firstLine"; ?>

821. Duthaigh deoradh Magh Maine $
Length: long 34qq
Certainty: 4
Period:
  1. 15th early
  2. 15th mid
Areas:
  1. Connacht
Classes:
  1. eulogy wp
Manuscripts:
  1. TCD 1318(H.2.16) pseudo-YBL 15th c.
Prints:
  1. transl. Aithd. Dana no. 11
Motifs:
  1. moral qualities of woman patron
  2. Eulogy of woman’s hair
  3. comparison with all others
  4. patron’s banquets
  5. liberality to poets
  6. Fertility of land under true ruler
  7. almsgiving
  8. saying the Hours
  9. coinnmheadh, billeting
Poet Christian Names:
  1. Tadhg Og (TCD 1318)
Poet Surnames:
  1. O hUiginn
Patron Christian Names:
  1. Orlaidh ingh. Mhuircheartaigh
Patron Surnames:
  1. O Ceallaigh
Meter Vars:
  1. RannBheag
Poem:

Poem in printable PDF format

Dúthaigh deoradh magh Maine


[McKenna, L.:Aithdioghluim Dána (Irish Texts Society, vols 37, 40, 1939/40), poem 11]


Tadhg Óg Ó hUiginn cct.


1 Dúthaigh deoradh magh Maine

magh ar nach deoradh duine;

díleas inn fa fhiadh Maine,

ar n-aire ar thriall inn uile.


2 Inghean Éadaoine a hEamhain

ar n-éagcaoine do airigh,

rug sin ón uair ro b’infhir

buaidh an chinidh mhir Mhainigh.


3 Ó tá sinn uirre d’fhiadhnaib

re linn mná an bhruinne bháinghil

[do bhronnadh] sí [an] leig lóghmhair

go leig Órlaidh í ar áirghibh.


4 Do-chuaidh thar mnáibh Ó Maine

ar dháil a bhfuair ’s a bhfuighe;

géabhaidh hé ’n-a dhá oire

déanaimh toile Dé is duine.


5 M’éara ní headh do-ríne

ná do-ghéana bean Bhúille;

ní fearr í um chrodh a céile

a ní féine ag dol dúinne.


6 Bheith fial is dréim re diadhacht

dá mhian i gcéibh na gclaonalt;

ní éar sí fhear tre ábhacht

ní bhean dánacht dí a daonnacht.


7 Finnbhean ó bheannaibh Béirre,

inghean hÍ Cheallaigh Chláire

ní chaith fhleidh d’éis na haoine

go mbeir saoire ar géis Gháille.


8 Toghaidh Dia hí ar a hairrdhibh,

ní bhia ’s ní bhí le bhiodhbhaidh;

tuairthir lé le seacht salmaibh

teacht d’fhoghlaidh Dé fa dhiomdhaidh.


9 Nach cóir fala dhí a-déara

ós cara dhí gach daonna;

nochar léig riamh a rádha

go mbiadh námha ag géig Gaola.


10 Ainnear fhionn ó fhiadh Luaraidh

gan ’n-a cionn acht cion Ádhaimh;

do bhuain uaille dhí a daoinibh

maoidhidh sí chruaidhe a crábhaidh.


11 A-déar ria rádh nach foráil

“do ghrádh nocha bia ar bhanfháidh;

gé a-taoi ag réir gach fhir d’onáir

ronáir libh féin a fagháil.”


12 Tearc do aomh trian a dtiobhra,

a chraobh fhial ó fheart Meadhbha;

do riaradh libh lá Samhna

mná na Banbha i dtigh Theamhra.


13 Gairm ar shíol Ceallaigh chuirfe

fíon i mbeannaibh do-bheirthe

an fhleadh i gcionn a caithmhe

mar chaithfe, a bhean fhionn Eithne.


14 Tú slán ó aoir dar n-éisne,

gach dámh is daoibh as dílse;

ní thaidhle acht modh mná huaisle;

gan chrodh uaibhse a-tá an tírse.


15 Maith dháib is duit a ndingne,

ar dáimh do thuit a tharbha;

leig sin ar son a dtiobhra

iomdha sgol libh ag labhra.


16 Táinig ón chriaidh do chomha,

biaidh an talamh gud thagha;

tolcha corra cnuic meadha

cheana dhuit orra is ana.


17 Meisde th’fholt cam a chlaoine

gan locht ann acht an fhéire;

rug ód bhais léim thar líne

síne an gcéibh gcais re chéile.


18 Ní bhia gan bheith gá thuilleamh

do bhreith le Dia ’n-a dhaingean;

a mhian do uair it fharrudh

annamh triall uaibh don aingeal.


19 Do-chuaidh aingeal let anuain,

a ainnear ó Mhuaidh mhiodhuair;

ní fhuighe an corp uaibh onáir

uair do fhoráil ort fhiodhuaill.


20 Mór i dtigh meadhair Maineach

sibh ar fleadhaibh gá bhfuireach;

go dtráigh sibh an sreith ndabhach

ramhach libh ar mbeith buidheach.


21 Cinneise ar chrú na gColladh,

tú dá innise is annamh;

ní id thoct a-taoi gá thuilleamh

tuilleadh gach laoi ort d’alladh.


22 Slat gheal do fhréim na ríghe

a réir is eadh as áille

na mná do fheith an óighe,

ar cleith mBóinne a-tá a dtáille.


23 Gnúis náir do iongaibh fhilidh

biodhgaidh re gach ndáimh ndoiligh;

ní bhí mian ag mac Mainigh

nach airigh slat fhial Oiligh.


24 Neamh ’n-a cionn críoch a dála

an bhean ó Shíoth fhionn Aodha;

fearr mar théid sí ’n-a séana

na trí déara ó ghéig Gaola.


25 A-tá riamh fós ar foghnamh

a nós do-chiam gur ceannghadh;

ní uair sí acht séad dá dtibhreadh

ní as a ndingneadh méad meanman.


26 Inghean Muircheartaigh Muaidhe

dá ndruimcheapthair ar ndáinne.

le hitghibh d’éis a chéile

tiltir Éire ó ghéis Gáille.


27 Sléachtaidh is í fá ultaibh

ní dá céadfaidh go gceiltir;

go gcuir grádh Dé ’n-a daltaibh

clár ar shaltair lé leigthir.


28 Domhan re ndiall ar gcroidhe

gan torudh riamh rí raibhe

garrdha . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . .


29 Géag a síoth arsaidh Fheimhin

gan chasmhail críoch a cinidh;

ag réir a mbí ’n-a bruighin

suidhidh sí féin ’s a filidh.


30 Ní modh lé a maith do mhaoidheamh,

ar chaith ní lé do luaidheadh,

dámadh slighe hí d’uabhar

uamhan dí gile a gruaidheadh.


31 Bean re cobhair na gcoinneamh,

teagh fa a gcomhair do cumadh;

teagh Dé do uair ón aingeal

ainnear Cé an uair bhus ullamh.


32 Géis Breagh ar mbuain re céile

- dar n-uaim is eadh do-róine -

tugadh dhí teann an tíre;

ríghe do mheall í a hóige.


33 Ní théid éantroigh i n-uabhar,

dá céadfaidh ní léig líonadh,

an fíon ag guin a gruaidheadh

truailleadh d’fhuil ríogh is ríoghan.


34 Dar mbreith ní bhia dá mhíothoil

re beith ag Dia do dhlúthaigh

guidhe Dé re thrí tráthaibh

do tháthaigh sé dhí an dúthaigh. Dúthaigh.