Poem in printable PDF format
Foraois na gcliar
Clann Mhaol Ruanaigh
[RIA 739
(24/P/9), 282 ]
Duibhgenn O
Duibhgennáin
cecinit
[Snéadhbhairdne,
Dán Díreach at first and then varying, Crosántacht]
1 Foráois na
ccliar Clann Mháol
Rúanaigh
na
rúag seghmur
fúaradur ar chradh (gan)
mur
chonnradh
bladh
nár bernadh.
2
Clann Mhaol
Ruanaigh na rádh
milis
mor an cuire
do
caithfeadh féile na (na) fine
Éire
uile.
3 Gabhla
fionntatha chráoi
Chata
clann
Mháol
Rúanaigh
is
mion gach
fer aga
bhfeghain
re
seal slúaghaigh.
4 Beg mo thnúth
re heigsibh eile
ón
fhéin cennsa
do-gheibhim gach ní
is lór liom-sa
o
shlogh Seaghsa.
5 Luingseóir
Locha Ríbh rámhtruims
rioghdha an fheadhan
do
sgriobadh da ndán fán domhan
lán
[a] leabhar.
6
Foghlainntigh
cheardcha an cogaidhs
do
chlecht
iomghoin
a-ta
fraoch aigh ar a
n-armaibh
do
bháidh biodhbaidh.
7 Cogadh na slat
a síth nenta
nós
dá bfine
biodh
aca do bríodh ar
mbuile
(míon
na muighe)
mín
na Midhe.
8 Meóir mheadhoin
mhaicne Maol
Rúanaigh
radh
nach dorcha
ni
conchlann
do laoch geal Greancha
acht fer fromhtha.
9 Ni ri go
ffreasabra
an fer-sin [283]
ar
[fhia]dh ng[....]e
mo
chuilén con ós gach
cúaine
do
bhladh bháire.
10 Is terc ’na
mhéin rí na [leg. budh?] réidhe
ar
dhíol dáimhe
ni
faghtur é
ar eadh na
huaire
gan
gen gaire.
11 Mac
Diarmada ar chlann gCréidhes
ar
mbarr báire
Tomaltach ag
taobhshnoidhe námhads
nósr nach bladhann.ra
12 Is lán re
linn gach ríasg
romhall
d’iasg gach abhann
giolla dán dú cáin ón chorann
nach
ttraidh tarann.
13 Cuilén
leómhain do len daigreim
go
mer mongdhuinn
giolla 7 sleagh derg ara dernainn
cerd
in chomhluinn.
14 As dó a-táim
ag deilbh a(n) ndealbhuim
gidh
feidhm
forluinn
Mac
Diarmoda ag dul fa
Dhuibhlinn
do
chur chomhluinn.
15 Ag
cur
comluinn ’s ag
cur cruidh [leg. cuiridh?]
eachtrannr
ór oilers
giolla nar
chuir druim re deabhaidh
cuing
a chinidh.
16
(Crann ós fiodh
maicne
Mhaoil
Ruanaigh) [> qt
24]
Tarla
damh
a-níarr im
nónaidh
Niall
is Núalaidh
a-tá
giolla dé I Dhálaigh
ar ghné an
ghúalaigh
17 Gad mer uile (?) crúaidh a crabaidh
búaidh dha bhúadhaibh
giolla théd go
gnáth a ngleódhuibh
ag
cr[u]aduibh. [word missing]
Cidh
trath acht as cruaidh an t-adhbhar naire aonduine amháin
ar mire a mesg
tri ccéd no
chethair a-ta a a
ttimcell
Meic
Dhiarmada
7 misi ar mire ’na mesg 7
is mor an onoir don
ealadhain
gan mo chengal a
n-éraic a
n-abraim
7 mas fíor eccóir nach bfuráilenn Mac Diarmoda mo chengal 7 mo
chur a ccróchaolaigh da madh ferde mh’aignidh no mh’intinn no mh’intleacht e ór as é Mac Diarmada do-gebhadh sgaith mh’ealadhan 7 caoin mo
cheirde do druim
dlighidh.
18 Giolla do
ghabh sén re sleaghaibh
nár ér
f[h]ilidh
ioth
re a linn a n-uir o
n-uraidh
i
mBúill mbiligh
bentur
cruach
oirrchinn is
arbha
[.........................]
19 Teirce re
theach clíath na comhla
im
iath Emhna
dídin
a Dhé craobhshlat ar ccomhdha
saormac
Sadhbha.
20 Ar[na] ttionol
do thuir Chnodhbha [284]
do
ghuin ghallgha
bíd
bailte úadha go hiomdha
fua(i)ra
falbha.
Or as
fúar 7
is falamh a-táid bailte na mbuidhne do bi annso gus trasta ag cosnamh a
nduithch[e] ar mac
Diarmada o Dhún Balair.
21 Cuirther fion
is céir ’na chomhaidh
o
fhéin Fhabhair
mac meic Aodha mo thegh turaidh
is
treabh
taraidh (?).
22 Nior ghabh on
múr no gur
mhionaidh
um Dhún
Danair
ni
leigfedhe ar chios na ar chomhaidh
sios
go Samhuin.
23 Sios go
Samhain
ni
thshergfa se fraoch na foghla
do-bheir san áth re guin Ghallgha
fuil
go formna.
Fuil go formna
tealgthair a ttroid
Thomaltaigh
meic Concobur meic Aodha Conqubur meic Tomaltaigh meic Mhaol Ruanaigh meic Giolla-Chriost meic Conqubur meic Cormaic meic Tomoltaigh na Cairrge.
24
Crann ós fiodh
maicne
Mhaoil
Ruanaigh [< qt
16]
fa
cháoin ccomhráidh
bronnaidh gég
Chuille dar
ccoimhríar
duille in domhnáin.
25 Duille in
domhnáin
do-ber
Mac Dermada ar dhúanaibh.
a
ttabhair do Dhía is
do dháoinibh
cía
nac ccúalaidh.
Et cia
d’feraibh
Eireann nó
Alban nach
gcualaidh an
tusgárdadh do-rinne Mac Diarmada ar a esgcairdibh a gCill
Aithrechta
7 ni chúalaidh a ionnshamhail don
iorgail-sin
acht an ré
reabaidh do-righne
mac Cein
meic Dían
Céacht .i. Lugh
laider
láochbhuilleach Lamhfada a lár Chatha Mhuighe
tortbhuilligh
Tuireadh for
Fhomhorachaibh no
an cóigeadal comhmbrughach do-righne Conghal Cláon mac Sgannláin sgíathleathain a cCath Mhuighe Rath
dhá dhioghailt fein ar na feadhnachaibh no an búireadh
borbchatha do-righne Cú Cholainn mac [285] Subhaltaigh a mBreisleach moir Mhuighe Murtheimhne da ttug imláoid a n-anma do cheithre
hollchoigeadh[aibh]
Eireann no na
hiomghona dubha díleighis tug Conald Cernach mac Aimhirghin Iargiunna ag tabhach Thána Bhó Fráoich
7 ní haithnidh dhuinn isin domhan mor 7 ni
faghtur
sgriobtha ag
sgéaluigheacht ionnshamail na hiomghona 7
na himresna fuair
Mac Diarmada ag cosnamh Mhuighe Luirg na lerg
ttoraidh.
26 Tír a shen as
tenn do
thabaigh
geall
re a ghonaibh
[..............................
....................].
27 Is geall
oirches [...................]
san
fhiadh aluinn
fúath
a mhinn fa mhein an
mhínfhuinn
réidh
a ráidhim
28
Radharc as áille
fuair duine
ar druim dhomhuinr
clúainte ura san fhíadh iodhan
grian da ngoradh.
29 Umhla do righ Achaidh Abhla
oineach
umhal
gnúis
nachar
chlecht guth
da ghoradh
cruth
mur
chubhar.
30 Do-gheibh
ar egla chána is
chomhtha
longa
is lethgha
[.............................]
[........................].
31 Is
craoiseach í Airt
Éinfhir
ualach neimhe
an
gháoth fhúar sa
gleó ’na gaire
ni
teó an tene.
Ni teóa an tene
7 ni fúaire an t-oighreadh errchamhail ina an ghaoth
gheintlidhe
7 an fhuarlasair ifreannda eirghios do craoisigh Thomaltaigh re haghaidh eachtrann
32 A
mbe[i]rnn
bhaoghail
lingidh
ar aitris bhó búraidh
a
gcró cháolaigh
cruth
mur cholga i ccath
namads
cuiridh úadha
sleagh nach
seólbhog
ar feadh
fánchnoc.
33 Fer fial
Fanad
fer do chrú
Cairbre 7
Chormaic
ni
lentur fioch
ar an
bfionnshlait.
crioch do
chomhloit.
Acht cheana creachaidh 7 comhloitidh
Mac Diarmada criocha echtrann 7 esccarad, loisgidh a
nduinte
7 a ndedhbhailte, fágbaidh a ttíre 7 a
ttighe re tenidh.
34 Ní
bfúair se tóir fa
na tighibh
(as)
dóigh bhús
deimhin
Et is deimhin
nach mur
fuair mac Rusglainn na mna fuair [286] [Mac] Dermada (na) rioghacht Muighe Luirg, oir is
ar sgéalaibh 7
ar sgolaires (?) do bréagadh mac Rúsglainn na maighdiona meirleabra
7 na rioghna rosgaille, ar is ar thesgadh a chnis le
craoiseachaibh 7
ar
látannaibh
iomurcacha 7 congmháil a ochta re hiommbúalaidh fuair Mac Dermada rioghdacht Mhoighe Luirg na lerg
n-úaine.
35 Do-geibh
ar iocht riogh is réidhe
gniomh
mur Ghúaire
Guaire ar eineach is ar engnamh
aghaidh
rioghda
giolla le lentur
coll cána
’sa
ccrom craobha.
Cromaid na craobha 7
feacaid na fiodhbadha re mes 7 re
morthoradh fa
36 Ó
Maolruanaigh
nach [............]
na
rúag ndiogháir
do-bhéra laoch Mhuighe morráimh
duine
diláimh.
37 Duine
díláimh
ni
doigh ag righ Chúain na Cairrge
d’aithle a áigh is fuar na reilge
gidh
fuar fairrge
ni
théd on fhior fa
fiadh Eilge
clíar
ar cairde.
38
Cliar ar cairde nior chuir céile
Droma
Dághda
a lan
da gháois is eich
iomdha
fa
chleith Chárna.
39 Mac Dermada a ngleó le ngormgha
ar eól anba
fían
Mhuighe Luirg lór a ndealbhda
slógh
na Samhna.
40 [Slogh na
Samhna?]
samhal
muintere I Dhúach Ghalaigh
gasraidh thé[i]d go
diocra a
ndeabaidh
fiochdha ar
faghail.
41 Faghail acadh
ar Áth
Clíaths
a
mbíd Gallmháoir
té[i]d is a
ghasraidh fhíal fhionnbháoidh
fa
fhíadh Amhláoibh.
Amhlaoibh Ó
Lomluin, 7 Gofraidh O Geirchaorach 7
Conn O Coinlerga,
triar óglaoch do muinte[i]r hI Nechtuin do-chuaidh le sgáoithmhuc
dá mesradh as
feadhaibh Átha
Lúain síar go Ráith
Cruachan
d’iarraidh
dairmhes.
42 Is cuis
gháire
ní
ffuil o righ ar
taobh ar
ttíres
maor
no báille
do
fhothruig in luch mo léine
fon
sruth sáile
ni
tabhair sí seadh sa sáoire
[287]
ben
hi Mháille
is
lom do mhill ca[t na?] cleiri
mac hí
Mhaire.
Tug
an giolla dubh o dúainre
gu
lar [grai]nne (?)
(i)s
binn re
fer ar bord na búille
dord
gach dáimhe
braghmeic
D[iarma]da (?) is geal gruaidhe
is
treabh táidhe.
Et ní
treabh táidhe ón,
ór a-táim féin re
tuillidh
7 (re) tri ráithe ag sgrudadh mo mhenman 7 ag
cúartughadh
mh’inntinne dá fhéchain caidhe an t-eólus annam úaigneach do-ghénuinn o Chill Ronáin go
Longport lethan
lanoirrderc
Meic Dermoda. Acht cheana ro-feadur a-nois, or g(h)ébhad
síar annso do Glenn Súain frisi n-aburtar tír Thúathail 7 do Choill
Crotáin
murar marbadh Crotán Cennmor do Lochlannachaibh 7 do Magh
Treadha frisa
n-aburtur Magh Ó nOiloll, 7
don Guthaird
goirmriasgaigh
murar
labhair Lugh
Lámhfada do ghuth
ard feramhail ag maoidhemh Thuaithe
Dé Dhanann d’ionnsaidhe chatha
Lochlannach
7 do Charn Oilltriallach risi n-aburthur Carn Achaidh Abhla 7
tar Uinnsinn Fhérúaine murar báitheadh Uinneas inghean Ghabha ghabhailfhoda
7 do Shíth Dumha mur ar hadhlaiceadh Dumha inghean Bhudhbhde[i]rg meic an Daghda 7 do
Clárach Luighne
murar marbadh Clarach mac Conna 7 do
Leithchenn Shleibhi
Gamh murar
marbhadh Gamh Grúadhsholus mac Eithlen, giolla Eiremhóin
mhic Milidh
7 romham a-nall im rithing go reimdhíreach tre chenn Mhachaire Luighne go lánathlamh
7 d’Ath Clíath an Chorainn re raiter Baile an Mhúta, 7
do Mháolán Cinn
tSeinshléibhe re raiter Ceis Choruinn 7 do Chnoc na
nOnchon
inar
cuiredh
mergeadha Ruaidhridhe na soidhe buidhe Í
Conqubur re crannaibh d’ionnsaidhe catha Conachla 7 do
Choirrshliabh na Seghsa go seóldíreach 7 do
Mhainiste[i]r Atha
in Da Laarg
fur Búill
7 romham soir d’ionnsaidhe chalaidh na Cairrge.
43 Budh sén
soraidh [288]
teach
do chur ’na chenn
nior chubaidh
brugh os
broghaibh
teach
tren toirtheach
teach
midhchúarta Mhuighe
Malonn.
44 [Is] iomdha
ann glas is
geibhionn
fa
bhais mbannduinn
[leg. mbán-]
is
uaisle fa Bhuill gach braonfhonn
na
úir Arann.
45 Ara
Éirenn iath Mhuighe
Luirg
is
trom
toradh
as
foráois éisg san fiadh iodhan
gach
cliabh coradh.
46 Coire lán
d’iuchraibh is d’ubhlaibh
[.................]
mo-chen(n) a-ta san
tír thonnghlain
mur mhín
Mhurbaigh.
47 Giolla
nach gabh
greann re garbhghuin
ar
ccenn
connraidh
oighre Tomalltaigh mhóir mhenmnaigh.
an
chóir congmaidh.
48
Connmhaidh
dligheadh
té[i]d as an múr
árd mur osleach
gach
bard buideach
buidheach gach bard
is gach brúlinntighsr
do
bhaidhbh Shionna
rún
Tomaltaigh go nglór
ngreama
nach
mor
mionna.
7 is
mor na
mionna tug
sagart na
fairche dia
Domhnaigh si chuaidh thart .i. in leabhar aifrinn mor do thabhairt do nach raibhe-se féin ag mnaoi re
ceithre bliadhnaibh 7 is aindiuid do-san sin do radha 7 misi
fein aga fheitheamh ag comhradh risin mban(an)caire 7 mna far cluas
49 Tug me úadha
go raibhe
in
sagart go gér
da guidhe
nocha
n-anann ben in
bhaile
seal
’na suidhe.
do
bhuaider
mor 7
maine
in
t-ol uile.
Uoládh nochon ard uile
an
bard buidhe
tarla dhamh ag
gniomh na groidhe
an
maol moighe.
Mac
Diarmada is báidh
ler mbaile
nach
ttraigh tuile
fer lenus lorg na riogh
roimhe
diol
gach
duine. [289]
Et
duine dall do bhi a
cClúain Meic Nóis
uair éigin re
l[.....ain] naoimh 7 in tan do théigheadh sé for onfuis na Sionna do bheireadh sé fiche
esgonn lais a
laghraibh a chos 7 [a lámh]
50 Fa lor
d’iongnamh
Mac
Diarmada ar cul
crannghal
ar
brú biodhbadh
7 gidh
sgel trid a cheile
é is maith an
t-adhbhur
gaire nach beirionn an lair groidheadh acht eintserrach is
mbliadhuin
7 da en
déag ag an dreollán
7 ní mó is rothaimh sin ina mur do-ní in damhán ealla an
uair do-chluin sé
gotha na ngadhar go tte[i]d sé ar eaneach do
innioll a liontad
roimh in bfiadhach a ndoigh go ccoinneochaidh se an damhraidh
51 Ó
MaolRuanaigh
ar ccenn connraid
gach
ceall cabhraidh
do
gúais sheabhac fial forbhairs
bíadh
do bhadhbhaibh.
do
gég chráoibhe Clochairs
fuaim a chuilg os
cách a ccathaibh
a
ttrath
tochair.
52 Trath an
tochair
ni
teilgter
druim hí
Airt Einfhir
is
tren ar ghac ríogh
dha-ríribh
gniomh in
Ghaoidhil.
53 Gaoidhil
Eirenn fa
ucht
solus
is
sliocht fíre.
rí
nach bí a bfolach ar fhleaghaibh
[...............].
54 Lamh (a)ga
bfuil
urchar dubh
domhain
nach
Lugh leabhair
fer
do chur ’na chenn
nior chubaidh
bus
ferr d’fedhain.
55
Feadhnacha Lacha Cé
is cosmhuil
re
cruth sídhe
ar
glac a lámh don eing úaine
is
greim gribhe.
56 Is greim
gribhe do ghlac
macslis
singe
Saidhbhe
nír
c[h]u[i]r an cúan o
laoch Luighne
gaoth
da garbhe.
57 Garbcosg merleach moradh eglus
airseoir Emhna
giolla do fuair clú
ar a chorrgha
ar
brú berna
baranta le cach o Creidhe
ar ghnaoi
Ghuaire.
58 Ní folchar
maith hí Mháoil
Ruanaigh [290]
a
mBaoi Bherra
ní
leig damh sgeim ar
a sgelaibh
ón
eing uallaigh
7 is
uallach dona Gregaibh gurab é ait a ndénaid siad bailte
bunáiteacha 7 caithreacha comhnaightheacha ar mullaighibh a ccnoc
7 a ccorrthulach.
59 Ni cles
diamhair én na
lachan
on
mBuill mbraonaigh
is
caoin re clíaraibh
fer
nach ccuirenn ceim
don chóraidh
réidh
a riaghail,
fer
dár buidhe Día
7 dáoine
’ga
mbía an baire
(7 a dhaoine).