Poem in printable PDF format
Éisdidh re
marbhnaidh Meic Dhé
[McKenna, L.:
Dán Dé: The poems of Donnchadh Mór Ó Dálaigh, and the religious
poems in the duanaire of the Yellow Book of Lecan, Dublin,
1922, poem 26]
Donnchadh Mór Ó
Dálaigh .cc.
1 Éisdidh re
marbhnaidh Meic Dhé
dá creic ar
talmhain go dtí
is tocrádh mór
marbhnadh Dé
ní hé an brón gan
adhbhur í.
2 A thruagha
tabhraidh bhar n-óidh
re marbhnaidh as
cuanna ad-chídh
marbhnat Dé ní
treabhadh tnúidh
garmac dúinn é
dleaghar dhínn.
3 Dleaghar dhínn
marbhnadh truagh taoi
dá ghruadh gé ro
marbhadh mé
ní marbhnat gan
achain í
mo Rí is m’Athair
daghMhac Dé.
4 A lucht an
talmhan is truagh
bhar n-amhladh ar
ucht bhar Ríogh
ionnsa a dhaoine
toll ’n-a thaobh
laogh na bronn
saoire is a síol.
5 Ionnsa
treaghdadh a thaoibh ghil
ionnsa dhaoibh a
dheargadh sein
[mór] gcneadh ar
Mac Moire a-muigh
brat d’fhuil a
chroidhe fá chneidh.
6
Ionnsa a throigh im thairnge bhfuar
ag a
ghoin níor ghairbhe pian
dearna an Choimdheadh im chló ngéar
sgéal as mhó dá roinneadh riamh.
7
Dearg a throigh i dtarrla an seim
an
doigh as damhna dom dhoirr
dearg a lámh as lámh nar thuill
dealg tré n-a dhruim i gclár croinn.
8 Ro
b’é a huanorc Rí na ríogh
cuanort ar a thí fa truagh
níor
fhéad a ionghuire an ógh
’s
níor thréad mór d’fhionnMhuire a huan
9
Ionmhuin uan nar fhás ó mhnaoi
do
bhás go truagh ar a thí
aithbhidh an meabhail Mac Dé
gion
gur bhac Sé d’fhearaibh í.
10
Is mé a-déaradh do ghuth ghaoth
re
cruth nDé ar ndéanamh mo thráth
gé
aithne oirne gan fhíoch
do
dhíoth aithbhe a [choimhghe] ar chách.
11
Ceart do na daoinibh fa dú
a
neart tar maoidhimh gidh mó
fíoch ’ma dhíoth gá dluigh do Dhia
cia
’gá bhfuil fíoch fá dhíoth dhó.
12
Dámadh cóir ag agra fhiach
ré
n-agra ní fóil an fáth
muna
loghtha Dia dá dhíoth
ní
bhia síoth a chrochtha ag cách.
13
Do reac Dia a chorp tar mo cheann
mun
ba lia mh’olc is gach am
Dia
gé ro crochadh dom chionn
dar
liom ní bhia mh’othar ann.
14
Gá fios fós nach fuighbheam neamh
dá
bhfuilngeam nós bhus nós glan
ní
shaoil mé m’obadh don fhior
’s
gan chion i gcogar Dé dhamh.
15
Saoilim ris maitheamh mh’olc uadh
madh
ris caithear mo chorp criadh
mo
cholann dó gion gur díol
síodh as mhó oram ní iarr.
16
Ná táirthear mh’anam féin faoi
nó
go rabham do réir Dé
ní
ar mo Dhúileamh do ním ní
dá
dtí dom Rígh múineadh mé.
17
Sbéis i dtagadh is dall dúnn
a
n-abar ann dámadh fíor
cuma
gan mo chradh go mór
lór
a thruma dhamh ré dhíol.
18
Ní bhí an saoghal acht fa seach
baoghal don chlí ris nach crioth
téid
mar théid sruthán i sruth
uchán uch do bhréig an bioth.
19
Mo ghlór re Dia is treabhadh taoi
cia
an slógh dar cneadhadh do chlí
a
phríomhachain duid a Dhé
ní
thuig mé a fhíorAthair í.
20
Tabhair a gnúis Dé ba dheacht
gidh
clé an chúis laghaidh don lucht
sluagh na sé n-aimsear ar th’iocht
[i]
riocht Dé do h-aimseadh th’ucht.
21
Cuanna ar n-a leadradh a lámh
freagradh ar nduana do dhíol
cuanna ar n-a threaghdadh a thaobh
ag
cealgadh craobh uadha d’fhíon.
22
Fuighleam re Dia is fuigheall faoi
re
Dia [ad-chluineann] is do-chí
th’fhíonfhuil mar dhlighim a Dhé
íobhaidh mé go hinill í.
23 A
Sbiorad Dé fa docht rún
ní
hé do chorp an corp criadh
corp
Moire rod léig n-a lár
mar
théid tré chlár ngloine an ghrian.
24 A
cholann Íosa fhuair gaoith
do
chíos-sa ní ba suail síth
an
Dall is domhain rot sáith
crann áith ’n-a chomhair fad chích.
25
Ní bhiadh féin i láimh dar linn
acht
gomadh áil lé céibh gcaim.
níor
bhuidheach don umhla inn
fuireach fa rinn dubhgha an Daill.
26
Síol nEabha ag toibhéim tré thnúth
is
fíor ceana is roiréidh ríoth
cumas n-a láimh níor chreid cách
an
tráth ro leig dáibh a dhíoth.
27
Cách do dhíoth Dhé is dál nar dhú
’s é
’gá dhíoth a slán ros sia
anam
gach fhir ’n-a dhíoth dhó
gá
síoth as mhó ro dhligh Dia.
28
Doiligh liom-sa a leagadh leo
ní
eadar gá ionnsa as mhó
dámadh áil do Dhia dar Dia
nach
badh lia dháibh ioná dhó.
29 A
chuirp Mheic Dhé is diúmhas tréan
do
reic d’Iúdhas fa clé an chiall
ní
fhríoth ort is teannta truagh
luagh fa mbudh feallta an corp criadh.
30
Céadaoin ro mairneadh Mac Dé
ro
ba slat chaillgheal tré chnaoi
gach
neach dá n-éagcaoin díol Dé
ná
bíodh sé Céadaoin gan [chaoi].
31
Do hinnleadh dia Dardaoin Cásg
[an
. . .] ag Dia nochar dhíosg
gidh
sochar ní saoibhe a thásg
Aoine Chásg do crochadh Críosd.
32
Dia Domhnaigh a-dreacht go luath
ar
dteacht a comhrair go cách
ní
heasbhaidh liom an Rí [ríoth]
ar
n-a [shíoth] i gcionn trí dtráth.
33
Mac don óigh bharrghloin go beacht
ó
mharbhaibh do chóidh a chorp
[cneadha] Dé is créachta ’n-a churp
do
lucht an éachta is é as olc.
34
Íosa Chríosd ceann na naomh nua
ar
ar fheall gach aon dar lia
lámh
fá othar mádh áil leo
is
beo ar n-a chrochadh dháibh [Dia].
35
Mairg do bhraith ar mbr[aine] saor
mairg [craidhe] do chaith a luagh
léim
i gceann Dé is diúmhas tréan
gearr do fhéagh sé Iúdhas uan.
36
Mairg do chogair Dia re ndul
mairg dar bh’obair cia nach can
mo
ghéanar dá dtairg a theagh
mairg fear do ghéabhadh nach gabh.
37
Mairg croidhe ar [ar] taisgeadh tnúdh
mairg ’gar laisgeadh Moire mhór
ionnsa saorshlat gan a síol
sníomh liom-sa th’Aonmhac a ógh.
38
Mairg do chráidh deaghmháthair Dé
mo
dhearbhráthair cáir a chaoi
mairg do airg fá hAonmhac í
mairg dá dtí an chraobhshlat gan chnaoi.
39
Mairg rér crochadh Dia fa dhéin
mairg dá ria othar an áigh
mairg do sháith arm i n-a fheoil
a
sgeoil ghnáith is garbh do ghráin
40
Ré dhéaraibh do róigh an Rí
méaraidh a ghlóir is a ghnaoi
níor
dhíomhaoin ualla im dhioth nDé
síoth é mar do chuala a chaoi.
41
Truagh liom nach faca an bhFlaith
mór
i dtaca a bhraith mar do bhíodh
d’aicsin Dé is ní dom breith buan
truagh gan mo bheith re ré an Ríogh.
42
Truagh gan mé is Dia gnúis ar gnúis
truagh a Dhia gan mé fa mhéis
mairg do raghadh uadh ar áis
truagh an pháis anadh dá éis. Éisdidh.
43
Éisdidh re cuid Moire a mhná
cloig a thoighe is lia is as lia
báigh dháibh ag moladh a mhná
i
dtá loghadh dháibh ó Dhia
44
[An bhean] chamtha ós chionn a laoigh
is
urchra liom gach ar luaidh
táinig cridhe Dé ar a deoir
[inne] gan treoir is é i n-uaigh.
45
[On uair no]char fhéad ar áis
gan
éag dá ghruaidh mar an ngéis
ní [
. . . . ] ón tí téid gnúis gá [chuin . . . . ]
[..........................................] dá éis.
46
[Díol an] dá absdal déag dáibh
a
gcasgradh créad [fá] budh cóir
[tuitim] clí d’armaibh is d’ágh
is
amhlaidh ro bhí i [ndán dóibh].
47.
[ . . . . ] mór a ngnaoi
gach
sódh sa [glantir is] a gné
[ag
cur ar creidil] deirg [dáibh]
[ .
. .] gan fheirg fa dhíoth nDe.
48
Dícheannadh Póil pudhar libh
mar
dhubhadh gach nóin do nimh
crochadh Peadair ar ndíol nDé
nach
fíor gur cheadaigh sé sin.
49
Do marbhadh Maidhian d’arm uar
go
garbh is go raidhian fa ríor
torchair Pilip an fhis d’arm
Brighid leis is garbh an gníomh.
50
Marbh Matha d’arm gidh buan beo
marbh Tatha gidh truagh an cua
Tomás Ainnrias d’arm ar aon
is
marbh an daighdhias naomh nua.
51
[Díol] na nIacóbh d’armaibh áigh
gliadhdógh lem anmain ’s lem fheoil
gan
neach don dá dhuine dhéag
ma
seach u[ile] d’éag acht Eoin.
52
Eoin Bruinne i mbeathaidh ro bhí
go
ndeachaidh don chruinne ché
áluinn séad na hóighe d’Eoin
do
róine éag do dheoin Dé.
53
Eoin Baisde ag Ioruath ar áis
m’ionuath a aisde da éis
tig
do dheoin deamhain feall faoi
bearair ceann Eoin dá mhnaoi ar méis. Eisdidh.
54
Sdeaphan mór tré dhochar ndis
Pól
dá chlochadh is níor cheis
teaghlach Póil go monar mhór
gan
loghadh dhóibh níor lór leis. Eisdidh.
55
Ionmhuin martradh ghlan go ngaois
an
mhachradh [i] mar a sbéis
’n-a
rathaigh ní bhiad fa bhrón
’s
iad ’ga n-Athair mór fá mhéis. Eisdidh.
56
Míchéal maraidh sé is ní sísd
is é
im aghaidh is rom éisd
a
rann ní dhíchéal im dhuain
Míchéal thall ro bhuail an mbéisd.
57
Go ngabhadh sin inn re ais
i
dtigh an Ching ar n-ar [gceis]
ní
fearr líon [as] lia ’n-a measg
dom
[shíodh] re Dia gidh leasg leis Éisdidh.