Poem in printable PDF format
Fáth cumhadh ag
crích Luighne
[McKenna, L.:
The Book of O’Hara, Dublin, 1951, poem 24]
Fearghal Mhac an
Bhaird do-roighne an dán-so ar cclos Í Eadhra .i. Cormac mhac Céin,
do bheith tinn
1 Fáth cumhadh ag
crích Luighne
an ghuais fuair,
fáth rodhoilghe;
do bhí ag tuar
dérchumhadh dhí,
néllphudhar
mo-nuar uaisdi
2 Ógbhadh Luighne
lán do ghoimh
tre ghuais bháis
bhiodhbhadh Forbhuir,
lán an deorchuire
ó Dhún Cuirc;
as túr éolchuire
d’aghaint.
3 Guais bháis do
bheith ar Chormac
mhac Céin barr na
mbogroshlat
tuar mímheanma
druim ar dhruim
do chloinn
ríEadhra ó Fhréamhuinn.
4 Bheith lán do
ghuasacht ma a ghoimh
fiu an chomaoin
do chur orthoibh,
clanna úirEadhra
ó iath Bhreadh
fan fiar
clúimhearla coillteadh.
5 Tre lár sluaigh
ar son na nGréag
meinic do
cuireadh croimshdéad
uile tar a
sursainn siar
le hursoinn
muidhe Maicniadh.
6 Ag díon a
oighreachda ar oil
meinic do dhearg
a ndebhthoibh
lann chruaidh as
goirméidiodh glas;
fuair
doirbhéigion fan dúthchas.
7 Tadhg Buidhe le
mbiathtaoi broin
an tan do thuit a
bhráthair,
planda saor
dóidleabhar dil
dob óigleanabh
craobh Chaisil.
8 Iar tTadhg
mBuidhe barr Clochair
do shuidh síol
cCuinn Chéadchathaigh
a ccleathLuidhne
na ccuach tte
na creachbhuidhne
ó bhruach Búille.
9 D’éis Taidhg
Bhuidhe do bhuain de
is sé trá a ttús
a aoise,
an bheochnú ar
n-a crádh d’íbh Cuinn
tár a fheolchrú
nír fhuluing.
10 Tug ann sin ar
sén uaire
d’fhóiridhin a
anbhuaine
ruaga leabhra do
chrú Chuinn
Ó hEadhra an chnú
ós chrobhuing.
11 D’eagla Í
Eadhra na n-arm nocht
an uairsi a
n-íochdar Connacht
ní bhíodh creach
achd creach fa choill
’s ní bhíodh each
acht ’n-a hughoim.
12 Ní bhíodh colg
acht ar colbha,
ní bhíodh fós fiu
an énomhna
tiar tre
chliathghaoith cláir na bhFionn
gan láimh
triathlaoich ’n-a thimchioll.
13 Ní bhíodh mér
achd mér ar sleidh,
rú bhíodh ard gan
fhear bhfeithimh
thiar do sgáth a
ghníomh ngoile
’s ní bhíodh áth
gan fhoroire.
14 Ní bhíodh
lúireach achd lán d’fhuil,
ní bhíodh bearn
acht bearn ghábhaidh,
is ní bhíodh
teach acht teach nocht,
creach ní bhíodh
acht dá bhárdocht.
15 Treall dó mar
so ag biathadh badhbh,
agus ag corcradh
catharm,
’s ag síorchogadh
fa sógh fhliuch,
’s ag ól
fhíorthobar n-uaignioch.
16 Do bhean
Cormac - céim sochair -
as láimh shíl
Chuinn Chédchathaigh
- cóir a chor a
ccuimhne dhi -
Luighne ar an
ccor ad-chluinti.
17 Críoch Luighne
na linntiodh ngeal
nó gur chosain ar
éigean
fleasg Lí nír
chagoil a chorp;
dí do adoimh a
annsocht.
18 Dámadh
baoghlach dá bharr nocht
nírbh iongnadh
d’éis a ndubhort
bheith do shíor
tuirsioch dá thréd.
do bhíodh
coisfhliuch dá ccoimhéd.
19 Dlighidh
Luighne na learg bhfionn
tre a ndearna dhí
do dhíchioll
guidhe le Cormac
Cearmna,
donnshlat muighe
mínLeamhna.
20 Dlighimsi féin
tar gach fear
guidhe le Cormac
cneisgheal,
searc
druadhollamh na nduan mbinn,
tre bhfuaramar
uadh d’uirrim.
21 Dlighim guidhe
le géig Rois
dá dhuais dána
tre dhíoghrois
’s rún is fíon
damhsa do dháil
is díor an annsa
d’admháil.
22 Síol Eadhra
nar éar duine
’s iad riamh ó ré
an chéadduine
- ní dóigh achd
as deimhin linn -
’n-a róimh einigh
a nÉirinn.
23 Cormac mhac
Céin cleath Eachtgha
ag ionghaire a
oighreachta,
re a dheabhaidh
do ba díor sgáth,
do bhíodh ’n-a
dheaghaidh deargáth.
24 Cnuas a láimhe
a láthair gliadh,
Mág Aonghusa na
n-óirsgiath,
nír shaor ceann
Bladhma ar an mbás;
do dhearg a arm
ar éachtáth.
25 Mac Í Ruairc
nar char conách,
Conn a n-uaidh
’n-a aonarán
ní beag do chrádh
tinn mar tá
lámh nachar fhill
ó eachtáth.
26 Nír char
eachradha ná ór,
Peadar do
fhuilngeadh annró,
ná cuach
ailtgheal go bhfuair bás,
ní fhuair
flaitheas le fuarfháth.