Poem in printable PDF format
Fada gur
háitigheadh Éire
[McKenna,
Lambert: Philip Bocht Ó hUiginn, Dublin, 1931, poem 10]
1 Fada gur
háitigheadh Éire
ar n-áit bhunaidh
do bhí i nglas
críoch Gaoidheal
mar ghiall i ngéibheann
gur sgaoileadh
fiadh Éireann as.
2 Mór a
himshníomh ar éis díleann
dubhach bean ó
bheith gan chloinn
go bhfuair an
talamh díoth daoine
ní bhíoth taradh
craoibhe ar coill
3 An Gaoidheal do
ghabh a ceannas
ar chrích Fódla
go bhfuair am
sé ’s an talamh
ar tí a chéile
falamh do bhí
Éire ann.
4 Go dtáinig do
thoil an athar
ainbhios cáich do
chur ar ais
teach na bpian
eidhriocht gach aoinfhir
riamh do
sheinshliocht Gaoidhil Ghlais.
5 Ó neimh a lasan
’s a loisgeann
lá fortochta ní
fríoth lé
talamh i mbíoth
fíoch is fionghal
re mbíoth aghadh
diomdhadh Dé.
6 Ar dtrághadh
lachta na loilgheach
dá laogh ní budh
lór do dhigh
a dtabhradh bó
laoigh do leamhnocht
do ghaoibh cró na
seanlocht sin.
7 Toirmeasg ar a
tarbha gcoitchinn
do chuireadh sioc
na síon reoidh
neimh na gcrann
do cheil a dtoirthe
neimh ar bharr
gach fhoichne fheoir.
8 Do ghnáth do
gheibheadh an pobal
piana troma
truagh an sdair
fa neamhbhroid le
neach a-nallan
dá mbeath
treabhlaid anman air.
9 Do níodh díoth
do dhaoinibh Éireann
ár a gcruidh do
chuireadh sé
dul i ngar neimhe
na nathrach
bladh eile dá
hanchroth é
10 Do bhí i ndán
do dhíon an phobail
Pádraig apstal fa
ard gnaoi
gur gabhadh géill
Banbha a Breatain
tarla réim ar
bhfeacaidh faoi
11 Do cumadh do
chead an phápa
ó phéin Ifrinn do
bh’é ar ngoid
riaghail chruaidh
dár n-athair anma
do bhuain achaidh
Bhanbha a braid.
12 Nír thualaing
compán ná cara
cobhair Éireann
gér fheidhm chruaidh
an eachtra do
chur ar cairde
dol do theachta
ar fhairge fhuair.
13 Nír fhágaibh
ar éis a thurais
tír Ghaoidheal
gur ghabh an tréad
fód nar shuidhigh
dhí fa dheireadh
lé bhuidhin tri
ndeighfear ndéag.
14 Bheith éanla
fa iris creidimh
i gcrích Éireann
do b’iul cam
nír chleacht
aonduine ’n-a aimsir
reacht Laoghaire
an t-aimsin ann.
15 Tarla san
bhruidhin ós Bhreaghmhuigh
bann ar a ais ní
headh rug
a lucht an
tansain dá theaghlach
ucht ar ghasraidh
Teamhrach tug.
16 Ealba fhiadh
is eadh at conncas
cealga Laoghaire
láimh ria
do chuaidh an
naomh go Brugh Bóinne
saor ar gcur a
dhóighe i nDia.
17 Tairgsin dá
thabhairt fá riaghail
rí Éireann do
b’obair dhíosg
a brat ar n-a
bhéin don chreideamh
mac Néill ní
chreideadh i gCríosd.
18 Nach biath ar
duine dá dhaoinibh
daoirse námhad ni
budh sia
an críoch far
chathaigh a námha
fríoth lér
n-athair dála ó Dhia
19 Le caoir
teineadh nó go dtorchair
an tighearna i
nach tug sbéis
gá pláigh ar nar
chinn an chreidimh
’n-a linn láin
d’Éirinn dá éis
20 Do ísligh
gaoth do ghein toradh
tugadh don rígh
ní roinn chlaon
gur chuir i dtlás
tonna Banbha
bás colla is bás
anma ar aon.
21 Do dhealbh
síoth eatorra is Íosa
ar feirg nDé go
ndeachaidh ceo
ar ndáil deor an
phobail pheacthaigh
seol an chogaidh
leagthair leo.
22 An fhuil ríogh
re raibhe a heasgaoin
Inis Banbha is
breath nar dhú
re linn an naoimh
ó mhuigh Mhacha
do chuir caoin a
ratha rú.
23 Ceol na
héanlaithe gá fhógra
do fhás bláth tre
bharraibh géag
éigne na mara gá
mhaoidheamh
cara éigne
Ghaoidheal nGréag.
24 Na tulcha ag
tabhairt a bhfochain
feadha lúbtha lán
do chnaibh
tús na síon
dteasbhaigh ag teachta
ni bhíodh
easbhaidh bleachta ar bhoin.
25 Do sgrios a
hilphiasda a hÉirinn
nar fhéad a
biodhbha buain ria
tug a linnte lán
do mhaighribh
fál impe gur
dhaingnigh Dia.
26 A croinn aosda
d’admháil toraidh
talamh Banbha is
bladh dá ghrás
neimhiongnadh ar
chruas a chéimeann
cnuas
seinfhiodhbhadh Éireann d’fhás.
27 Mar thearmonn
tugadh dá mhaoraibh
a mhionna uaisle
is ann bhíd
roinn don
mhaighneas ós mhuigh Fhobhair
lér mhuidh
saidhbhreas toraidh tríd.
28 Dá gach mhaor
dá maoraibh bunaidh
a mbeith
choidhche fa chíos ghnáth
an chruach is an
críoch i dtarla
fríoth i luach a
gcabhra ó chách.
29 Fuair Caiseal
re cois a pháirte
Pádraig easpal
gur fhóir sé
ar chás
Muimhneach ós gá mhaoidhimh
tuillmheach an
grás aoinfhir é.
30 Tug dó ó
dhúthracht croidhe
críoch Uladh gur
fhóir a glas
Ard Macha nír
mhion an anáir
gan chion flatha
d’fhagháil as.
31 Ní thug éara
ar asbal Fódla
flaith nimhe fa
ní dar shir
a bhfuair ó Dhia
le cruas crábhaidh
cia a-nuas do
sháraigh ó shin.
32 Tug an [dáil]
i ndurn an leinibh
leis [ó] bhroinn
gá bladh as mhó
ar mac Alprainn
gur fhás áireamh
acmhaing grás do
dáileadh dhó.
33 Ar bhfagháil
amhairc ó Íosa
uisge agus fios
fuair an dall
oide an leinbh do
bhí gá bhaisdeadh
i bhfeidhm na
dtrí n-aisgeadh ann.
34 Rug muc do
mhucaibh an tréada
an Táilgheann mar
tharla i láimh
nír bh’iongnadh
glóir ime d’fhaghbháil
tinne óir i
gcomhdháil cáigh.
35 Sé as an
abhainn d’fhagháil mheala
’n-a mhac bheag
nír bheag a nós
an blas do fhás
ar an uisge
a ghrás as dá
thuigse ar tós.
36 Adhaigh
dhorcha ar ndul ar ainiul
an t-iul fíre
fuair re a chois
tarla i gcás é
eidir dhá eolas
grás Dé gur
bh’eolas dá bhois.
37 A
haithbheodhughadh d’éis éaga
ó easbal Dé dia
do bhladh
go bhfuair a
shiur ni mó an mhíorbhal
dó iná an t-iul
do dhíorghadh dhamh
38 Fagháil
caorach ó choin allaidh
nír bh’í roimhe a
riaghail ghnáth
asbal Dé nar éar
fa aiseag
ní sgéal é nach
claisead cách.
39 Fa cuid do
phurgadóir Phádraig
pian na treibhe
a-tá ar an loch
do budh mhó an
phian fuair gá fulang
gér phian dó an
uaimh chumhang chloch.
40 Gur bhean a
hiasg aisdear fada
fuighle an
leabhair is leis bhíd
sé ar eachtra ó
uisge go huisge
fearta Dé gá
dtuigse tríd.
41 Siad don
chruaich gur chuir an t-éarlamh
aingil Ifeirn nír
fheidhm thláith
i bpianaibh ar
nach fuil foircheann
ag soin riaghail
choitcheann cáich.
42 An mart do
marbhadh dá chléirchibh
cuirthear leis
mar do leig sgís
munar mhó bliocht
ná bó eile
an bhó san riocht
reimhe a-rís.
43 Bior a
bhaichle tre bhonn Eoghain
don fhoighide is
adbhar gráidh
ar thuil do nós
don fhuil uasail
go bhfuil fós i
gcluasaibh cáigh.
44 Cú Diochon gur
dhearbh a naomhthacht
a neimh ar gcúl
do chuir sé
le a gabháil gur
clódh a confadh
mór i n-anáir
orthan é.
45 Is creidthe ó
chomhrádh na leabhar
Luan an bhráith
ni [beithte] a thocht
ar shluagh
fuinidh go mbia id bhreitheamh
do shuidhigh Dia
a fheitheamh ort.
46 Ar gcur na
haltóra ar uisge
d’fhortacht
lobhuir do lean díbh
tig an leac tre
lár na mara
leat mar budh
clár tana i dtír.
47 Sgéal na
gcuisneadh dár chóir tosach
nír thaidhleas
fós fiort budh mhó
a n-adhaint is tú
gan teinidh
nír dhú tabhairt
deiridh dhó.
48 Síoth ó
Chriosd cionnus do ghéabhainn
ar ghrádh Dé dá
ndlighim searc
i ngioll ar
dteagaisg ó táimne
teagaisg do
chionn áirmhe t’fheart.
49 Gabh do láimh
i ló na héigne
eire m’anman ós
ort do thuit
bheith ós ar
gcionn mar chrann díona
sionn gin gur
clann díola dhuit.
50 D’éanduine
d’fheabhas a thuigse
ní tugadh fós
fios a bhreath
cia lé mbadh
dearbh gan a dhaoradh
Dia ’n-a leanbh
dá naomhadh neach.
51 [Nach]
fionntar gá feart ar cuireadh
clí an éarlaimh
dár fhada lá
ní dhiongnadh sin
é gan adhbhar
mo chin cré
talmhan fá dtá. Fada.
52 Go bhfagha an
t-aingeal ’s an t-éarlamh
i n-uair mo bháis
ní breath lag
ó tá a dtol ag
teacht le chéile
an ceart dá chor
féine i bhfad. Fada.