airt
ar Chairthe an
Druadh a-dubhairt.
3 A-dubhairt mar
a-deir sinn
“meirge ó gCuinn
do-chiú ar dtuitim”
an dá sgéal do
sgailt croidhe
léan Airt is ar
n-orchrai-ne.
4 Art gémadh
adhbhar toirse
fa ríor ní hé
m’fhochoinn-se;
ní chuir sinn i
gcás chumhaidh
go bás chinn Ó
gConchubhair.
5 Tug ar
n-anbhuain ’s ar n-olc féin
a ndubhairt - dia
do mhíchéill -
go bhfoil im
chridhe a chumha
an file ar Mhoigh
Mucrumha.
6 Dá thurnamh
tháinig an n-olc
meirge marcraidhe
Connocht;
ó a thuitim ní
bhíd ar bun;
dá dtuitinn is
tríd thiocfadh.
7 Re hucht a
thrialla i dTeamhraigh
móide um
mharbhadh Thoirdhealbhaigh
far gcaraid-ne mo
chumha
anaibghe na
heasbudha.
8 Do
b’aidhbhseach adhbhar ar neirt
go bhfuair an
t-easgar oirrdheirc
clann Luirc ’s a
dteachta dá thaigh
ar dteachta a
chuirp san chomhraidh.
9 I gcaladh
Bearbha do bhiadh
i gcoinne re cath
Gailian;
dá maradh ar n-a
mhárach
do budh caladh
conghárach.
10 Do
toirmisgeadh - truagh an cion -
le síol Néill ar
n-a-noirthear
a choinne fa
Chaol nUisge;
do-roinne taom
tubuisde.
11 Mac Aodha, nar
éar dámha
suil fríoth fios
a theasdála,
i ndiaidh a
thóroimhe tig
Ó Briain Bóroimhe
i mbráighid.
12 Mac meic
Toirdhealbhaigh - truagh linn -
do bhí - níor
bheag an inntinn -
gion go raibhe i
ndán da-san
ar Thrágh mBaile
a bhárda-san.
13 Dá ghaol féin
- ní fiadhach gar -
nach truagh an
treabhadh meanman?
dá lár do
lingeadh an Traoi
dá milleadh d’ágh
i n-aonlaoi.
14 Is leo
torchair - truagh an béad -
an dream dar
chóir a choimhéad;
ní cóir gan
chuimhne ar Chadaigh
duilghe dhóibh a
ndearnadair.
15 A fhine ann
gan fhuireach
mar budh cineadh
comhuidheach
téid ar bhfaicsin
na faille
go géig
n-aisdrigh nEochaille.
16 Do ráidhsead
ar gcur chuige
tre bheith beagán
sochruide
’n-a aonar go
raibh a-rís
baoghal air
nochan fhuighdís.
17 Téid neach dá
náimhdibh bunaidh
aca i gcoinne Í
Chonchubhair;
gonais an tuir ó
Chluain Caoin
- ní guin
do-chuaidh gan chomaoin.
18 Fa goire bás
dá bhiodhbhaidh
gér luaithe lot
Toirdhealbhaigh;
do bhí sé ’n-a
chosair chró
’s ní hé an rí ar
tosaigh theasdó.
19 Guin ó gach
aoinfhear do fhuair
dá dtigeadh -
trom an anbhuain;
do rad an rí goin
fa ghoin
an fad do bhí
’n-a bheathoidh.
20 Ar dtuitim dá
thaobh mar chailc
gion gur bh’é a
dhíol do dhíoghailt
do bhí a
bhiodhbha bonn ar bhonn
is rí Cliodhna
san chomhlonn.
21 Níor fhulaing
laoch Locha an Sgáil
aithris marbhtha
meic Damháin;
ní fhuair an
dream é i n-asgaidh
ceann a ré gé
rángasdair.
22 [A] loit is
lór do phudhair
tír cháigh ar
[n-Ó] gConchubhair;
dá chlannmhaicne
is é do fhuair
ré a adhlaicthe
go n-anbhuain.
23 Fear do
mharbhtha, a mheic Aodha,
tar éis maoidhte
an mhíothaoma
níor fhéad as do
dhearnoinn deis
an seanloinn
ndéad far dhúinis.
24 Mac
Subhaltaigh is mar sin
a bhas fa cheann
a chloidhimh
gan dol fa a
dhéis do dhuine
d’éis na Con ’n-a
chróluighe.
25 Níor beanadh a
bais na Con
le marcraidh
Meidhbhe Cruachan
sealbh a
dhornchla re trí thráth;
do bhí ortha ’n-a
ursgáth.
26 Gur cumadh -
is cúis truaighe -
cealg ar Choin na
Craobhruaidhe
mar budh beo corp
an churadh
gan tocht leo dá
lámhughadh.
27 “Éan” ar cách
- ní cleasradh beag
- is í cealg ar
ar chinnsead -
“níor ghabh riamh
ós cionn na Con
nach biadh i
ngioll dá ghábhodh.”
28 Clann Cailitín
- cleas neimhe -
ós cionn chéile
Eimhire
dá fhéaghain an
beo do bhí
na n-éanaibh leo
do leigthí.
29 Ingheana an
druadh i ndeilbh éan
do dhul idir é is
ai-éar
Cú Chulainn, gidh
bé do bhraith,
do fhulaing é don
éanlaith.
30 As do
haithneadh a éag soin
aonmhac inghine
Cathbhoidh
mar nar ghoill
cleas an chleitín
san treas ar
chloinn Chailitín.
31 Meadhbh mar do
maoidheadh an bás
dírim laoch - fa
lór d’uathbhás -
do Leath Mogha do
mheall sin
dá gcora ar ceann
an chloidhimh.
32 Do b’é iomthús
a ndála
tríocha laoch gan
leathlámha
do-chuaidh don
laochroidh ón loinn
gan bhuain re
caoimhChoin gCuloinn.
33 Fágbhaid mar
sin - samhail cháir -
do loinn mbuadha
id bhais ghéagbháin
lucht doirtthe
t’fhala i n-iorghail
- mana a dtoitme,
a Thoirdhiolbhaigh
34 Faobhar do
loinne id láimh dheis
dóigh go
ndiongnadh a aithris
- meisde a ngeall
dá seachna sin -
dá ndeachtha ar
cheann an chloidhimh
35 D’iomarchaidh
an fhir roimhe
do lann, a laoich
Bóroimhe,
gá dtú acht do
leigeadh id láimh
gé do creideadh
thú ar dteasdáil.
36 Ag cosnamh an
chuilg neimhe
dhuit i ndeireadh
aimsire
gan neart
iomromha id ghlaic ghil
sbraic na
hiomghona it aighidh.
37 Ar ndul d’éag
ní dheachaidh dhe
an ghráin do
gabhadh roimhe;
do-chuaidh le
laoch Locha an Sguir
a fhraoch catha
san chomhroidh.
38 Ioth an
talmhan ar ar thuit
do-chuaidh
uain-ne ’n-a éaruic
ó do shúigh fuil
na flatha
an úir fhuil mar
fhiadhracha.
39 Don chumhaidh
is cneasda sin
a beith mar bhias
a dainimh;
a-tá toil cháigh
le a chaoinimh
le a bhfoil
dháibh [do] dhomhaoinibh.
40 Ar mo thoirse
ní théid faill,
mar sin fuaras a
fochainn;
meabhaidh ar mo
ghuth ón ghol
- uch ní le
meadhaibh múchtor!
41 Meisde bhím
tre bhile Ó gCuinn
ar mh’osnaidh an
uair ghabhuim
gidh mé as
toirsighe dá thocht;
ar dtoirsei-ne is
é mh’annsocht.
42 Beag do shíol
Chuinn dá chumhaidh
oidhre chloinne
Conchubhair
nar thruaill
fíoch agus falta;
dá dhíoth
do-chuaidh Connachda. Do thuit.